W tym roku 24 grudnia będzie niedzielą handlową i nie zanosi się, by rząd wyznaczył na nią inny termin. Tym samym w dzień poprzedzający święta Bożego Narodzenia praca w placówkach handlowych będzie wykonywana w ustawowo ograniczonych godzinach. Potwierdza to Państwowa Inspekcja Pracy.

Zgodnie z art. 8 ustawy z 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 158; dalej: ustawa o zakazie handlu) 24 grudnia, czyli w Wigilię, oraz w sobotę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy, czyli w Wielką Sobotę, wykonywanie pracy w placówkach handlowych jest możliwe jedynie do godz. 14. Co ważne, regułę powyższą stosuje się także wtedy, gdy 24 grudnia przypada w niedzielę, a tak pierwszy raz od wejścia w życie ustawy o zakazie handlu będzie w 2023 r.

W związku z powyższym pojawiło się pytanie, które niedziele będą handlowe w grudniu 2023 r.? Zgodnie bowiem z art. 7 ustawy o zakazie handlu zakaz ten nie obowiązuje w siedem niedziel w roku kalendarzowym, a mianowicie: w ostatnie niedziele stycznia, kwietnia, czerwca i sierpnia oraz w niedzielę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy, a także w dwie kolejne niedziele poprzedzające pierwszy dzień Bożego Narodzenia. W tym roku Boże Narodzenie przypada w poniedziałek (25 grudnia) i wtorek (26 grudnia), a więc dwie niedziele poprzedzające te święta to 24 grudnia i 17 grudnia, ale 24 grudnia to jednocześnie Wigilia.

Branża handlowa starała się o korzystne zmiany przepisów, aby uznać, że handlowe w takim przypadku będą niedziele 10 i 17 grudnia, ale niestety nowelizacja ‒ mimo obietnic rządowych ‒ nie nastąpiła. Zatem Główny Inspektorat Pracy, odwołując się do ww. przepisów, w stanowisku z 17 października br. stwierdził, że art. 8 ust. 1 i 2 ustawy o zakazie handlu znajdzie zastosowanie w niedzielę handlową przypadającą 24 grudnia 2023 r. Tak więc w tym dniu praca w placówkach handlowych będzie możliwa jedynie do godz. 14. Po tej godzinie możliwe będzie co najwyżej funkcjonowanie placówek, w których handel jest prowadzony przez przedsiębiorcę będącego osobą fizyczną wyłącznie osobiście, we własnym imieniu i na własny rachunek. W tym zakresie należy jednak pamiętać, że zgodnie z art. 6 ust. 4 i 5 ustawy o zakazie handlu przedsiębiorca może korzystać z nieodpłatnej pomocy małżonka, dzieci własnych, dzieci małżonka, dzieci przysposobionych, rodziców, macochy, ojczyma, rodzeństwa, wnuków, dziadków. Ważne jest jednak, że ww. osoby nie mogą być pracownikami lub zatrudnionymi w placówce handlowej u przedsiębiorcy, który korzysta z ich nieodpłatnej pomocy.

Praca po godz. 14 będzie również możliwa w przypadku wszystkich innych wyjątków określonych w art. 6 ustawy o zakazie handlu. ©℗

Stanowisko biura informacji GIP z 17 października 2023 r. (UNP:GIP-23-79248, GIP-GBI.0701.158.2023.3)

Czy w tym roku w Wigilię, która jest także niedzielą handlową w grudniu, praca może się odbywać tylko do godz. 14 zgodnie z art. 8 ustawy z 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni?

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni, w dniu 24 grudnia w placówkach handlowych handel oraz wykonywanie czynności związanych z handlem, jak również powierzanie pracownikowi lub zatrudnionemu wykonywania pracy w handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem ‒ po godzinie 14.00 są zakazane, z wyjątkiem przypadków określonych w art. 6. Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 2, jeżeli dzień 24 grudnia przypada w niedzielę, przepis ust. 1 stosuje się.

Oznacza to, że wyżej wskazany przepis znajdzie zastosowanie w niedzielę handlową przypadającą w dniu 24 grudnia 2023 r.