Wyjaśniamy wątpliwości prawne dotyczące zakażenia koronawirusem

kwarantanna

▶ Co to jest kwarantanna i kto o niej decyduje? Kiedy można po niej wrócić do pracy i na jakich zasadach?
Obowiązek kwarantanny dotyczy osób mających bliski kontakt (jest nim narażenie, w którym ryzyko zakażenia zostało ocenione na wysokie) z osobą zakażoną SARS-CoV-2, a także osób mieszkających z osobą objętą obowiązkiem kwarantanny bądź izolacji. – Obejmowane są nią również osoby powracające do kraju z państw położonych poza UE, w tym graniczących z Polską – informuje Tomasz Augustyniak, dyrektor Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Gdańsku.
Co istotne, od 2 września 2020 r. obowiązują nowe zasady kwarantanny. Wprowadziło je rozporządzenie ministra zdrowia z 1 września 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie chorób zakaźnych powodujących powstanie obowiązku hospitalizacji, izolacji lub izolacji w warunkach domowych oraz obowiązku kwarantanny lub nadzoru epidemiologicznego. Zgodnie z nowymi przepisami kwarantanna została skrócona z 14 do 10 dni. Dotyczy to też osób przekraczających zewnętrzną granicę UE, które od razu – po znalezieniu się na terytorium Unii – otrzymują informację o objęciu kwarantanną oraz ulotkę z instrukcjami co do dalszego postępowania. Odstąpiono poza tym od testowania bezobjawowych osób z kontaktu, objętych kwarantanną.
– U osób kończących kwarantannę nie wykonuje się testu potwierdzającego, że dana osoba nie jest zakażona wirusem SARS-CoV-2. Choć są od tego wyjątki. Niektórzy pracownicy, zanim wrócą do pracy, są poddawani testom. Dotyczy to np. zatrudnionych w domach pomocy społecznej, szpitalach, służbie więziennej czy sądach – wyjaśnia Tomasz Augustyniak.

objawy

▶ Co w sytuacji, gdy u osoby będącej na kwarantannie wystąpią objawy chorobowe?
Taka osoba powinna się skontaktować z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej i to on podejmie decyzję o dalszym postępowaniu. Jak informuje Tomasz Augustyniak, dyrektor Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Gdańsku, w szczególnych przypadkach –w ramach prowadzonego dochodzenia epidemiologicznego – powiatowy inspektor sanitarny może zlecić badanie osoby objętej obowiązkiem kwarantanny.

izolacja

▶ Co to jest izolacja i jakie są jej rodzaje? Kiedy ona następuje i na jakiej podstawie?
Izolacja to odosobnienie osoby, u której pierwszy wynik testu w kierunku SARS-CoV-2 dał wynik dodatni. Pierwszy jej rodzaj to izolacja domowa. Trwa ona 10 dni, ale tylko pod warunkiem, że u pacjenta nie wystąpiły objawy choroby COVID-19. Na taką izolację powinien skierować lekarz podstawowej opieki zdrowotnej. On też decyduje o jej przedłużeniu, gdy u osoby na niej przebywającej pojawiły się pierwsze objawy świadczące o możliwości wystąpienia COVID-19. – W takiej sytuacji zakończenie izolacji może nastąpić nie wcześniej niż po 13 dniach od dnia wystąpienia objawów – wyjaśnia Tomasz Augustyniak, dyrektor Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Gdańsku.
W praktyce chorzy nie zawsze są kierowani na izolację przez lekarza – powody są różne, m.in. trudno dodzwonić się do przychodni i umówić na wizytę. Dlatego bardzo często o izolacji decyduje państwowy powiatowy inspektor sanitarny, do którego trafiają wszystkie pozytywne wyniki potwierdzające obecność SARS-CoV-2 wraz z danymi osoby, której wynik dotyczy. Pracownicy sanepidu mają obowiązek zadzwonić do takiej osoby, by przeprowadzić z nią wywiad epidemiologiczny, czyli m.in. zapytać o to, z kim się ostatnio kontaktowała. Przy okazji takiego wywiadu informują też o konieczności izolacji.
– Państwowy powiatowy inspektor sanitarny wydaje też decyzję w tej sprawie, z której wynika, że od dnia stwierdzenia pozytywnego wyniku taka osoba musi przebywać w izolacji. W decyzji zawarta jest również informacja, że osoba, która ją otrzymała, powinna skontaktować się z lekarzem POZ, który zadecyduje o terminie zakończenia izolacji – informuje Tomasz Augustyniak.
Drugi rodzaj to izolacja szpitalna, która ma miejsce w specjalnie wydzielonym szpitalu. O jej zakończeniu decyduje lekarz sprawujący opiekę nad pacjentem. Jej zakończenie nie może nastąpić wcześniej niż po 13 dniach od dnia wystąpienia objawów, przy czym ostatnie trzy dni muszą być bez objawów choroby.

