Walcząc z niżem demograficznym w Polsce jeszcze poprzedni rząd wprowadził ułatwienia pomagające rodzicom łączyć wychowanie dziecka z zatrudnieniem, łącznie z nowym świadczeniem rodzicielskim. Także ekipa Beaty Szydło - realizując obietnice jeszcze z kampanii wyborczej - przyznała rodzicom dodatkowe pieniądze. Na jakie fundusze może w takim razie od 2016 roku liczyć polska rodzina?
KLIKNIJ NA ZDJĘCIE, ABY PRZEJŚĆ DO GALERII.
1
Coraz bliżej 500 zł na dziecko
Już wkrótce rodzice otrzymają też prezent od ekipy Beaty Szydło. Program wspierania rodzin 500 plus został już przyjęty przez rząd>> Większość uwag zgłaszanych w trakcie konsultacji społecznych została odrzucona. Jakie propozycje zmian zgłoszono do programu, dowiesz się tutaj>> Najważniejsza zmiana to zmniejszenie samorządom dotacji na program. W tym roku gminy otrzymają 2 proc. na obsługę wypłaty świadczeń, ale już w kolejnych latach dotacja na ten cel spadnie do 1,5 proc.
W efekcie dodatek w wysokości 500 złotych otrzyma polska rodzina na drugie i każde kolejne dziecko - świadczenie będzie wypłacane co miesiąc do czasu ukończenia przez dziecko 18 lat, niezależnie od dochodów rodziny - tak więc niezależnie od przyznawanych rodzinie innych świadczeń. W przypadku rodzin, u których dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza 800 zł miesięcznie, pomoc będzie wypłacana także na pierwsze dziecko. Natomiast jeżeli w rodzinie wychowuje się dziecko niepełnosprawne, świadczenie będzie przysługiwało, o ile dochód na jednego członka nie przekroczy 1200 zł na miesiąc.
Minister rodziny, pracy i polityki społecznej Elżbieta Rafalska zapewnia, że program zacznie działać już od 1 kwietnia>>
500 zł na dziecko krok po kroku: Zobacz, jak otrzymać świadczenie>>
W efekcie dodatek w wysokości 500 złotych otrzyma polska rodzina na drugie i każde kolejne dziecko - świadczenie będzie wypłacane co miesiąc do czasu ukończenia przez dziecko 18 lat, niezależnie od dochodów rodziny - tak więc niezależnie od przyznawanych rodzinie innych świadczeń. W przypadku rodzin, u których dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza 800 zł miesięcznie, pomoc będzie wypłacana także na pierwsze dziecko. Natomiast jeżeli w rodzinie wychowuje się dziecko niepełnosprawne, świadczenie będzie przysługiwało, o ile dochód na jednego członka nie przekroczy 1200 zł na miesiąc.
Minister rodziny, pracy i polityki społecznej Elżbieta Rafalska zapewnia, że program zacznie działać już od 1 kwietnia>>
500 zł na dziecko krok po kroku: Zobacz, jak otrzymać świadczenie>>">
ShutterStock
2
Zasiłek macierzyński
Po urodzeniu dziecka pracownik ma także prawo do zasiłku macierzyńskiego wypłacanego przez ZUS. Zasiłek macierzyński wypłacany jest przez okres urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu na warunkach urlopu rodzicielskiego oraz okres urlopu rodzicielskiego.
Okres wypłaty zasiłku za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego (lub urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego) wynosi od 20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka do 37 tygodni w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie. Z zasiłku może też skorzystać ubezpieczony ojciec dziecka (lub inny ubezpieczony członek rodziny), jeśli matka wykorzystała już co najmniej 14 tygodni urlopu lub nie może opiekować się dzieckiem. O jakie sytuacje dokładnie chodzi, przeczytasz tutaj>>
Natomiast zasiłek za dodatkowy urlop macierzyński (lub dodatkowy urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego) wynosi 6 tygodni - w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie i 8 tygodni - w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka. 26 tygodni wynosi okres wypłaty świadczenia za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego. Przy czym ubezpieczonemu ojcu dziecka prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego przysługuje na równi z ubezpieczoną matką dziecka.
