Przepisy umożliwiające zmniejszenie odpisów weszły w życie po przetransferowaniu na konta ZFŚS ich pierwszej transzy, co następowało do 31 maja 2020 r. Dlatego firmy korzystające z nowych regulacji będą musiały uwzględnić to w rozliczeniu przekazanych na ten cel kwot
Na mocy tarczy 4.0 wprowadzono możliwość ograniczenia kosztów związanych z prowadzoną przez pracodawców działalnością socjalną. Pozwala na to dodany do specustawy o COVID-19 art. 15ge, zgodnie z którym pracodawca może zawiesić obowiązki: tworzenia lub funkcjonowania zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, dokonywania odpisu podstawowego, wypłaty świadczeń urlopowych.
Ponadto w niektórych przypadkach, gdy przepisy wewnętrzne przewidują odpis wyższy od ustawowego, tarcza 4.0 ogranicza jego wysokość.
Przepisy te weszły w życie 24 czerwca. Tymczasem do końca maja firmy powinny spełnić obowiązek odprowadzenia równowartości 75 proc. odpisu podstawowego. Pracodawcy, którzy wykonali swój ustawowy obowiązek w terminie, mogą teraz – zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 30 czerwca 2020 r. – skorzystać z nowych ustawowych uprawnień. Będzie to niestety oznaczało dodatkową pracę dla działów kadr i płac – konieczne będzie ponowne wyliczenie środków, które pracodawca chce odprowadzić w stosunku do już przelanych na rachunek bankowy ZFŚS (na skorygowanie przekazanych już środków pozwala także resort pracy).
Korekty odpisu standardowo dokonuje się z końcem roku, tj. przelicza się go w stosunku do średniorocznej liczby zatrudnionych. Jednakże rozliczenia środków w związku ze zmianą wysokości odpisu na podstawie tarczy 4.0 można dokonać już wcześniej. Najlepiej zrobić to przed drugą ratą odpisu, która jest płatna do 30 września – może się bowiem okazać, że nie tylko nie trzeba będzie nic płacić, ale też otrzyma się zwrot części środków. ©℗
Stanowisko MRPiPS z 30 czerwca 2020 r. dla DGP w sprawie zmniejszenia odpisów na ZFŚS
[…] W ocenie MRPiPS, wejście w życie powołanych regulacji będzie skutkować także potrzebą dostosowania przez pracodawców objętych tymi przepisami naliczenia odpisu na zfśs na 2020 r. do obowiązującego stanu prawnego w tym zakresie, co skutkuje także koniecznością korekty równowartości środków z tego tytułu, przekazywanych na rachunek bankowy zfśs. Zgodnie bowiem z zasadami tworzenia zfśs, zawartymi w art. 5 – 6 oraz definicją odpisu podstawowego, o której mowa w art. 2 pkt 2 ustawy o zfśs, coroczny odpis podstawowy, będący głównym źródłem tworzenia funduszu, oznacza równowartość dokonanych odpisów na rachunek bankowy funduszu, w wysokości określonej w art. 5 ustawy o zfśs, na zasadach określonych w art. 6 ust. 2ustawy o zfśs. […]

przykład

Bez przelewu na koniec września
Pracodawca na koniec maja 2020 r. przelał na rachunek ZFŚS równowartość odpisu wyliczoną zgodnie z dotychczasowymi przepisami, a więc w kwocie 75 proc. odpisu podstawowego. W lipcu 2020 r. zawarto ze związkami zawodowymi porozumienie obniżające odpisy na 2020 r. o 50 proc. W związku z powyższym pracodawca nie ma już obowiązku przelewania na konto funduszu drugiej części odpisu podstawowego i może także skorygować kwotę przelaną do wysokości wynikającej z rozwiązań wprowadzonych na mocy tarczy 4.0. ©℗
Podstawa prawna
• art. 77 pkt 16 ustawy z 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1086; zwana tarczą 4.0)
• art. 15ge ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 374; ost.zm. Dz.U. poz. 1086; zwana specustawą o COVID-19)
• art. 6 ust. 2 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1070; zwana ustawą o zfśs)