Zgodnie z Kodeksem pracy do rozwiązania umowy o pracę może dojść m.in. przez złożenie oświadczenia jednej stron (pracownika lub pracodawcy) z zachowaniem okresu wypowiedzenia. Okres ten będzie się różnił w zależności od rodzaju zawartej umowy, jak również czasu zatrudnienia u danego pracodawcy. W poniższym artykule opiszemy jak można wypowiedzieć umowę o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia, co takie wypowiedzenie powinno zawierać oraz pokażemy przykładowe wzory.
Okres wypowiedzenia
W pierwszej kolejności należy sobie odpowiedzieć czym jest okres wypowiedzenia? W orzecznictwie przyjmuje się, że jest to czas, który ma upłynąć od złożenia oświadczenia woli o wypowiedzeniu do dnia rozwiązania stosunku pracy z mocy oświadczenia woli o wypowiedzeniu. Okres wypowiedzenia nie może być krótszy od okresów ustanowionych przez Kodeks pracy. Nic nie stoi natomiast na przeszkodzie, aby strony w umowie ustaliły, że będzie on dłuższy niż ten wynikający z ustawy.
Ponadto w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę lub jej rozwiązaniu bez wypowiedzenia powinno być zawarte pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie odwołania do sądu pracy.
Umowa na okres próbny
Umowa o pracę na okres próbny rozwiązuje się z upływem tego okresu, a przed jego upływem może być rozwiązana za wypowiedzeniem.
Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na okres próbny wynosi:
- 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni;
- 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie;
- 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.
Umowa na czas określony i nieokreślony
Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony i umowy o pracę zawartej na czas określony jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi:
- 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy;
- 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy;
- 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Ustawa wskazuje również, że jeżeli pracownik jest zatrudniony na stanowisku związanym z odpowiedzialnością materialną za powierzone mienie, strony mogą ustalić w umowie o pracę, że okresy te będą wydłużone. W przypadku zatrudnienia krótszego niż 6 miesięcy - okres wypowiedzenia wynosi 1 miesiąc, a w kolejnym wariancie 2-3 miesiące.
Co do zasady do okresu zatrudnienia, od którego zależy długość okresu wypowiedzenia, wliczany jest łączny okres pracy u danego pracodawcy. Mogą być brane jednak pod uwagę okresy zatrudniania poprzedniego pracodawcy (jeżeli zmiana pracodawcy nastąpiła w wyniku przejścia zakładu pracy na innego pracodawcę), a także w innych przypadkach, gdy z mocy odrębnych przepisów nowy pracodawca jest następcą prawnym w stosunkach pracy nawiązanych przez pracodawcę poprzednio zatrudniającego tego pracownika.
Należy pamiętać, że przyczyna wypowiedzenia powinna być tak sformułowana, aby pracownik wiedział i rozumiał, z jakiego powodu pracodawca dokonuje wypowiedzenia. Do tego przyczyna musi być prawdziwa.
Ponadto o zamiarze wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony pracodawca zawiadamia na piśmie reprezentującą pracownika zakładową organizację związkową, podając przyczynę uzasadniającą rozwiązanie umowy. Jeżeli zakładowa organizacja związkowa uzna, że wypowiedzenie byłoby nieuzasadnione może w ciągu 5 dni od otrzymania zawiadomienia zgłosić na piśmie pracodawcy umotywowane zastrzeżenia. Po rozpatrzeniu stanowiska, a także w razie niezajęcia przez nią stanowiska w ustalonym terminie, pracodawca podejmuje decyzję w sprawie wypowiedzenia.
Strony mogą po dokonaniu wypowiedzenia umowy o pracę przez jedną z nich ustalić wcześniejszy termin rozwiązania umowy. Ustalenie takie nie zmienia trybu rozwiązania umowy o pracę. Będzie to jednak zależne od dobrej woli zarówno pracodawcy, jak i pracownika. Obie strony muszą bowiem wyrazić zgodę na takie rozwiązanie.
Upadłość lub likwidacja pracodawcy – możliwość skrócenia okresu wypowiedzenia
Jeżeli wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony lub umowy o pracę zawartej na czas określony następuje z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy albo z innych przyczyn niedotyczących pracowników (np. likwidacja stanowiska pracy), pracodawca może, w celu wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę, skrócić okres trzymiesięcznego wypowiedzenia, najwyżej jednak do 1 miesiąca. W takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za pozostałą część okresu wypowiedzenia.
Okres, za który przysługuje odszkodowanie, wlicza się pracownikowi pozostającemu w tym okresie bez pracy do okresu zatrudnienia.
Jak obliczać terminy
Termin liczony w dniach
Będzie miał on zastosowanie wyłącznie do umów o pracę na okres próbny zawartych na mniej niż 2 tygodnie.
Dzień złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu nie jest wliczany do okresu wypowiedzenia. Termin będzie zatem zacząć biec od dnia następnego.
Termin liczony w tygodniach
Dniem rozpoczęcia biegu wypowiedzenia oznaczonego w tygodniu jest pierwsza niedziela występującą po dniu złożenia wypowiedzenia, licząc okres wypowiedzenia w tygodniach, ostatnim jego dniem jest sobota.
Termin liczony w miesiącach
Okres wypowiedzenia umowy o pracę oznaczony w miesiącu rozpoczyna się z pierwszym dniem kalendarzowym miesiąca po miesiącu, w którym zostało złożone wypowiedzenie umowy. Jego koniec następuje natomiast w ostatnim dniu miesiąca. Nie ma tutaj znaczenia czy miesiąc ma 28, 30 lub 31 dni.
Wypowiedzenie umowy o pracę
Niniejszym wypowiadam umowę o pracę zawartą dnia ………………….. (data podpisania umowy o pracę) w …………………. (miejscowość gdzie została podpisana umowa) pomiędzy ………………………. (pełna nazwa i adres pracodawcy) a ………………………………….. (imię i nazwisko pracownika) z zachowaniem okresu wypowiedzenia wynoszącego ……………………………
Z poważaniem
......................................................
(podpis pracownika)
Potwierdzam otrzymanie wypowiedzenia
………………………………………….
(data i podpis pracodawcy lub osoby upoważnionej)
…………………… dnia …………….. r.
(miejscowość i data)
Pracownik:
…………………………..
(dane pracownika)
Pracodawca:
……………………………
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141).
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93).
Orzecznictwo:
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 marca 2018 r., II PK 75/17.
