Polska prezydencja w Radzie Unii Europejskiej to też kwestie społeczne

Prawo do odłączenia się, koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego, europejskie rady zakładowe – m.in. nad tym będzie pracowała polska prezydencja.

Już 1 stycznia 2025 r. Polska po raz drugi w historii obejmie prezydencję w Radzie Unii Europejskiej i będzie przewodniczyć jej pracom przez sześć miesięcy. Na prośbę DGP Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS) poinformowało nas, jakie działania – z obszaru będącego w gestii tego resortu – zostaną podjęte w związku z przewodnictwem Polski w Radzie UE.

Ministerstwo podkreśla, że w ostatnich latach można obserwować coraz większy nacisk na szeroko rozumiane kwestie społeczne w UE. Jednocześnie, jak zauważa MRPiPS, jest zauważalny w UE wzrost uznania dla dialogu społecznego – w tym rokowań zbiorowych – jako ważnego instrumentu pomagającego w osiąganiu tego celu.

– Wśród inicjatyw, które są obecnie przedmiotem prac w UE – i potencjalnie mogą pozostać na agendzie w czasie przewodnictwa RP w UE – są m.in. zmiana rozporządzeń o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego czy projekt zmiany dyrektywy o europejskich radach zakładowych. Trwają też prace nad inicjatywą dotyczącą prawa do odłączenia się (to czas, w którym pracownik nie musi być w gotowości do komunikacji z pracodawcą – red.), możliwy termin publikacji to koniec 2024 r. – wylicza resort pracy.

Wydaje się, że z tego wyliczenia najbardziej realne jest przyjęcie w niedługim czasie rewizji dyrektywy o europejskich radach zakładowych (prace nad nią toczą się obecnie w Parlamencie Europejskim). Prawo do odłączenia (inaczej prawo do bycia offline poza godzinami pracy) wciąż nie przybrało kształtu projektu po fiasku negocjacji europejskich partnerów społecznych w tej sprawie. Z kolei próba rewizji przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego jest podejmowana od kilku lat, bez skutku. Ostatnie propozycje zmian w przepisach ubezpieczeniowych nie były dla nas zresztą zbyt korzystne, a wręcz mówiono, że zniechęcą polskie firmy do delegowania pracowników w celu usług na rynku unijnym.

Jednak oprócz prowadzenia formalnych prac w Radzie UE i jej organów wykonawczych do istotnych zadań prezydencji należy również organizowanie w państwie sprawującym przewodnictwo licznych wydarzeń o mniej lub bardziej formalnym charakterze (spotkania szefów państw lub rządów, członków Rady Ministrów oraz o charakterze roboczym). W związku z tym Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji przygotowało specjalne przepisy w celu wzmocnienia bezpieczeństwa podczas przebiegu najważniejszych wydarzeń, które odbędą się w Polsce w czasie trwania polskiej prezydencji, a także usprawnienia procesu przygotowań do niej i samego jej przebiegu. Zawiera je projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach w związku z przygotowywaniem i ze sprawowaniem przez Rzeczpospolitą Polską przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej w I połowie 2025 r., który wczoraj został przyjęty przez rząd.

Jednym z przewidzianych w nim rozwiązań jest przedłużenie czasu służby funkcjonariuszy oddelegowanych bezpośrednio do zadań związanych z zabezpieczeniem oficjalnych wydarzeń organizowanych w ramach prezydencji. Ma to dotyczyć funkcjonariuszy policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Służby Ochrony Państwa, a także żołnierzy Żandarmerii Wojskowej. Będą oni mogli pełnić służbę ponad maksymalny tygodniowy wymiar czasu służby, tj. 40 godzin, przy jednoczesnym zapewnieniu prawa do nieprzerwanego wypoczynku, za co będzie im przysługiwać (po zakończeniu okresu rozliczeniowego) rekompensata pieniężna. Ma być ona wypłacana ze środków budżetu państwa w terminie do 90 dni od dnia zakończenia przewodnictwa.

Projektowana ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw i będzie obowiązywać do 30 września 2025 r. ©℗