Prowadzę działalność gospodarczą. ZUS odmówił mi jednorazowego odszkodowania w związku z wypadkiem przy pracy, któremu uległem 2 lipca 2016 r. Wniosek o wypłatę złożyłem niedługo po tym, bo 17 lipca 2016 r. ZUS podał, że na dzień wypadku i wniosku miałem zaległości w składkach w wysokości 1,7 tys. zł i nie uregulowałem ich przez sześć miesięcy od wypadku. ZUS nie kwestionuje, że zdarzenie było wypadkiem, a przynajmniej nie napisał o tym w decyzji. Czy jest szansa na zmianę decyzji ZUS?
W przypadku przedsiębiorcy za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w okresie ubezpieczenia wypadkowego z danego tytułu, podczas wykonywania zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności pozarolniczej w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych.
Ubezpieczonemu, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu z tytułu wypadku przy pracy, przysługuje jednorazowe odszkodowanie. Co jednak istotne, świadczenia wypadkowe (w tym jednorazowe odszkodowanie) nie przysługują osobom prowadzącym pozarolniczą działalność wtedy, gdy w dniu wypadku lub w dniu złożenia wniosku o przyznanie świadczeń z tytułu choroby zawodowej zadłużenie z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne przekraczało 6,60 zł. Świadczenia nie będą przysługiwały aż do czasu spłaty całości zadłużenia z zastrzeżeniem art. 47 ust. 3, co potwierdził Sąd Najwyższy w postanowieniu z 11 stycznia 2013 r., sygn. akt II UK 243/12.
Przedsiębiorca musi jednak pamiętać, że prawo do jednorazowego odszkodowania przedawnia się, jeżeli zadłużenie nie zostanie uregulowane w ciągu sześciu miesięcy od dnia wypadku lub od dnia złożenia wniosku o przyznanie świadczeń z tytułu choroby zawodowej.
W opisywanej sytuacji przedsiębiorca w dniu wypadku posiadał zaległości składkowe, nie przysługiwało mu więc prawo do jednorazowego odszkodowania. Nie uregulował jednak należności w wymaganym terminie, tj. 6 miesięcy od wypadku. Oznacza to, że prawo do odszkodowania uległo przedawnieniu, bo zarówno na dzień wypadku, jak i na dzień składania wniosku o wypłatę odszkodowania przedsiębiorca miał zadłużenie składkowe w ZUS i nie uregulował go w późniejszym okresie. Takie stanowisko w zbliżonym stanie faktycznym zajął Sąd Rejonowy w Białymstoku w wyroku z 22 kwietnia 2015 r., sygn. akt VI U 308/14.
Można się więc spodziewać także i w tym przypadku, że odwołanie złożone do sądu będzie nieskuteczne, bo sąd utrzyma zaskarżoną decyzję.
Podstawa prawna
Art. 3 ust. 1 pkt 1, ust. 3 pkt 8, art. 6 ust. 2 pkt 1, art. 6 ust. 3 ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1242 ze zm.).