Pogranicznicy mogą domagać się wyrównania uposażenia za trzy lata wstecz

Prawo do wyższego uposażenia i dodatku za wysługę lat funkcjonariusza Straży Granicznej z tytułu wcześniejszej pracy w gospodarstwie rolnym istnieje już w chwili przystąpienia do służby. Zatem strażnikowi należy się wyrównanie za trzy lata wstecz od dnia doręczenia dokumentów potwierdzających wysługę.

To sedno rozstrzygnięcia Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) w sprawie, która dotyczyła wyrównania uposażenia i dodatku za wysługę lat funkcjonariusza Straży Granicznej. Pogranicznik będący na służbie od 1997 r. złożył wniosek o wypłatę wyrównania dodatku za wysługę lat, który przysługuje zatrudnionym w SG na podstawie art. 108 ust. 1 pkt 1 ustawy o Straży Granicznej (t.j. Dz.U. 2023 r. poz. 1080 ze zm.). Funkcjonariusz dostarczył bowiem do jednostki, w której pełnił służbę, dokumenty potwierdzające pracę w gospodarstwie rolnym, w wyniku czego domagał się podniesienia uposażenia i stawki dodatku za wysługę lat. Jednostka, w której służył, dokonała stosownego podwyższenia dodatku.

Jednak komendant odmówił dokonania wypłaty wyrównania za trzy lata wstecz, argumentując, że roszczenie o wzrost uposażenia z tytułu wysługi lat staje się wymagalne wraz ze złożeniem potrzebnej dokumentacji. Data złożenia dokumentów wyznacza zatem początek biegu przedawnienia. Należy wspomnieć, że analogicznie jak w przypadku roszczeń ze stosunku pracy roszczenia funkcjonariuszy związane ze służbą przedawniają się także po trzech latach, zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy o SG. Funkcjonariusz odwołał się do komendanta głównego SG, ten jednak oddalił odwołanie. Pogranicznik skierował więc sprawę do sądu administracyjnego i uzyskał korzystne orzeczenia – decyzje zostały ostatecznie uchylone, gdyż finalna skarga kasacyjna komendanta głównego SG została oddalona przez NSA.

W uzasadnieniu wyroku kończącego sprawę sąd wskazał, że prawo do dodatku za wysługę lat, a także do wzrostu uposażenia funkcjonariusza z tytułu wysługi przysługuje już w chwili nawiązania stosunku służbowego, jeżeli chodzi o okresy, które występowały przed podjęciem pracy w SG. Z tym jednak zastrzeżeniem, że realizacja tego prawa jest uzależniona od tego, czy funkcjonariusz, nawiązując stosunek służbowy, przedstawi odpowiednią dokumentację potwierdzającą wysługę lat. Jeżeli okaże się, że takie dokumenty zostały przedstawione nie w momencie nawiązania stosunku służbowego, tylko później, już w trakcie jego wykonywania, ale obejmują one okresy przed podjęciem pracy, to w takiej sytuacji wydaje się decyzję ponownie ustalającą wysokość dodatku i wzrostu uposażenia z tytułu wysługi lat. Decyzja ta zaś ma charakter typowo deklaratoryjny.

– Samo prawo do tego wyższego uposażenia lub dodatku, z racji udokumentowania wysługi lat, istnieje już od momentu nawiązania stosunku służbowego. Skoro zatem funkcjonariusz złożył wymaganą dokumentację dopiero w 2019 r., to z chwilą złożenia dokumentacji we właściwej komórce kadr nastąpiło przerwanie biegu przedawnienia należności z tytułu wysługi lat. Istnieje zatem podstawa do wypłaty wyrównania uposażenia za trzy lata wstecz, licząc od daty złożenia wniosku o tę wypłatę – powiedziała sędzia Ewa Kwiecińska. ©℗