W zależności od terminu złożenia wniosku o wykorzystanie urlopu rodzicielskiego zasiłek macierzyński wynosi:
- 60 proc. podstawy wymiaru - gdy wniosek o przyznanie urlopu rodzicielskiego zostanie złożony w terminie nie krótszym niż 14 dni przed rozpoczęciem korzystania z tego urlopu; zasiłek macierzyński wynosi wtedy 100 proc. podstawy wymiaru przez podstawowy i dodatkowy urlop macierzyński, a 60 proc. przez urlop rodzicielski;
- 80 proc. podstawy wymiaru - jeżeli pracownica w terminie 14 dni po porodzie wystąpi z wnioskiem o skorzystanie z pełnego wymiaru przysługujących jej urlopów z tytułu macierzyństwa, czyli bezpośrednio po urlopie macierzyńskim wykorzysta dodatkowy urlop macierzyński, a następnie zaraz po nim urlop rodzicielski; zasiłek macierzyński wynosi wtedy 80 proc. podstawy wymiaru przez wszystkie rodzaje urlopów;
- 100 proc. podstawy wymiaru - w przypadku braku wniosku o wykorzystanie urlopu rodzicielskiego; 100 proc. zasiłek macierzyński obowiązuje wówczas przez cały okres trwania podstawowego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego.
Przy czym podstawę wymiaru zasiłku stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 lub - przy krótszym okresie ubezpieczenia - pełnych miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc nabycia stosownych uprawnień. Przez wynagrodzenie należy tu rozumieć przychód pracownika stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz ubezpieczenie chorobowe, finansowanych przez ubezpieczonego. Jeśli jednak dana osoba przed porodem korzystała z innych świadczeń z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, podstawę wylicza się w oparciu o ostatnio wypłacane świadczenie.
Natomiast zasiłek za dodatkowy urlop macierzyński (lub dodatkowy urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego) wynosi 6 tygodni - w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie i 8 tygodni - w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka. 26 tygodni wynosi okres wypłaty świadczenia za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego. Przy czym ubezpieczonemu ojcu dziecka prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego przysługuje na równi z ubezpieczoną matką dziecka.
W zależności od terminu złożenia wniosku o wykorzystanie urlopu rodzicielskiego zasiłek macierzyński wynosi:
- 60 proc. podstawy wymiaru - gdy wniosek o przyznanie urlopu rodzicielskiego zostanie złożony w terminie nie krótszym niż 14 dni przed rozpoczęciem korzystania z tego urlopu; zasiłek macierzyński wynosi wtedy 100 proc. podstawy wymiaru przez podstawowy i dodatkowy urlop macierzyński, a 60 proc. przez urlop rodzicielski;
- 80 proc. podstawy wymiaru - jeżeli pracownica w terminie 14 dni po porodzie wystąpi z wnioskiem o skorzystanie z pełnego wymiaru przysługujących jej urlopów z tytułu macierzyństwa, czyli bezpośrednio po urlopie macierzyńskim wykorzysta dodatkowy urlop macierzyński, a następnie zaraz po nim urlop rodzicielski; zasiłek macierzyński wynosi wtedy 80 proc. podstawy wymiaru przez wszystkie rodzaje urlopów;
- 100 proc. podstawy wymiaru - w przypadku braku wniosku o wykorzystanie urlopu rodzicielskiego; 100 proc. zasiłek macierzyński obowiązuje wówczas przez cały okres trwania podstawowego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego.
