Uprawnienia do nadzoru nad Narodowym Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR) zostaną przeniesione z ministra właściwego ds. rozwoju regionalnego z powrotem na ministra nauki. Tak zakłada projekt nowelizacji ustawy o NCBiR oraz ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Przypomnijmy, że centrum zostało utworzone w ramach reformy systemu nauki w Polsce jako agencja wykonawcza wdrażająca politykę naukową i innowacyjną państwa. Jednak po aferze dotyczącej przyznawania dotacji z NCBiR 1 sierpnia 2022 r. nadzór nad instytucją objął minister rozwoju regionalnego. Mimo tej zmiany centrum nadal funkcjonuje jako podmiot będący częścią systemu szkolnictwa wyższego i nauki. A wykonywanie najważniejszych zadań, takich jak realizacja programów obejmujących finansowanie badań naukowych lub prac rozwojowych, jest wciąż zlecane i finansowane w formie dotacji celowej przez ministra nauki, choć faktyczny nadzór nad centrum sprawuje minister właściwy ds. rozwoju regionalnego. Proponowana nowelizacja ma na celu przywrócenie poprzedniego stanu.

Ponadto projekt zakłada m.in. uzależnienie możliwości powoływania przez centrum spółek, obejmowania oraz nabywania udziałów i akcji od uzyskania uprzedniej zgody ministra. „Efektem będzie uzyskanie przez ministra możliwości władczego wkraczania w działalność nadzorowanego podmiotu, co pozwoli na sprawne i skuteczne realizowanie przez centrum zadań z zakresu polityki naukowej państwa, takich jak zarządzanie strategicznymi programami badań naukowych i prac rozwojowych” – uzasadnia propozycję minister. ©℗