uprawnienia inspektorów

▶ Czy tylko inspektor sanitarny może skierować na kwarantannę albo na izolację?
Jak zaznacza Tomasz Augustyniak, dyrektor Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Gdańsku, zazwyczaj to inspektor sanitarny kieruje na kwarantannę, chociaż takie uprawnienia posiada również lekarz.
I tak, lekarz rodzinny wręcz powinien, na mocy nowych przepisów, kierować na izolację domową. Natomiast na szpitalną kieruje lekarz z placówki zdrowotnej, pod opieką którego jest chory.

decyzja

▶ Czy zawsze wydaje się decyzję o izolacji lub kwarantannie?
Jeśli o izolacji lub kwarantannie decyduje inspektor sanitarny, to wówczas wydawana jest decyzja. Sanepid działa tu w oparciu o kodeks postępowania administracyjnego, zgodnie z którym decyzja w formie ustnej jest wiążąca dla stron. Z kolei osoba, której państwowy powiatowy inspektor sanitarny przekazuje decyzję w formie ustnej, informowana jest też o rozpoczęciu izolacji (termin jej zakończenia ustala lekarz POZ) albo o rozpoczęciu i zakończeniu trwania kwarantanny.
– Taka decyzja musi następnie zostać spisana i wysłana do osoby, której dotyczy. Można ją wysłać e-mailem, na adres wskazany przez pacjenta, albo pocztą – wyjaśnia Tomasz Augustyniak, dyrektor Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Gdańsku.

uprawnienia lekarza

▶ A co jeśli na izolację wysyła lekarz? Czy również wydaje decyzję w tej sprawie?
Jeśli o izolacji decyduje lekarz, to wówczas wystawia zwolnienie lekarskie. Jak podkreśla pomorski wojewódzki inspektor sanitarny Tomasz Augustyniak, ma ono moc równą decyzji wydanej przez inspektora sanitarnego. Natomiast jeśli chodzi o kwarantannę, to lekarze, choć mogą, to nie wysyłają na nią pacjentów. Powodem jest to, że nie dysponują wzorem dokumentu, na którym mogliby wystawić decyzję pacjentowi. W tym przypadku zaś nie mogą też wystawić zwolnienia, bo dotyczy ono tylko osoby chorej, a osoba kierowana na kwarantannę jest uznawana za osobę zdrową.

domownicy

▶ Czy jeśli dana osoba trafia na izolację albo na kwarantannę, to czy zawsze podlegają im również domownicy?
Jeśli mamy do czynienia z osobą z pozytywnym wynikiem testu na obecność SARS-CoV-2, która zostaje poddana izolacji w szpitalu lub izolacji domowej, to osoby przebywające z nią we wspólnym gospodarstwie domowym mają obowiązek odbycia kwarantanny.
Dotyczy to również w sytuacji, gdy np. dziecko jest objęte kwarantanną albo izolacją – wówczas automatycznie kwarantanną albo izolacją jest objęty również rodzic.

zarażenie

▶ Co jeśli jeden z odbywających kwarantannę domowników osoby zakażonej zakazi się i zostanie u niego potwierdzona obecność koronawirusa?
W takiej sytuacji podlega on izolacji lub izolacji domowej, a kwarantanna pozostałych domowników wydłuża się. Termin 10-dniowy zaczyna biec od momentu, gdy zostało potwierdzone zakażenie SARS-CoV-2 u kolejnego domownika.

