W ostatnich latach polska policja zmaga się z problemem wolnych etatów. Remedium mają być zmiany w ustawie o policji.
„Zasadniczym celem proponowanych zmian jest zwiększenie efektywności prowadzonych postępowań kwalifikacyjnych do służby w Policji oraz stworzenie możliwości pozyskania do niej jak największej liczby kandydatów odpowiadających potrzebom służby w formacjach mundurowych, takich jak Policja” (…) Chodzi o sposób prowadzenia postępowań kwalifikacyjnych w stosunku do absolwentów tzw. klas mundurowych oraz byłych funkcjonariuszy Policji. Resort, dla kandydatów spełniających określone przepisami kryteria, które z punktu widzenia potrzeb służby są istotne i pożądane, zamierza stworzyć „dogodniejsze warunki”. - czytamy w uzasadnieniu opublikowanego projektu zmian ustawy o Policji.
Rzeczywiście, z danych przedstawionych przez MSWiA na dzień 1 marca w Polsce jest ponad 16,2 tysiąca wolnych miejsc pracy w policji na 108 999 etatów. W wielu regionach liczba wolnych etatów może wynosić podobnie jak w Warszawie – około 20 procent.
Policja sięga po klasy mundurowe
Planowane zmiany mają ułatwić absolwentom szkół ponadpodstawowych, którzy ukończyli klasy o profilu mundurowym, dostęp do pracy w policji. Zmiany obejmują skrócenie procedury kwalifikacyjnej, przenosząc test sprawności fizycznej na etap edukacji szkolnej. Absolwenci takich klas będą mieli również priorytet przy rekrutacji do służby po pomyślnym przejściu przez proces kwalifikacji. Ponadto, nowe przepisy mają wspierać tworzenie policyjnych klas mundurowych w szkołach ponadpodstawowych, co ma na celu ułatwienie młodym ludziom dostępu do kariery w tej formacji. W propozycji zmian klasy te: „będą jednocześnie realizowały program mając na uwadze przygotowanie do podjęcia służby w Policji, rozwijanie umiejętności przydatnych w służbie oraz kształtowanie postaw patriotycznych i społecznych wśród uczniów”.
Łatwiejszy powrót dla policyjnych emerytów
Kierownictwo resortu chce również ułatwień dla powracających emerytów policyjnych. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji planuje przedłużyć z trzech do pięciu lat okres, w którym można skorzystać z obecnie dostępnej procedury umożliwiającej powrót do służby. Dodatkowo, kontrola bezpieczeństwa dotycząca ochrony informacji niejawnych będzie wymagana tylko w sytuacji, gdy kandydat nie posiada aktualnego poświadczenia bezpieczeństwa.
MSWiA chce wprowadzenia trzech różnych ścieżek kwalifikacyjnych dla osób, które były wcześniej zatrudnione w policji, zaś ich nieobecność w służbie przekroczyła 5 lat.
Pierwsza opcja dotyczy tych, którzy zdecydują się na powrót do służby po pięciu latach od jej zakończenia. Biorąc pod uwagę długi okres nieobecności, kandydaci ci będą musieli przejść dodatkowy test sprawności fizycznej, poza standardowym procesem kwalifikacyjnym.
Druga ścieżka jest przeznaczona dla byłych oficerów policji, którzy dzięki swojemu doświadczeniu, kwalifikacjom i kompetencjom zostaną objęci skróconą procedurą kwalifikacyjną. Dla tej grupy nie ma określonego limitu czasowego nieobecności w służbie, a także nie muszą oni podchodzić do testu sprawności fizycznej, pod warunkiem posiadania odpowiedniego poświadczenia bezpieczeństwa.
Trzecia opcja skierowana jest do osób aspirujących do służb kontrterrorystycznych, gdzie kandydaci zostają zwolnieni z testu wiedzy, ale muszą przejść test sprawności fizyczny, badanie psychologiczne i inne oceny zdolności do służby w specjalistycznych jednostkach kontrterrorystycznych. W tym przypadku procedura kwalifikacyjna będzie dostosowana do specyfiki tej formy służby, jednak bez specjalnego trybu przeprowadzania rozmowy kwalifikacyjnej, która ma skupić się na motywacji i postawie społecznej kandydata.
Wszyscy kandydaci, niezależnie od wybranej ścieżki, muszą złożyć stosowne dokumenty aplikacyjne i przejść proces weryfikacji zdolności fizycznej i psychicznej do służby. Przeprowadzane będzie również sprawdzenie w zakresie ochrony informacji niejawnych, chyba że kandydat posiada aktualne poświadczenie bezpieczeństwa. Ex-policjanci, którzy pomyślnie przejdą proces kwalifikacyjny, otrzymają priorytet w przyjęciu do służby bez konieczności ponownego przechodzenia podstawowego szkolenia zawodowego.
Podstawa prawna
Proponowane nowe brzmienie ust. 13 art. 25 ustawy o Policji, określającego zasady powrotu do służby.
W przypadku kandydata, który przed upływem 5 lat od dnia zwolnienia ze służby w Policji złożył podanie o przyjęcie do służby, kwestionariusz osobowy kandydata do służby w Policji, a także dokumenty stwierdzające wymagane wykształcenie i kwalifikacje zawodowe oraz zawierające dane o uprzednim zatrudnieniu, jeżeli podczas pełnienia służby w Policji uzyskał kwalifikacje zawodowe podstawowe, postępowanie kwalifikacyjne: 1) składa się z następujących etapów: a) złożenia podania o przyjęcie do służby, kwestionariusza osobowego kandydata do służby w Policji, a także dokumentów stwierdzających wymagane wykształcenie i kwalifikacje zawodowe oraz zawierających dane o uprzednim zatrudnieniu, b) rozmowy kwalifikacyjnej, c) ustalenia zdolności fizycznej i psychicznej do służby w Policji, d) sprawdzenia w ewidencjach, rejestrach i kartotekach, w tym w policyjnych zbiorach danych, prawdziwości danych zawartych w kwestionariuszu osobowym kandydata do służby w Policji, e)postępowania sprawdzającego, które jest określone w przepisach o ochronie informacji niejawnych – w przypadku braku odpowiedniego poświadczenia bezpieczeństwa; 2) obejmuje sprawdzenie wiedzy i umiejętności z zakresu informatyki, funkcjonowania systemów informatycznych, systemów teleinformatycznych, sieci teleinformatycznych oraz znajomości języka obcego obejmującej te dziedziny – w przypadku kandydata ubiegającego się o przyjęcie do służby w CBZC na stanowisko związane z bezpośrednim rozpoznawaniem i zwalczaniem przestępstw popełnionych przy użyciu systemu informatycznego, systemu teleinformatycznego lub sieci teleinformatycznej oraz zapobieganiem tym przestępstwom, a także wykrywaniem i ściganiem sprawców tych przestępstw