Przy czym podstawę wymiaru zasiłku stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 lub - przy krótszym okresie ubezpieczenia - pełnych miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc nabycia stosownych uprawnień. Przez wynagrodzenie należy tu rozumieć przychód pracownika stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz ubezpieczenie chorobowe, finansowanych przez ubezpieczonego. Jeśli jednak dana osoba przed porodem korzystała z innych świadczeń z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, podstawę wylicza się w oparciu o ostatnio wypłacane świadczenie.">
ShutterStock
3
Becikowe, czyli jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka
Nadal oczywiście rodzice mogą starać się zapomogę z tytułu urodzenia się dziecka - zwaną becikowym. Przysługuje rodzicom dziecka albo jego opiekunowi prawnemu bądź faktycznemu. Uprawnione osoby po urodzeniu się dziecka otrzymują 1000 złotych. Przy czym od stycznia 2013 r. wprowadzono próg dochodowy uprawniający do świadczenia i aby je otrzymać, dochód w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie może przekroczyć kwoty 1922 zł netto - próg nie zmienił się w 2017 roku.
>>Czytaj też: Zanikające becikowe: Coraz mniej zapomóg dla rodziców
ShutterStock
4
Wyższe zasiłki i dodatki na dzieci
Rodzina nadal może też liczyć na zasiłek rodzinny, jeżeli spełnia odpowiednie kryterium dochodowe. Zasiłek przysługuje więc, jeżeli przeciętny miesięczny dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 674 zł, a w przypadku rodziny z dzieckiem niepełnosprawnym – 764 zł. Natomiast sam zasiłek wynosi:
- 89 zł miesięcznie na dziecko, które nie skończyło 5 lat,
- 118 zł miesięcznie na dziecko, które ma powyżej 5 lat, ale nie ukończyło 18. roku życia,
- 129 zł miesięcznie na dziecko, które ukończyło 18 lat, do jego 24. urodzin.
Zasiłek wzrósł zresztą od listopada 2015 roku, podobnie jak cztery dodatki z nim powiązane. Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka wynosi teraz 185 zł miesięcznie lub 370 zł przy dwojgu i większej liczbie małoletnich dzieci. Kwota zasiłku nadal może być zwiększona o 80 zł na niepełnosprawne dziecko (lub o 160 zł, gdy jest ich co najmniej dwoje).
Zwiększył się też do 90 zł miesięcznie dodatek przysługujący rodzinom wielodzietnym. Kolejny dodatek, związany z kształceniem i rehabilitacją niepełnosprawnego dziecka, wynosi teraz 80 zł miesięcznie, gdy dziecko nie skończyło 5 lat, lub 100 zł miesięcznie do 24. urodzin.
Ostatni z podwyższanych dodatków jest wypłacany, gdy dziecko podejmuje naukę poza miejscem zamieszkania. Jeżeli dojeżdża do szkoły, której siedziba znajduje się w innej miejscowości, rodzic otrzymuje teraz 63 zł miesięcznie. Natomiast gdy dziecko przenosi się do miejscowości, w której znajduje się szkoła, dodatek wynosić 105 zł.
Ponadto zasiłki i dodatki będą wzrastać w kolejnych okresach zasiłkowych, rozpoczynających się 1 listopada 2016 r. oraz 1 listopada 2017 r. Przykładowo zasiłek na dziecko w przedziale wiekowym 5–18 lat za rok ma wzrosnąć ze 118 zł do 124 zł, aby docelowo za dwa lata wynosić 130 zł.
Natomiast bez zmian pozostały kwoty pozostałych dodatków i wynoszą one:
- dodatek z tytułu urodzenia dziecka – 1 tys zł jednorazowo,
- dodatek związany z opieką nad dziećmi w trakcie urlopu wychowawczego – 400 zł miesięcznie,
- dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego – 100 zł jednorazowo.
500 zł na dziecko i elastyczne urlopy: 5 zmian dla rodziców w 2016 roku>>
ShutterStock
5
Świadczenia na niepełnosprawne dziecko
Rodzice opiekujący się niepełnosprawnym dzieckiem mogą otrzymać trzy rodzaje świadczeń. Zasiłek czy świadczenie pielęgnacyjne? Zobacz zasady przyznawania i ich wysokość w 2015 roku>>
Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby - w tym niepełnosprawnego dziecka - w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Wynosi ono 153 złotych miesięcznie.
