Kryzys kadrowy w Straży Granicznej trwa mimo podwyżek. W całym kraju brakuje aż 2116 funkcjonariuszy.
Ile wakatów w Straży Granicznej?
W ostatnim roku liczba mundurowych w Straży Granicznej to nieco ponad 14 tyś funkcjonariuszy. Zwiększyło się też zainteresowanie służbą w formacji oraz uposażenia. MSWiA podało, że kwota bazowa dla funkcjonariuszy wynosi 2 088,77 zł i w konsekwencji powoduje, że przeciętne miesięczne uposażenie funkcjonariuszy od 2024 r. wzrosło o kwotę 1 359 zł w policji i Straży Granicznej.
Nie oznacza to jednak, że wszystkie etaty są zajęte. Braki kadrowe są nadal odczuwalne, szczególnie na wschodniej granicy.
- Na dzień 31 marca 2024 r. ilość wakatów w Straży Granicznej wynosi 2116. - mówi chor. SG Konrad Szwed z Zespołu Prasowego Komendanta Głównego Straży Granicznej.
Dlaczego pogranicznicy rezygnują?
Straż Graniczna, podobnie jak inne służby w Polsce, zmaga się również z problemem odejść pracowników. Związany jest on jednak nie z finansami, a przede wszystkim perspektywami zawodowymi. Służba jest ciężka, szczególnie na granicy z Białorusią, a możliwości awansu dla wielu mundurowych ograniczone.
-Największym problemem jest brak rozwoju, bowiem w pewnym etapie nie ma możliwości zarówno zdobycia kolejnej grupy zaszeregowania, jak i awansu poziomego. Dodatkowo jego kryteria są niejasne, co prowadzi do uznaniowości. - mówi emerytowany oficer SG - Zachęty do zostania w służbie są też niewystarczające. Ja po 22 latach służby dostałbym 300 złotych, które wliczyłyby się do emerytury dopiero po 32 latach w SG. Dowództwo inwestuje w zachęty do wstępowania dla młodych i w ten sposób różnica między funkcjonariuszem z 10-20 letnim doświadczeniem, a "świeżakiem" po szkoleniu to zaledwie około 1000 złotych. Jeszcze gorzej wypadamy w porównaniu z wojskiem. Tam, z podobnym doświadczeniem i na podobnym stan zarabiałbym 2-2,5 tyś. więcej. - dodaje.
Jak wygląda proces rekrutacji do SG?
Proces rekrutacji składa się z kilku etapów. Pierwszym krokiem dla kandydatów jest złożenie wymaganych dokumentów, następnie przeprowadzana jest rozmowa kwalifikacyjna oraz testy psychologiczne. Kolejne fazy to test z wiedzy oraz test sprawności fizycznej. W trakcie procesu rekrutacyjnego kandydaci poddawani są również badaniom lekarskim. Tylko ci, którzy pomyślnie przejdą wszystkie etapy, mają szansę na przyjęcie do służby.
Rekrutacja do służby w Straży Granicznej prowadzona jest w sposób ciągły, a przyjęcia odbywają się w trzech terminach:
w lutymw marcuw październiku.
Postępowanie kwalifikacyjne podzielone jest na dwa etapy.
Etap I rekrutacji do Straży Granicznej
W pierwszym etapie komisja rekrutacyjna sprawdza kompletność dokumentów złożonych przez kandydata i przeprowadza z nim rozmowę kwalifikacyjną.Kandydat wysyłany jest również na badanie psychologicznie oraz psychofizjologiczne, czyli tzw. wariograf.
Etap II rekrutacji do Straży Granicznej
Drugie etapy postępowania rekrutacyjnego odbywają się w oddziałach; wcześniej trzeba było wyjeżdżać do jednego z ośrodków szkoleniowych SG
W drugim etapie postępowania kandydaci:
Rozwiązują testy z wiedzy ogólnej i wybranego języka obcegoPrzechodzą egzamin ze sprawności fizycznejPrzechodzą rozmowę kwalifikacyjną.Następnie rekruci wysyłani są na komisję lekarską, która ustala ich zdolność do służby.
Informacje na temat naboru zamieszczone są na stronach internetowych oddziałów i Komendy Głównej SG. Nowością jest moduł, dzięki któremu po zalogowaniu kandydaci mogą śledzić i dostawać powiadomienia o kolejnych etapach swojej rekrutacji.
Jakie zarobki w Straży Granicznej?
Co do wynagrodzenia, podczas służby przygotowawczej, funkcjonariusze, którzy nie ukończyli 26. roku życia, mogą oczekiwać wynagrodzenia netto w wysokości 3637 zł. Osoby starsze, po 26. roku życia, otrzymują około 3487 zł netto. Po zakończeniu szkolenia i zdaniu egzaminów końcowych, wynagrodzenie wzrasta do 5074 zł netto.
Warto zauważyć, że zarobki w Straży Granicznej są porównywalne z tymi, które otrzymują policjanci, gdzie nowo przyjęci funkcjonariusze mogą liczyć na około 4900 zł netto miesięcznie, z dodatkowym bonusem 500 zł dla członków Oddziału Prewencji Policji.
Na czym polega praca w Staży Granicznej?
Funkcjonariusze Służby Granicznej odgrywają kluczową rolę w ochronie granic państwowych, kontrolując ruch graniczny, prowadząc odprawy podróżnych oraz zapobiegając nielegalnej migracji i działaniom przestępczym takim jak przemyt czy działalność zorganizowanych grup przestępczych.
Osoby zainteresowane pracą w Straży Granicznej mają szansę rozwijać swoje umiejętności w różnorodnych specjalizacjach. Można dołączyć do zespołów jako eksperci od fałszerstw dokumentów, specjaliści ds. migracji, piloci, członkowie załóg jednostek pływających, pirotechnicy, przewodnicy psów służbowych czy funkcjonariusze odpowiedzialni za zabezpieczenie działań operacyjnych.
Praca w Straży Granicznej wiąże się również z możliwością uczestnictwa w międzynarodowych misjach, takich jak te organizowane w Macedonii, Grecji czy Włoszech, gdzie polscy strażnicy wspierają lokalne służby. To także szansa na angażowanie się w projekty i działania prowadzone przez międzynarodowe instytucje związane z ochroną granic i bezpieczeństwem jak Frontex.