Nauczycielka od 1 czerwca została wychowawcą klasy. Jak należy wypłacić jej dodatek za wychowawstwo – za cały miesiąc czy proporcjonalnie do końca roku szkolnego, czyli 23 czerwca?

Karta nauczyciela ani rozporządzenie dotyczące szkół samorządowych tej kwestii nie rozstrzygają. Ustalenie zasad wypłaty dodatków w poszczególnych jednostkach samorządowych reguluje organ prowadzący szkołę. Takim aktem jest regulamin wynagradzania przyjmowany przez organ w formie uchwały. Zgodnie bowiem z art. 30 ust. 6 pkt 1 Karty nauczyciela jednym z zadań organu prowadzącego szkołę będącą jednostką samorządu terytorialnego jest określenie w drodze regulaminu wysokości stawek i szczegółowych warunków przyznawania nauczycielom dodatków funkcyjnych, w tym dodatku za wychowawstwo klasy. W praktyce najczęściej w regulaminach zasady wypłacania dodatku za wychowawstwo określa się, wykorzystując przepisy dotyczące szkół resortowych. Rozporządzenie ministra edukacji narodowej w sprawie dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw dla nauczycieli zatrudnionych w szkołach prowadzonych przez organy administracji rządowej w par. 3 ust. 5 stwierdza, że prawo do dodatku funkcyjnego powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło powierzenie stanowiska kierowniczego lub sprawowanie funkcji, a jeżeli powierzenie stanowiska lub sprawowanie funkcji nastąpiło pierwszego dnia miesiąca ‒ od tego dnia. Z kolei w myśl par. 3 ust. 6 tego rozporządzenia dodatek funkcyjny nie przysługuje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nauczyciel zaprzestał pełnienia obowiązków związanych z powierzonym stanowiskiem kierowniczym lub sprawowaniem funkcji, a jeżeli zaprzestanie pełnienia obowiązków nastąpiło pierwszego dnia miesiąca ‒ od tego dnia. Jeśli organ prowadzący w regulaminie wynagradzania zawrze podobne postanowienie, to powierzenie funkcji wychowawcy klasy od 1 czerwca oznaczałoby, że dodatek nie zostanie wypłacony. Natomiast w przypadku gdy regulamin wynagradzania nie określa warunków przyznawania prawa do dodatku za wychowawstwo klasy w miesiącu, w którym powierza mu się funkcję, nauczyciel nabywa prawo do jego pełnej kwoty za czerwiec. Nie ma bowiem żadnych podstaw prawnych, aby go w tej sytuacji pomniejszać czy odbierać.

Regulamin wynagradzania może przewidzieć zasadę proporcjonalnego obniżania dodatku zgodną z par. 12 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w kodeksie pracy. Przepis ten mówi, że w celu obliczenia wynagrodzenia, ustalonego w stawce miesięcznej w stałej wysokości za przepracowaną część miesiąca, jeżeli pracownik w tym miesiącu był nieobecny w pracy z innych przyczyn niż niezdolność do pracy spowodowana chorobą, i za czas tej nieobecności nie zachowuje prawa do wynagrodzenia ‒ miesięczną stawkę wynagrodzenia dzieli się przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w danym miesiącu i otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę godzin nieobecności pracownika w pracy z tych przyczyn. Tak obliczoną kwotę wynagrodzenia odejmuje się od wynagrodzenia przysługującego za cały miesiąc. Tę zasadę stosuje się także w przypadku obliczania wynagrodzenia pracownika, ustalonego w stawce miesięcznej w stałej wysokości, gdy okres pozostawania pracownika w stosunku pracy nie obejmuje pełnego miesiąca. ©℗