W piątek 29 września weszły w życie nowelizacje ustawy o AMW oraz innych ustaw Dz.U z 14.09.2023, poz. 1872). Jednymz głównych założeń zmian jest przyspieszenie awansów w polskiej armii. Rządzący liczą, że dzięki tym rozwiązaniom uda się zmniejszyć skalę odejść z wojska najbardziej doświadczonych żołnierzy.
Brak awansów jest często wymieniany jako powód odejść ze służby. Ustawodawca zmienił więc art. 140 ustawy z 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny i ułatwił karierę. Zmiany w wojsku mają wspierać rozbudowę armii do 300 tys. deklarowaną przez polityków obozu rządzącego.
Jak szybko awans w wojsku?
Dotychczas żołnierz zawodowy, by móc liczyć na awans musiał odbyć3-letni staż służby w stopniu wojskowym. W wyjątkowych sytuacjach możliwy był awans po dwóch latach. Teraz mianowanie może nastąpić jeszcze szybciej: w korpusach szeregowych i podoficerów młodszych – po upływie 12 miesięcy od mianowania, w korpusie oficerów młodszych – po upływie 2 lat od mianowania.
Dla pozostałych korpusów, czyli tj. podoficerów starszych i oficerów starszych oraz generałów, dotychczasowezasady mianowania zostały zachowane. Awans możliwy jest po trzech latach, zaznaczono jednak, że „jeżeli przemawiają za tym potrzeby Sił Zbrojnych” kolejne mianowanie może się odbyć już po dwóch latach. Zgodnie z rozporządzeniem MON z 20 lutego 2023 roku, najbliższe awanse będą ogłoszone dla żołnierzy 11 listopada z okazji Narodowego Święta Niepodległości.
Jakie warunki trzeba spełnić, by dostać awans w wojsku?
Awanse w wojsku mają ścisłe podstawy prawne. W artykule 140 ust. 12ustawy oobronie Ojczyznystwierdzono, że żołnierze w czynnej służbie wojskowej mogą być mianowani w czasie pokoju na kolejny wyższy stopień wojskowy, jeżeli spełniają łącznie trzy następujące warunki:
- uzyskają pozytywne wyniki w szkoleniu wojskowym;
- otrzymali co najmniej bardzo dobrą ocenę w opinii służbowej;
- jeżeli jest to wymagane dla stopnia wojskowego- ukończyli kurs lub szkolenie wojskowe dla stopnia wojskowego, na który mają być mianowani.
Najszybsze awanse w rezerwie i w przypadku wojny
Najprędzej jednak awans będą mogli otrzymać… rezerwiści. W przypadku żołnierzy aktywnej rezerwy awans w korpusie szeregowych może nastąpić gdy od ostatniego mianowania pełnił on łącznie w aktywnej rezerwie co najmniej 20 dni tej służby, zaś w przypadku w korpusu podoficerskiego pełnił łącznie w aktywnej rezerwie co najmniej 30 dni tej służby. Z kolei mianowanie żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej na kolejny stopień wojskowy będzie mogło nastąpić nie częściej niż po roku od ostatniego awansu.
Prawdopodobnie szybsze awanse będą możliwe także w przypadku działań wojennych. Na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacjiwidnieje bowiemprojekt rozporządzeniaMON w sprawiemianowania żołnierzyzawodowych w razie ogłoszenia mobilizacji, stanu wojennegoi wojny. Wówczas najkrótsza droga do awansu będzie wynosiła: przypadku szeregowych sześć miesięcy; w przypadku podoficerów młodszych – 2-6 miesięcy; w przypadku podoficerów starszych 3-9 miesięcy; oficerów młodszych 6-12 miesięcy; oficerów starszych 12-15 miesięcy, a generałówco najmniej 18 miesięcy (zaznaczono jednak w przypadkach uzasadnionych warunkami służby co najmniej 15 miesięcy).