Od grudnia 2023 roku obowiązują nowe limity dochodowe dla osób, które pozostają aktywne zawodowo mimo uzyskania prawa do emerytury lub renty. Należy jednak mieć na uwadze, że świadczenie może zostać obniżone lub zawieszone w przypadku ich przekroczenia.

Czy emeryt lub rencista może dorabiać?

Emeryci i renciści mają prawo do dalszej pracy mimo pobierania świadczenia od organu rentowego. Zbyt wysokie dochody mogą jednak skutkować obniżeniem wypłacanego świadczenia, a nawet jego zawieszeniem.

Najważniejsze informacje o obowiązujących zasadach wynikają z ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Zgodnie z jej przepisami, wysokość przysługującej emerytury lub renty może zostać obniżona czy też zawieszona w przypadku osiągnięcia przez podatnika przychodu powyżej ustalonego progu wpływającego na uprawnienia emerytalno-rentowe.

Jednym z czynników, od których zależy to, ile może dorobić emeryt lub rencista jest wysokość przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego przez Główny Urząd Statystyczny za poprzedni kwartał. Należy więc na bieżąco śledzić informacje o ustalonych limitach.

W każdym kwartale obowiązują dwa progi:

  • 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia – przekroczenie tej kwoty wiąże się ze zmniejszeniem świadczenia,
  • 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia – przekroczenie tej kwoty spowoduje zawieszenie wypłacania świadczenia.

Jakich świadczeń dotyczą nowe limity?

Z dniem 1 grudnia 2023 roku, wskutek obwieszczenia Głównego Urzędu Statystycznego, zmianie uległy dotychczas ustalone kwoty.

Limity dotyczą następujących świadczeń wypłacanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych:

  • emerytura,
  • emerytura pomostowa,
  • nauczycielskie świadczenie kompensacyjne,
  • renta z tytułu niezdolności do pracy,
  • renta z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy, wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy sprzed 1 stycznia 2003 r., chorobą zawodową,
  • renta inwalidy wojskowego, jeżeli Twoja niezdolność do pracy nie ma związku ze służbą wojskową oraz renta rodzinna po inwalidzie wojskowym,
  • renta rodzinna.

Ile może dorobić emeryt i rencista w 2024 roku?

Zgodnie z informacjami przekazanymi przez GUS, przeciętne wynagrodzenie w III. kwartale 2023 roku wzrosło do kwoty 7.194,95 zł. Spowodowało to wzrost limitów do:

  • 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, czyli 5.035,50 zł brutto – przychody powyżej tej kwoty spowodują zmniejszenie emerytury lub renty,
  • 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, czyli 9.353,50 zł brutto – przychody powyżej tej kwoty spowodują zawieszenie emerytury lub renty.

Należy pamiętać również o obowiązujących od marca 2023 roku kwotach maksymalnego zmniejszenia. Wysokość limitu zależy od rodzaju pobieranego świadczenia i wynosi odpowiednio:

  • 794,35 zł – w przypadku emerytury, renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
  • 595,80 zł – w przypadku renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy,
  • 675,24 zł – w przypadku renty rodzinnej dla jednej osoby.

Opisane limity – co do zasady - nie dotyczą emerytów i rencistów, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny.

Na jakiej podstawie emeryt i rencista może dorobić?

Emeryt lub rencista może uzyskiwać dodatkowe wynagrodzenie na podstawie:

  • stosunku pracy, umowy agencyjnej, umowy o świadczeniu usług, umowy agencyjnej,
  • umów cywilno-prawnych, czyli umowy o dzieło lub umowy zlecenie,
  • pozarolniczej działalności gospodarczej oraz współpracy przy jej wykonywaniu,
  • pracy nakładczej,
  • pracy w rolniczej spółdzielni produkcyjnej i spółdzielni kółek rolniczych,
  • działalności wykonywanej za granicą,
  • sprawowania mandatu posła i posła do Parlamentu Europejskiego.