Podstawową formą wsparcia dla osób, które straciły pracę jest zasiłek dla bezrobotnych. Osoby które straciły pracę mogą liczyć również na inne zasiłki.

1. Zasiłek dla bezrobotnych

Zasiłek dla bezrobotnych przysługuje osobom, które straciły pracę i zarejestrowały się w urzędzie pracy, a także mogą udowodnić na podstawie odpowiednich dokumentów, że przez co najmniej 365 dni w okresie 18 miesięcy poprzedzających rejestrację wykonywała pracę (obojętnie na podstawie jakiej umowy), za którą otrzymywała co najmniej minimalne wynagrodzenie i od którego odprowadzane były składki na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy.

Do okresu uprawniającego do zasiłku dla bezrobotnych zalicza się między innymi zatrudnienie z wynagrodzeniem nie niższym niż stawka minimalna (z wyłączeniem urlopów bezpłatnych dłuższych niż 30 dni), a także świadczenie usług (umowa agencyjna czy umowa zlecenia) oraz działalność gospodarcza (nie może być to jednak tzw. mały ZUS) - o ile podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota wynosząca co najmniej minimalne wynagrodzenie. Do wymaganego okresu wlicza się też urlop wychowawczy, pobieranie renty z tytułu niezdolności do pracy oraz czas, za który przyznane zostało odszkodowanie z tytułu: niezgodnego z przepisami rozwiązania przez pracodawcę stosunku pracy lub skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę.

Zasiłek dla bezrobotnych jest wypłacany w trzech stawkach, które zależą od stażu pracy: 80 proc. (do 5 lat stażu pracy), 100 proc. (5-20 lat stażu pracy) i 120 proc. (powyżej 20 lat stażu pracy). Co więcej, przez pierwsze trzy miesiące bezrobotny pobiera zasiłek wyższy niż przez resztę okresu zasiłkowego. W 2020 roku przez pierwsze trzy miesiące wynoszą one odpowiednio: 603,17 zł netto, 741,87 zł netto oraz 880,67 zł netto. Po trzech miesiącach ulegają zmniejszeniu do: 483,49 zł netto, 592,52 zł netto i 701,65 zł netto

2. Zasiłek rodzinny

Jeśli osoba bezrobotna wychowuje dziecko, przysługuje jej także zasiłek rodzinny. Ma on na celu częściowe pokrycie wydatków na utrzymanie dziecka. Wynosi on maksymalnie 135 zł, ale można również otrzymać dodatki do niego.

Aby otrzymać zasiłek rodzinny, należy spełniać kryterium dochodowe.

Dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie powinien przekroczyć kwoty 674 zł. Jeżeli członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności, kryterium dochodowe wynosi 764 zł.

W przypadku zasiłku rodzinnego obowiązuje zasada „złotówka za złotówkę”.

Wysokość zasiłku rodzinnego wynosi miesięcznie:
1) 95 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5. roku życia;
2) 124 zł na dziecko w wieku powyżej 5. roku życia do ukończenia 18. roku życia;
3) 135 zł na dziecko w wieku powyżej 18. roku życia do ukończenia 24. roku życia.


Do zasiłku rodzinnego przysługują dodatki z tytułu:

1) urodzenia dziecka
2) opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego
3) samotnego wychowywania dziecka
4) wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej;
5) kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego;
6) rozpoczęcia roku szkolnego;
7) podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania.





3. Świadczenie rodzicielskie

Świadczenie rodzicielskie (tzw. "kosiniakowe") przysługuje osobom, którym nie przysługuje zasiłek macierzyński, czyli również osobom bezrobotnym i wynosi 1000 zł netto.

Kosiniakowe nie jest zależne od dochodu, ale nie przysługuje, gdy występuje zbieg określonych świadczeń.

Ze świadczenia rodzicielskiego nie mogą korzystać osoby otrzymujące zasiłek macierzyński. Kosiniakowe nie przysługuje nawet gdy jedno z rodziców otrzymuje zasiłek macierzyński.

Świadczenia rodzicielskiego nie otrzyma się także w przypadku zbiegu uprawnień do następujących świadczeń:
świadczenia rodzicielskiego lub
• świadczenia pielęgnacyjnego, lub
• specjalnego zasiłku opiekuńczego, lub
• dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego lub
• zasiłku dla opiekuna,
– przysługuje jedno z tych świadczeń wybrane przez osobę uprawnioną – także w przypadku gdy świadczenia te przysługują w związku z opieką nad różnymi osobami.





Wniosek o przyznanie świadczenia należy złożyć w terminie do 3 miesięcy od urodzenia dziecka. Wówczas pomoc otrzymuje się z wyrównaniem do momentu urodzenia. Jeśli wniosek zostanie złożony po tym terminie prawo do świadczenia zostanie ustalone od miesiąca wpłynięcia wniosku.

Okres pobierania świadczenia rodzicielskiego uzależniony jest od ilości urodzonych podczas jednego porodu dzieci i wynosi:
1) 52 tygodnie – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie, przysposobienia jednego dziecka lub objęcia opieką jednego dziecka;
2) 65 tygodni – w przypadku urodzenia bliźniąt;
3) 67 tygodni – w przypadku urodzenia trojaczków;
4) 69 tygodni – w przypadku urodzenia czworaczków
5) 71 tygodni – w przypadku urodzenia pięcioraczków i więcej dzieci przy jednym porodzie




4. Zasiłek okresowy

Osobom bezrobotnym może zostać przyznany zasiłek okresowy.

Kryterium dochodowe dla zasiłku okresowego wynosi:
- 701 złotych dochodu miesięcznie – dla osoby samotnie gospodarującej;
- 528 złotych dochodu miesięcznie – dla osoby pozostającej w rodzinie (kwota w przeliczeniu na każdego członka rodziny, czyli średnia dochodu).

Zasiłek okresowy ustala się:

- w przypadku osoby samotnie gospodarującej - do wysokości różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 418 zł miesięcznie;
- w przypadku rodziny - do wysokości różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.

Kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 50 proc. różnicy między:

- kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby;
- kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.

Kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 20 zł miesięcznie.