Zawieszenie działalności gospodarczej z powodu dwutygodniowego urlopu – takie rozwiązanie proponują posłowie Lewicy. Do projektu uwagi mają ZUS i Forum Związków Zawodowych.
Chodzi o projekt nowelizacji kodeksu pracy oraz ustawy – Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 162), który trafił do Sejmu w kwietniu. Zakłada on, że prawo do wypoczynku powinno przysługiwać nie tylko pracownikom, lecz także samozatrudnionym. W dotychczasowym stanie prawnym brakuje jednak regulacji, które by na to pozwalały. Urlop jest bowiem instytucją prawa pracy, a status samozatrudnionego nie jest regulowany tymi przepisami. W związku z tym w ocenie projektodawców konieczna jest zmiana tej sytuacji.
Na czym miałaby ona polegać? Posłowie chcą wprowadzić możliwość krótkotrwałego (maksymalnie 14-dniowego) dobrowolnego zawieszenia działalności gospodarczej na czas odpoczynku. Konsekwencją jego wprowadzenia byłoby zwolnienie przedsiębiorcy z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne w okresie urlopowego zawieszenia działalności.
Zmiany miałyby wejść w życie od przyszłego roku. Projektodawcy przekonują, że będą one miały pozytywny wpływ na rynek pracy i sytuację gospodarczą państwa, a także odciążą system. W jaki sposób? Krótkotrwała przerwa w wykonywaniu obowiązków przez osoby samozatrudnione pozwoli zachować im równowagę między życiem zawodowym a prywatnym i zwiększyć efektywność pracy. Wpłynie również pozytywnie na zdrowie, co przełoży się na zmniejszenie liczby dni niezdolności do pracy i w konsekwencji obciążeń NFZ czy ZUS.
Forum Związków Zawodowych – choć poselską propozycję ocenia pozytywnie – ma obawy, że nowe rozwiązania mogą nie zyskać popularności, ponieważ nawet krótkotrwałe zawieszenie prowadzonej działalności wymaga podjęcia wielu działań.
Związkowcy obawiają się także, że zainteresowany pozyskaniem składek ZUS będzie wykazywać pozorność takiego zawieszenia, jeżeli podczas jego trwania przedsiębiorca będzie korzystał ze środków trwałych przedsiębiorstwa, np. samochodu, komputera, wyposażenia firmy (np. telefonu). Poza rozwiązaniami prawnymi ważna będzie zatem praktyka – podkreśla FZZ.
Uwagi do propozycji ma także ZUS, który krytykuje szybki termin wejścia w życie zaproponowanych rozwiązań. Wskazuje, że ich wdrożenie będzie wymagało modyfikacji w systemie informatycznym zakładu, co wiąże się z koniecznością zastosowania przynajmniej dziewięciomiesięcznego vacatio legis.
Organ rentowy zwraca także uwagę na konieczność nowelizacji rozporządzenia ministra rodziny i polityki społecznej w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika składek, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, raportów informacyjnych, oświadczeń o zamiarze przekazania raportów informacyjnych, informacji o zawartych umowach o dzieło oraz innych dokumentów (Dz.U. z 2021 r. poz. 846). Chodzi m.in. o dodanie nowego kodu zawieszenia działalności.
To niejedyny projekt regulujący kwestię prawa do wypoczynku osób samozatrudnionych. Pod koniec lutego do Sejmu trafiła także senacka propozycja dotycząca tego rozwiązania.
Etap legislacyjny
Skierowano do I czytania w Sejmie
