Prowadzę działalność gospodarczą i mam zadłużenie w ZUS z tytułu składek. Otrzymałem właśnie decyzję o wysokości mojego długu. ZUS ostrzegł, że może zostać wpisana hipoteka przymusowa na moich lokalach użytkowych. Chcę się odwołać do sądu i wstrzymać wykonanie decyzji, aby zapobiec hipotece i mieć czas na spłatę zadłużenia. Czy to możliwe?
Niestety pomysł przedsiębiorcy, aby w odwołaniu do sądu od decyzji określającej zadłużenie wnosić o zawieszenie tej decyzji tylko po to, by powstrzymać ZUS przed wpisem hipoteki, będzie prawnie nieskuteczny na obecnym etapie sprawy. Warto przytoczyć fragment uzasadnienia wyroku Sądu Okręgowego w Legnicy z 24 maja 2017 r., sygn. akt V U 258/17. Tam – w zbliżonym stanie faktycznym – sąd ocenił, że takie żądanie wnioskodawcy zawarte w odwołaniu nie znajduje podstaw prawnych do ich uwzględnienia na etapie postępowania sądowego toczącego się na skutek odwołania od decyzji organu rentowego określającego zaległości z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenia zdrowotne. Przedsiębiorca mógł wcześniej wnosić o zawieszenie postępowania przed ZUS. Nie ma więc prawnych możliwości, aby na etapie postępowania sądowego zainicjowanego odwołaniem skutecznie wnioskować o zawieszenie decyzji ZUS albo postępowania przed ZUS. Było to możliwe przed wydaniem tej decyzji na etapie postępowania administracyjnego prowadzonego przez ZUS.
Decyzja ZUS określająca zadłużenie składkowe może być podstawą do wpisu hipoteki na nieruchomościach, przedsiębiorca powinien się więc liczyć z taką możliwością. Istnieje jednak pewne rozwiązanie. Może on skorzystać z mechanizmu określonego w art. 29 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z nim ze względów gospodarczych lub innych przyczyn zasługujących na uwzględnienie ZUS może na wniosek dłużnika odroczyć termin płatności należności z tytułu składek oraz rozłożyć należność na raty, uwzględniając możliwości płatnicze dłużnika oraz stan finansów ubezpieczeń społecznych. Rozłożenie należności na raty umożliwia uchronienie majątku przedsiębiorcy m.in. przed czynnościami egzekucyjnymi lub ustanowieniem hipoteki na nieruchomości. ZUS nie jest jednak zobowiązany do uwzględnienia wniosku o rozłożenie płatności składek na raty, ale warto podjąć taką próbę.
Podstawa prawna
Art. 26 ust. 2 i art. 29 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1778 ze zm.).