Mateusz Komza: Konieczne jest pilne wprowadzenie przepisów przejściowych i uregulowanie tego, kto ma realizować zadania leżące po stronie przyszłego samorządu zawodowego do czasu jego ukonstytuowania. Bez tego ratownicy medyczni mają problem m.in. z realizacją doskonalenia zawodowego.

Przepisy ustawy z 1 grudnia 2022 r. o zawodzie ratownika medycznego oraz samorządzie ratowników medycznych (Dz.U. 2023 poz. 2187), które obowiązują od 22 czerwca br., zakładają utworzenie nowego samorządu zawodowego – Krajowej Rady Ratowników Medycznych. Wciąż go jeszcze nie ma. Jakie będą najpilniejsze działania dla nowo powołanego samorządu?
ikona lupy />
Mateusz Komza, przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Samorządu Ratowników Medycznych, członek Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Ratowników Medycznych / Materiały prasowe / fot. Materiały prasowe

Poza organizacją zaplecza administracyjno-organizacyjnego do najpilniejszych działań należy zaliczyć m.in. budowę rejestru ratowników medycznych. Bez niego nie będzie możliwe rozliczenie obowiązku aktualizacji wiedzy i umiejętności zawodowych.

Czyli?

Obecnie, z uwagi na brak wielu przepisów przejściowych, głównym problemem są zadania, które do tej pory były realizowane m.in. przez urzędy wojewódzkie, a będą realizowane przez przyszły samorząd ratowników medycznych, który dopiero powstaje. Nie ma teraz możliwości: zaliczenia zakończonego okresu edukacyjnego, uzyskania karty ustawicznego rozwoju zawodowego, uzyskania prawa wykonywania zawodu ratowników medycznych przez osoby, które zakończyły kształcenie po dniu wejścia w życie ustawy o zawodzie ratownika medycznego, czy odbycia przeszkolenia w sytuacji powrotu do wykonywania zawodu ratownika medycznego po przerwie.

Dlatego konieczne jest pilne wprowadzenie przepisów przejściowych i uregulowanie tego, kto ma realizować zadania leżące po stronie przyszłego samorządu ratowników do czasu jego ukonstytuowania. Wybranie władz samorządu nie otworzy w krótkiej perspektywie czasu możliwości realizacji tych zadań z uwagi na konieczność zorganizowania działalności samorządu.

Przekazaliśmy do departamentu rozwoju kadr medycznych Ministerstwa Zdrowia tabelaryczne zestawienie przepisów, które budzą wątpliwości lub dla których brakuje właśnie przepisów przejściowych. Niestety do tej pory nie uzyskaliśmy odpowiedzi z resortu zdrowia.

Na jakim etapie jest więc powoływanie samorządu zawodowego?

Obecnie działa Komitet Organizacyjny Samorządu Ratowników Medycznych (KOSRM), który ma m.in. przeprowadzić spis ratowników medycznych, zorganizować pierwsze zgromadzenia wojewódzkie, opracować projekt regulaminu wyboru delegatów na pierwszy Krajowy Zjazd Ratowników Medycznych (KZRM). Na początek listopada 2023 r. zostało zwołane posiedzenie KOSRM, podczas którego członkowie podejmą uchwałę w sprawie daty rozpoczęcia spisu ratowników medycznych. Na spisanie się ratownicy medyczni będą mieli 30 dni.

Drugi etap to zgłaszanie kandydatów na delegatów na KZRM, potem organizacja zgromadzeń wojewódzkich – chyba że liczba ratowników medycznych w spisie przekroczy w danym województwie 300 osób – wówczas będzie konieczne zwołanie zebrań rejonowych. Podczas zgromadzeń wojewódzkich lub zebrań rejonowych ratownicy medyczni spisani w spisie ratowników medycznych będą wybierali swoich przedstawicieli – delegatów na KZRM.

Ostatnim etapem będą organizacja i przeprowadzenie pierwszego KZRM, podczas którego zostaną wybrani przedstawiciele do poszczególnych organów samorządu.

Kiedy możemy się spodziewać, że samorząd zacznie w pełni działać?

Trudno podawać konkretną datę rozpoczęcia działalności organów samorządu. Natomiast jeżeli realizacja prac nie napotka trudności, to KZRM przypadnie na I kw. 2024 r. Potem władze będą musiały się ukonstytuować, uzyskać finansowanie na realizację ustawowych zadań, przygotować zaplecze administracyjno-organizacyjne samorządu, niezbędne narzędzia pracy, środowisko teleinformatyczne, instrukcje i regulacje. To zajmie wiele miesięcy od pierwszego Krajowego Zjazdu Ratowników Medycznych. Stworzenie od podstaw samorządu zawodowego to zadanie porównywalne do budowania dużej firmy. To wszystko wymaga odpowiedniego budżetu, ale i czasu. Każdy, kto tworzył nowe struktury od podstaw, wie, ile czasu i pracy należy włożyć, aby stworzyć merytoryczny i silny zespół, wyposażony w odpowiednie narzędzia i środowisko do pracy, który będzie mógł rzetelnie i merytorycznie realizować postawione przed nim zadania.

A czy akty wykonawcze spełniają oczekiwania środowiska?

Do zadań samorządu ratowników medycznych będzie należeć m.in. udział w ustalaniu oraz aktualizacji standardów i wytycznych w ratownictwie medycznym. Z drugiej zaś strony zostało wydane rozporządzenie określające szczegółowy zakres medycznych czynności ratunkowych. Zapisy zawarte w rozporządzeniu będą musiały być wynikiem wypracowanych standardów i wytycznych, tak żeby ratownik medyczny mógł jednocześnie wykonywać zawód zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej, z zasadami etyki zawodowej oraz z należytą starannością. Przy zastosowaniu takiej konstrukcji prawnej rozporządzenie będzie podlegało nieustannym procesom nowelizacji, aby w pewien sposób nadążać za aktualną wiedzą medyczną i aktualizowanymi wytycznymi postępowania towarzystw naukowych w poszczególnych dziedzinach wiedzy. ©℗

Rozmawiała Julia Aleksandrowicz