brak obowiązku

▶ Kiedy domownicy nie muszą poddawać się kwarantannie?
Ma to miejsce, gdy nie przebywały w domu z osobą, u której potwierdzono testem SARS-CoV-2. Czyli były np. w delegacji, z której mają wrócić, gdy domownik będzie już na izolacji.
– Nie chodzi jednak o sytuację, w której na delegację udały się na dzień przed zdarzeniem. Nie mogą mieć kontaktu z osobą pozytywną na 4–5 dni przez ujawnieniem się u niej zakażenia SARS-CoV-2 – wyjaśnia Tomasz Augustyniak, dyrektor Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Gdańsku.

gospodarstwo domowe

▶ Czy w sytuacji, gdy u jednego z pracowników firmy stwierdzono SARS-CoV-2 i jego współpracownicy zostają objęci kwarantanną, to czy kwarantannie poddawani są też ich bliscy, żyjący z nimi w jednym gospodarstwie domowym?
Wszyscy w tej sytuacji są objęci kwarantanną.

skutki kontaktu

▶ Czy jeśli osoba przebywająca w domu na kwarantannie z osobą zakażoną koronawirusem okaże się chora, to czy osoby, które przed kwarantanną miały z nią kontakt, np. współpracownicy, również będą poddane kwarantannie?
Tak, takie osoby zostaną objęte kwarantanną, jeżeli w wyniku dochodzenia epidemiologicznego ryzyko zakażenia zostanie określone jako duże.
Co do zasady osoby z kontaktu z osobą objętą kwarantanną są obejmowane w pierwszej kolejności nadzorem epidemiologicznym. Jak jednak wskazuje dyrektor Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Gdańsku Tomasz Augustyniak, w zależności od rozwoju sytuacji, jeśli u osoby przebywającej na kwarantannie pojawią się objawy i zostanie stwierdzone zakażenie SARS-CoV-2, to wówczas taka osoba zostaje objęta izolacją, a osoby z kontaktu z nią objęte początkowo nadzorem epidemiologicznym będą objęte kwarantanną.

zasiłki

▶ Czy osoba na kwarantannie ma prawo do zasiłku chorobowego lub opiekuńczego?
Osoba, która została poddana kwarantannie lub izolacji (albo której dziecko zostało poddane kwarantannie lub izolacji), ma prawo do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego. Wypłaca je pracodawca lub ZUS. Warunkiem jest podleganie ubezpieczeniu chorobowemu. W zależności od sytuacji można otrzymać wynagrodzenie za czas choroby, zasiłek chorobowy lub opiekuńczy. – W przypadku osób zatrudnionych na umowę o pracę takie ubezpieczenie jest obowiązkowe, natomiast dla zleceniobiorców czy osób prowadzących działalność gospodarczą ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne. Osoby wykonujące pracę w ramach umowy o dzieło, a niemające innego tytułu do ubezpieczeń społecznych, w przypadku kwarantanny czy choroby nie mają prawa do świadczeń z ubezpieczeń społecznych, bo nie opłacają składek na te ubezpieczenia – wyjaśnia Paweł Żebrowski, rzecznik prasowy centrali ZUS.

podstawa do wypłat

▶ Kiedy ZUS musi wypłacić świadczenia?
Jeżeli państwowy powiatowy inspektor sanitarny lub państwowy graniczny inspektor sanitarny wyda decyzję o konieczności poddania się kwarantannie lub izolacji, to taka decyzja stanowi podstawę do wypłaty świadczeń z tytułu choroby własnej lub opieki nad chorym dzieckiem (gdy obowiązek kwarantanny lub izolacji dotyczy dziecka).
– Aby uzyskać świadczenie należy przekazać decyzję inspektora sanitarnego do pracodawcy czy zleceniodawcy albo do ZUS. Można ją dostarczyć po zakończeniu kwarantanny lub izolacji – podkreśla Paweł Żebrowski, rzecznik prasowy centrali ZUS.