Świadczenie pielęgnacyjne jest z kolei przyznawane z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o niepełnosprawności. Od stycznia nastąpiła kolejna podwyżka świadczenia i wynosi ono teraz 1300 zł miesięcznie (równowartość kwoty najniższego wynagrodzenia netto).
Specjalny zasiłek opiekuńczy natomiast przysługuje osobom innym niż te, które mają prawa do świadczenia pielęgnacyjnego Dokładnie mają do niego prawo osoby, na których ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom, jeżeli nie podejmują ub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.
Przysługuje, gdy łączny dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty kryterium dochodowego wynoszącego 764 zł netto (na podstawie dochodów z roku poprzedzającego okres zasiłkowy z uwzględnieniem utraty i uzyskania dochodu). Specjalny zasiłek opiekuńczy wynosi 520 zł miesięcznie.
Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby - w tym niepełnosprawnego dziecka - w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Wynosi ono 153 złotych miesięcznie.
Świadczenie pielęgnacyjne jest z kolei przyznawane z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o niepełnosprawności. Od stycznia nastąpiła kolejna podwyżka świadczenia i wynosi ono teraz 1300 zł miesięcznie (równowartość kwoty najniższego wynagrodzenia netto).
Specjalny zasiłek opiekuńczy natomiast przysługuje osobom innym niż te, które mają prawa do świadczenia pielęgnacyjnego Dokładnie mają do niego prawo osoby, na których ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom, jeżeli nie podejmują ub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.
Przysługuje, gdy łączny dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty kryterium dochodowego wynoszącego 764 zł netto (na podstawie dochodów z roku poprzedzającego okres zasiłkowy z uwzględnieniem utraty i uzyskania dochodu). Specjalny zasiłek opiekuńczy wynosi 520 zł miesięcznie.">
ShutterStock
6
Zasiłek macierzyński dla kobiet z działalnością gospodarczą
Trochę inaczej wygląda sytuacja w przypadku kobiet z firmą - zmieniło się prawo i od stycznia 2016 roku wysokość zasiłku macierzyńskiego przy prowadzeniu działalności gospodarczej jest teraz uzależniona od czasu opłacania składek oraz ich kwoty.
Początkowo kobiecie prowadzącej działalność gospodarczą krócej niż 12 miesięcy i opłacającej składki przewyższające ustawowe minimum zostanie przyznany zasiłek w minimalnej wysokości, który będzie powiększany o 1/12 za każdy miesiąc opłacania składek przypadający przed nabyciem prawa do świadczenia. Tak więc matka, która prowadziła działalność 3 miesiące i opłacała podwyższone składki otrzyma zasiłek w wysokości 60 proc. średniego prognozowanego wynagrodzenia oraz 3/12 podwyższonej składki. By uzyskać zasiłek w pełnej wysokości, odpowiadającej podwyższonej składce, musi opłacać wyższe składki ubezpieczeniowe przez 12 miesięcy przed porodem.
Ponadto ubezpieczone pobierające zasiłek macierzyński w wysokości nieprzekraczającej kwoty świadczenia rodzicielskiego w wysokości 1 tys. zł, prowadzących jednocześnie działalność gospodarczą, zostały zwolnione z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne. W innym wypadku, osoba prowadząca działalność gospodarczą i pobierająca jednocześnie zasiłek macierzyński, którego wysokość podwyższona została do wysokości świadczenia rodzicielskiego, podlegałaby obowiązkowi opłacania składki zdrowotnej, natomiast osoba, która nie wykazuje i nigdy nie wykazywała żadnej aktywności zawodowej, nie byłaby objęta takim obowiązkiem.
6 rzeczy, o jakich musi pamiętać pracownik w 2016 roku>>
ShutterStock
Powiązane
Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A. Kup licencję
Reklama
Reklama