Firma, która zatrudnia pracownika z aktualnym orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności (lub dokumentem równoważnym) może liczyć na comiesięczne dofinansowanie jego pensji w kwocie od 450 zł do nawet 2 400 złotych.

Dofinansowanie dla pracodawcy, który zatrudnia osobę z orzeczoną niepełnosprawnością obsługuje Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) na podstawie ustawy o rehabilitacji (ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych). Art. 26a, ust. 1 tej ustawy mówi, że pracodawcy przysługuje dofinansowanie na każdego pracownika, którego PESEL widnieje w ewidencji zatrudnionych niepełnosprawnych, którą prowadzi PFRON.

Od pracodawcy wymaga się, by zatrudniał pracownika zgodnie z przepisami prawa pracy. Ponadto w przypadku zatrudniania co najmniej 25 pracowników (w przeliczeniu na pełne etaty) co najmniej 6 proc. etatów musi przypadać na osoby z ważnymi orzeczeniami. Pracodawca ubiegający się o dofinansowanie nie może też zalegać ze składkami ZUS, należnościami wobec fiskusa oraz nie mieć zaległości wobec PFRON-u.

Najpierw wypłata na konto, potem dofinansowanie

Po zgłoszeniu i zarejestrowaniu firmy w PFRON-owskim systemie dofinansowań (pierwsze dokumenty składa się w formie papierowej), przedsiębiorca może już co miesiąc składać bieżące formularze (zawsze po przelaniu pensji pracownikowi - wynagrodzenie musi być wypłacone). Złożenie comiesięcznych dokumentów jest podstawą realizacji płatności, czyli przelewu dofinansowania na konto bankowe firmy.

Składając formularze przedsiębiorca ma do wyboru drogę papierową (pocztą) lub elektroniczną. Dokumenty drogą elektroniczną wypełnia się i wysyła przez stronę internetową systemu SODiR (system obsługi dofinansowań i refundacji). Przesłany formularz podlega ocenie i sprawdzeniu przez pracownika PFRON. Decyzja jest od razu widoczna po zalogowaniu w profilu firmy na stronie SODiR, do której pracodawca otrzymuje uprzednio hasło i login (zobacz: www.sod.pfron.org.pl).

Stawki dofinansowań PFRON

Ile może zyskać firma? Od kwietnia 2014 roku istnieje sześć stawek. Najmniejsze dofinansowanie przysługuje dla pracodawcy, który zatrudnia pracownika z lekkim stopniem niepełnosprawności - dofinansowanie PFRON wynosi wówczas 450 zł miesięcznie. Na pracownika z orzeczonym umiarkowanym stopniem niepełnosprawności firma otrzyma znacznie więcej, bo 1 125 złotych miesięcznie. Jeśli pracownik posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, wówczas przedsiębiorca otrzyma co miesiąc dofinansowanie w wysokości 1 800 złotych.

To jednak dopiero trzy z sześciu stawek. Każda bowiem z wymienionych stawek podstawowych podlega podwyższeniu o 600 zł, jeśli pracownik posiada ważne orzeczenie, które wskazuje że osoba ta choruje na tzw. schorzenie specjalne.

Schorzenia specjalne

Jak rozpoznać czy pracownik ma schorzenie specjalne? Na jego orzeczeniu w rubryce o przyczynie niepełnosprawności musi widnieć jeden z poniższych symboli:

  • 01 U - upośledzenie umysłowe
  • 02 P - choroby psychiczne
  • 04 O - choroby narządu wzroku (dotyczy tylko osób ze stopniem umiarkowanym i znacznym)
  • 06 E - epilepsja 
  • 12 C - całościowe zaburzenia rozwojowe (np. zaburzenia ze spektrum autyzmu)

Zatem doliczając 600 zł do każdej z trzech stawek podstawowych otrzymujemy stawki dla schorzeń specjalnych.

Odpowiednio:

  • 1 050 zł - dla pracownika z lekkim stopniem niepełnosprawności,
  • 1 725 zł - dla pracownika ze stopniem znacznym oraz
  • 2 400 zł dla pracownika ze znacznym stopniem niepełnosprawności i schorzeniem specjalnym (czyli z jednym z ww. symboli na orzeczeniu).

Kiedy dofinansowanie nie przysługuje

Dofinansowanie do pensji pracownika z orzeczeniem nie zawsze przysługuje. Tak dzieje się, kiedy pracownik ma już ustalone prawo do emerytury. Firma nie otrzyma dofinansowania także w przypadku, gdy nieterminowo reguluje swoje zobowiązania wobec fiskusa i ZUS lub ma zobowiązania wobec PFRON na kwotę przekraczającą 100 złotych.

Dofinansowania nie są również udzielane firmom, których zatrudnienie wynosi co najmniej 25 osób (w przeliczeniu na pełne etaty) i nie osiągają one wymaganego ustawą o rehabilitacji wskaźnika 6 proc. zatrudnienia osób niepełnosprawnych (innymi słowy: 6 proc. zatrudnionych w danym zakładzie pracy musi mieć orzeczenie o niepełnosprawności).

Co w sytuacji, gdy dana osoba z orzeczeniem pracuje u więcej niż jednego pracodawcy jednocześnie i więcej niż jedna firma jest zainteresowana dofinansowaniem? PFRON wypłaci pracodawcom takiej osoby dofinansowanie proporcjonalnie do czasu jej pracy w poszczególnych firmach - do wysokości jednak tylko jednego pełnego etatu.