Rząd wznawia prace nad ustawą o układach zbiorowych

Uproszczenie procedur oraz szybsza rejestracja to główne założenia projektu ustawy o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych, które przygotowało Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS).

Przypomnijmy, układy zbiorowe pracy to porozumienia zawierane między pracownikami a pracodawcą (lub pracodawcami). Warunki pracy mogą zostać w nich ustalone odmiennie niż w przepisach kodeksu pracy. Dzięki takiemu porozumieniu sposób wynagradzania i premiowania pracowników może być lepiej dostosowany do specyfiki działania danego przedsiębiorcy. Ustalone w układzie zasady nie mogą być jednak mniej korzystne dla pracowników niż przepisy ustaw i aktów wykonawczych.

Co znajdzie się w projekcie? Układy zbiorowe będą zawierane na czas określony. Dziś mogą być bezterminowe. Z informacji przekazanych przez resort wynika, że w projekcie ustawy przewidziano dwa okresy obowiązywania porozumienia: 5 lat dla układu zakładowego oraz 10 lat dla ponadzakładowego.

– Celem tego rozwiązania jest zachęcenie pracodawców do ich zawierania. Określony czas obowiązywania układów spowoduje, że pracodawcy nie będą związani nimi w nieskończoność, jednocześnie będzie to mechanizm mobilizujący strony do podejmowania rokowań układowych i aktualizacji postanowień uzgodnionych przez strony porozumienia – uzasadnia MRPiPS.

Następna propozycja dotyczy katalogu spraw, które będą mogły zostać uregulowane w układzie zbiorowym pracy. Zgodnie z założeniami ma być on otwarty.

Kolejna ze zmian zakłada, że strony prowadzące rokowania nad układem będą miały możliwość skorzystania z pomocy mediatora. Zmieni się również procedura rejestrowania zawartego porozumienia. Konieczny będzie wpis do Krajowej Ewidencji Układów Zbiorowych Pracy, który polega na wprowadzeniu do systemu teleinformatycznego uproszczonych danych na formularzu elektronicznym udostępnionym na stronie internetowej resortu pracy.

– Zmiana sposobu ewidencjonowania układów, porozumień zbiorowych oraz protokołów dodatkowych ma na celu rezygnację z dotychczasowej skomplikowanej procedury wymagającej przesyłania treści układów czy prowadzenia korespondencji wyłącznie w formie pisemnej – wyjaśnia MRPiPS.

Ponadto zostanie uproszczona procedura rozszerzenia układu ponadzakładowego. Z wnioskiem do ministra pracy w tej sprawie będą się wspólnie zwracać: pracodawca nieobjęty żadnym układem i działająca u niego organizacja związkowa. Łatwiej też będzie wystąpić z układu ponadzakładowego. Z tego rozwiązania będą mogły skorzystać firmy, które z przyczyn ekonomicznych nie są w stanie realizować zobowiązań zawartych w porozumieniu.

– Proponowana ustawa jest realizacją najistotniejszych postulatów zgłaszanych od wielu lat przez partnerów społecznych. W szczególności tych dotyczących uproszczenia procedury zawierania oraz rejestrowania układów zbiorowych pracy. Oczekiwanym efektem regulacji będzie ożywienie rokowań i zwiększenie zakresu stosowania porozumień zbiorowych. Przyjęte przepisy mają na celu zrównoważenie zarówno oczekiwań związków zawodowych reprezentujących pracowników, jak również pracodawców i ich organizacji – wskazuje MRPiPS. ©℗