Poniesienie z zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (ZFRON) kosztu zakupu programu kadrowego nie służy poprawie sytuacji zawodowej pracownika z dysfunkcją zdrowotną, bo taki wydatek ma charakter uniwersalny, który w równym stopniu może służyć osobom pełnosprawnym, jak niepełnosprawnym.

Tak stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny (WSA) w Łodzi, który rozpatrywał skargę w sprawie wydatkowania pieniędzy ZFRON. Złożyła ją firma, która sfinansowała z tego funduszu dodatkową licencję programu kadrowego dla pracownika ze znacznym stopniem niepełnosprawności, zatrudnionego na stanowisku specjalisty ds. kadr i rekrutacji. Do tej pory korzystał on bowiem z niego, jeśli inny z pracowników wylogował się z systemu lub był nieobecny w pracy. Następnie pracodawca wystąpił do urzędu skarbowego o wydanie zaświadczenia o uznanie tego wydatku za pomoc de minimis. Jednak fiskus negatywnie rozpatrzył ten wniosek, uzasadniając swoje rozstrzygnięcie m.in. tym, że sporny wydatek nie został dokonany na wyposażenie stanowiska pracy i przystosowanie jego otoczenia do potrzeb osoby niepełnosprawnej i nie został wykazany związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy jego poniesieniem a zmniejszeniem ograniczeń pracownika wynikających z dysfunkcji zdrowotnej.

Firma złożyła zażalenie na to postanowienie do dyrektora izby administracji skarbowej, ale zostało ono utrzymane w mocy. Podzielił on stanowisko organu niższej instancji, podkreślając, że pracodawca w żaden sposób nie wykazał też, iż brak dodatkowej licencji programu kadrowego miałby takie konsekwencje, że osoba niepełnosprawna nie mogłaby wykonywać swojej pracy i zostałaby zastąpiona osobą zdrową. Kolejnym krokiem przedsiębiorstwa było więc złożenie skargi do WSA. Pracodawca zarzucił w niej fiskusowi błędną wykładnię przepisów rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 19 grudnia 2007 r. w sprawie ZFRON (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1145). Argumentował, że, dokonując wydatków w ramach doposażania stanowiska pracy osoby niepełnosprawnej, zakupione sprzęty czy urządzenia zawsze będą związane z przedmiotem działalności prowadzonej przez firmę i w większości będą miały uniwersalny charakter. Poza tym, jego zdaniem, wydatki na zakup wyposażenia stanowiska pracy osoby niepełnosprawnej nie muszą wiązać się z jego dostosowaniem do potrzeb takiego pracownika.

WSA nie zgodził się ze stawianymi zarzutami i oddalił skargę pracodawcy. Wskazał, że zakup dodatkowej licencji był spowodowany potrzebą stworzenia warunków umożliwiających wykonywanie obowiązków. Przy czym pracodawca ma obowiązek wyposażyć każdego zatrudnionego w sprzęt niezbędny do wykonywania obowiązków zawodowych, niezależnie od tego, czy jest niepełnosprawny, czy pełnosprawny. Dlatego nie można stwierdzić, że ten zakup przyczynił się do zmniejszenia ograniczeń zawodowych podwładnego, wynikających z rodzaju i stopnia jego dysfunkcji zdrowotnej. W tej sytuacji w ocenie WSA fiskus słusznie uznał, że poniesiony z ZFRON koszt nie spełniał wymogów określonych w przepisach rozporządzenia, w szczególności przesłanki celowości. Sąd dodał również, że zebrany w sprawie materiał dowodowy nie potwierdza, że wydatek posiadał jakieś szczególne, ponadstandardowe udogodnienia, które powodowałyby wykonywanie pracy w sposób odmienny od pracownika zdrowego. Nie jest zatem prawidłowe finansowanie go z pieniędzy ZFRON, skoro nie ma on związku z niepełnosprawnością pracownika. ©℗

orzecznictwo