Aby zapisać pracownika do PPK, pracodawca nie musi czekać na jego powrót z urlopu macierzyńskiego czy wychowawczego. Tzw. ponowny autozapis do PPK obejmie także te osoby.

Ważne

PPK a urlop wychowawczy i macierzyński

Pracownicy przebywający na zwolnieniach lekarskich, urlopach macierzyńskich, rodzicielskich, ojcowskich lub wychowawczych, mimo że nie świadczą pracy nadal są osobami zatrudnionymi w rozumieniu ustawy o PPK.

Oznacza to, że - po utracie skuteczności, złożonych przez nich wcześniej deklaracji o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK, co nastąpiło 1 marca br., jeśli nie są jeszcze uczestnikami PPK - powinni zostać „zapisani” do programu. To, że fizycznie osób tych nie ma w pracy nie zwalnia pracodawcę z tego obowiązku. Dotyczy to w zasadzie wszystkich nieobecności w pracy pracownika z wyjątkiem urlopu bezpłatnego. Pracownik, korzystający przez cały miesiąc z takiego urlopu, status osoby zatrudnionej zachowuje bowiem tylko, jeśli w miesiącu, w którym przebywał na urlopie, uzyskał ze stosunku pracy przychód, stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe

Okres zatrudnienia i brak ponownej deklaracji PPK

Osoby przebywające na zwolnieniach lekarskich lub korzystające z urlopów związanych z opieką nad dzieckiem, nieoszczędzające jeszcze w PPK, powinny zatem zostać niezwłocznie „zapisane” do tego programu. Oczywiście muszą mieć wymagany ustawą o PPK okres zatrudnienia. Należy też pamiętać, że „zapisanie” tych osób do PPK będzie możliwe tylko wówczas, gdy - przed zawarciem w ich imieniu i na ich rzecz umowy o prowadzenie PPK – ponownie nie zrezygnują z uczestnictwa w tym programie, składając pracodawcy deklarację o rezygnacji.

Osoby zatrudnione to: 

a) pracownicy, o których mowa w art. 2 kodeksu pracy, z wyjątkiem pracowników przebywających na urlopach górniczych i urlopach dla pracowników zakładu przeróbki mechanicznej węgla, oraz młodocianych,

b) osoby fizyczne wykonujące pracę nakładczą, które ukończyły 18. rok życia, o których mowa w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 303 § 1 k.p.

c) członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych lub spółdzielni kółek rolniczych, o których mowa w art. 138 i art. 180 ustawy z 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze,

d) osoby fizyczne, które ukończyły 18. rok życia, wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z art. 750 kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia,

e) członkowie rad nadzorczych wynagradzani z tytułu pełnienia tych funkcji,

f) osoby wskazane w lit. a-d przebywające na urlopach wychowawczych lub pobierające zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego

- podlegające obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tych tytułów w Rzeczypospolitej Polskiej, w rozumieniu ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych

Zapisanie tak, ale na razie bez wpłat do PPK

Co do zasady, od pierwszego wynagrodzenia wypłaconego pracownikowi po „zapisaniu” go do PPK, czyli zawarciu w jego imieniu umowy o prowadzenie PPK, pracodawca ma obowiązek obliczyć i pobrać wpłaty do PPK. W przypadku osób korzystających z dłuższych przerw w pracy, takich jak urlopy: macierzyński, rodzicielski, ojcowski czy wychowawczy, żadnych wpłat do PPK pracodawca oczywiście nie naliczy, chyba że w tym czasie pracownik taki otrzyma wynagrodzenie w rozumieniu ustawy o PPK.

Podobnie będzie w przypadku przebywania pracownika na zwolnieniu lekarskim. Wynika to z przyjętej w ustawie o PPPK definicji wynagrodzenia. Zgodnie z nią wynagrodzenie, od którego wpłaty do PPK są naliczane, stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe uczestnika PPK, o której mowa w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 tej ustawy (tzw. trzydziestokrotności) oraz z wyłączeniem podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopie wychowawczym oraz pobierających zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego. Oznacza to, że do ustalania podstawy wpłat do PPK należy stosować zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, o których mowa w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie z przepisami tej ustawy (art. 18 ust. 1 i 2) podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskiwany z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem:

  • wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków i świadczenia rehabilitacyjnego z ubezpieczenia chorobowego oraz ubezpieczenia wypadkowego;
  • przychodów wymienionych w § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 1949 ze zm.). 

Wpłaty do PPK pracodawca obliczy i pobierze od pierwszego wynagrodzenia w rozumieniu ustawy o PPK wypłaconego tym osobom po „zapisaniu” ich do programu.

Podstawa prawna:

ustawa z 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 46).

Małgorzata Jankowska, Ekspert PFR Portal PPK