W wywiadzie dla Polskiego Radia generał Wiesław Kukuła zwraca uwagę na model obronny stosowany w Finlandii, który wydaje się być wzorem do naśladowania dla Polski.
Siły zbrojne Finlandii w czasach pokoju liczą zaledwie 31,5 tysiąca żołnierzy. Jednak kraj ten dysponuje również dużą liczbą dobrze przygotowanych rezerwistów, którzy licznie sięgają 280 tysięcy. Taka struktura umożliwia bardzo szybkie zwiększenie zdolności obronnych w przypadku potrzeby. Inspirujący dla Polski może być sposób, w jaki Finlandia zarządza swoimi rezerwami, co przekłada się na dużą elastyczność i gotowość do działania w obliczu nowych zagrożeń. W Polsce funkcję tą miałaby pełnić Aktywna Rezerwa.
Total Force Conncept
Total Force Concept - to pojęcie narodziło się w Skandynawii i jest obecne w siłach zbrojnych krajów anglosaskich. Wykorzystuje potencjał każdego Obywatela, który chce wnieść wkład w obronę Ojczyzny oraz skupia się na procesie zarządzania talentami i karierą żołnierza.
Koncepcję rozwinęło USA w latach 70. XX wieku, kiedy Departament Obrony Stanów Zjednoczonych zaczął poszukiwać sposobów na lepsze wykorzystanie swoich zasobów wojskowych w obliczu rosnących wyzwań geopolitycznych i ograniczeń budżetowych. Inicjatywa ta miała na celu eliminację redundancji i zwiększenie efektywności przez zintegrowane wykorzystanie wszystkich dostępnych komponentów sił zbrojnych.
Koncepcja Total Force łączy segmenty wojska, od aktywnych jednostek wojskowych po rezerwy i jednostki Gwardii Narodowej, są równie ważne w realizacji misji obronnych. Każdy składnik sił zbrojnych jest przygotowywany, wyposażany i szkolony w sposób umożliwiający pełne i efektywne włączenie do działań operacyjnych. Wszystkie elementy są traktowane jako integralne części całkowitej siły obronnej, co pozwala na szybką mobilizację i efektywne reagowanie na różnorodne zagrożenia.
Zalety Total Force Concept
- Zwiększona gotowość operacyjna: Integracja różnych komponentów sił zbrojnych zwiększa ich gotowość do działania, umożliwiając szybsze i bardziej zdecydowane reakcje na zagrożenia.
- Optymalizacja zasobów: Umożliwia lepsze wykorzystanie zasobów ludzkich i materialnych, redukując duplikacje i koszty.
- Elastyczność: Koncepcja Total Force zapewnia większą elastyczność w zarządzaniu zasobami, co jest kluczowe w dynamicznym środowisku bezpieczeństwa.
- Wzmocnienie spójności sił zbrojnych: Promuje współpracę i koordynację między różnymi komponentami, co przekłada się na skuteczniejsze działania wojskowe.
Aktywna Rezerwa - polski Total Force Concept
Aktywna Rezerwa to nowy element polskich sił zbrojnych. Jest to forma służby wojskowej, która łączy cechy zarówno służby czynnej, jak i rezerwowej, oferując elastyczność w zarządzaniu zasobami ludzkimi oraz zwiększając gotowość operacyjną armii w sytuacjach kryzysowych.
Koncepcja Aktywnej Rezerwy narodziła się z potrzeby posiadania dobrze przeszkolonych, szybko mobilizowalnych sił, które mogą być efektywnie wykorzystane w różnorodnych scenariuszach - od pomocy w katastrofach naturalnych po pełnoskalowe operacje wojskowe. W przeciwieństwie do tradycyjnej rezerwy, gdzie żołnierze mogą być powoływani sporadycznie i często wymagają dodatkowego szkolenia przed włączeniem do działań, Aktywna Rezerwa regularnie uczestniczy w ćwiczeniach i jest na bieżąco z nowymi procedurami i technologiami.
— Pracujemy nad reformą. Chcemy przenieść punkt ciężkości z rezerwy pasywnej na rezerwę aktywną, która jest trwale związana z jednostkami wojskowymi, bierze udział w ich życiu, wiąże ze służbą wojskową na długie lata. Upodmiotowienie rezerwy będzie się też wiązać ze zmianą jakości i dostępem do wyposażenia. W najbliższych dwóch, trzech latach zajdą w tym względzie potężne zmiany — powiedział w Polskim Radio 24 szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiegogen. Wiesław Kukuła.
Żołnierze Aktywnej Rezerwy zwykle łączą życie cywilne z wojskowym, co oznacza, że regularnie uczestniczą w szkoleniach i mogą być szybko aktywowani w razie potrzeby. W wielu krajach obowiązuje system, w którym rezerwiści zobowiązani są do uczestnictwa w określonej liczbie dni szkoleniowych rocznie, co zapewnia ich stałą gotowość bojową.
Aktywna Rezerwa - wymagania
Żołnierzem „Aktywnej Rezerwy” może zostać każdy z przysięgą wojskową, jeśli nie skończył 55 lat lub ma stopień podoficerski albo oficerski i nie skończył 63 lat. Żołnierz Aktywnej Rezerwy musi się stawić w koszarach raz na kwartał na co najmniej 2 dni w czasie wolnym od pracy oraz jednorazowo na 14 dni co najmniej raz na 3 lata. Jest to więc forma nieco mniej angażująca od obrony terytorialnej. Otrzymuje się dniówkę w wysokości od 2,85 proc. pensji szeregowego zawodowego – czyli niewiele ponad 140 złotych dziennie. To najmłodsza forma służby w Wojsku Polskim. W planie na 2024 podwojono liczbę etatów w Aktywnej Rezerwie – z 10 tysięcy do 20 tysięcy.
-To dwukrotnie większa liczba niż w ubiegłym roku. W tym roku chcemy bardziej zaakcentować tą służbę – wyjaśnia ppłk Justyna Balik, rzecznik prasowa Centralnego Wojskowego Centrum Rekrutacji.