świadczenia dla domowników

▶ Czy domownicy pracownika przebywającego na kwarantannie również mają prawo do świadczeń z tytułu choroby?
Jak informuje Paweł Żebrowski, rzecznik prasowy centrali ZUS, od 1 kwietnia 2020 r. osoba poddana obowiązkowej kwarantannie na podstawie decyzji inspektora sanitarnego odbywa ją razem z osobami wspólnie zamieszkującymi lub gospodarującymi. To oznacza, że za okres obowiązkowej kwarantanny osoby te mają prawo do świadczeń z tytułu choroby, o ile podlegają ubezpieczeniu chorobowemu.
Dokumentem do ustalenia uprawnień do zasiłku chorobowego z tego tytułu dla osoby wspólnie zamieszkującej lub gospodarującej z osobą poddaną obowiązkowej kwarantannie jest oświadczenie wypełnione przez tę pierwszą osobę. Należy je przekazać do pracodawcy w ciągu trzech dni roboczych od zakończenia kwarantanny (dotyczy to i pracownika, i zleceniobiorcy). Osoby prowadzące działalność pozarolniczą i osoby z nimi współpracujące składają oświadczenie bezpośrednio w ZUS, przy czym mogą je przekazać elektronicznie – za pośrednictwem portalu PUE ZUS.

chorobowe na kwarantannie

▶ Czy możliwe jest wystawienie zwolnienia lekarskiego na kwarantannie?
Może się zdarzyć, że w trakcie kwarantanny – ze względu na stan zdrowia osoby jej poddanej – lekarz stwierdzi czasową niezdolność do pracy z powodu choroby i potwierdzi to, wystawiając zaświadczenie lekarskie e-ZLA. Jest ono dokumentem do ustalenia prawa i wypłaty świadczeń z tytułu choroby. Ocena, czy stan zdrowia uzasadnia wystawienie ww. zaświadczenia, pozostaje w kompetencji lekarza.
– Jeżeli pracodawca ma profil płatnika składek na PUE ZUS, to na nim zobaczy zaświadczenie e-ZLA. Jeśli zaś takiego profilu nie ma, pracownik musi mu przekazać wydruk zaświadczenia lekarskiego e-ZLA podpisany przez lekarza. Gdy płatnikiem zasiłku jest ZUS, niezbędny jest wniosek o to świadczenie, który w imieniu pracownika składa jego pracodawca. Natomiast osoby prowadzące działalność pozarolniczą same składają wniosek o zasiłek w ZUS – tłumaczy Paweł Żebrowski, rzecznik prasowy centrali ZUS.

zasiłek opiekuńczy

▶ Czy pracownik, którego dziecko przebywa w domu z powodu kwarantanny albo zamknięcia szkoły, ma obecnie prawo do zasiłku opiekuńczego?
Jeżeli inspektor sanitarny wyda decyzję o konieczności kwarantanny lub izolacji niepełnoletniego dziecka, to jednemu z rodziców, który w tym czasie opiekuje się dzieckiem, przysługuje zasiłek opiekuńczy. Konieczność izolacji lub kwarantanny dziecka jest traktowana podobnie jak choroba dziecka, co oznacza niemożność wykonywania pracy przez jednego z rodziców w związku z koniecznością zapewnienia opieki.
– Aby otrzymać to świadczenie, rodzic powinien złożyć płatnikowi zasiłku wniosek o zasiłek opiekuńczy Z-15A oraz decyzję o kwarantannie dziecka. Rodzice podlegający ubezpieczeniu chorobowemu mogą także otrzymać zasiłek opiekuńczy, jeśli muszą sprawować w domu opiekę nad dzieckiem do lat ośmiu z powodu nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły – wyjaśnia Paweł Żebrowski, rzecznik prasowy centrali ZUS.
Za nieprzewidziane zamknięcie placówki, do której uczęszcza dziecko, uważa się takie, o którym ubezpieczony dowiedział się w terminie krótszym niż siedem dni przed dniem jej zamknięcia, np. w związku z kwarantanną placówki z powodu COVID-19, zagrożenia powodzią, remontu spowodowanego nagłą okolicznością.
Zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeśli nieprzewidziane zamknięcie placówki nie nastąpiło, lecz rodzic sam zadecydował, że nie wyśle do niej swojej pociechy.
Jak dodaje Paweł Żebrowski, zasiłek nie przysługuje także wtedy, gdy placówka przyjmie dziecko, a następnie zażąda jego odebrania z powodu jego stanu zdrowia. Jednak jeśli rodzic dziecka otrzyma zaświadczenie lekarskie e-ZLA z tytułu konieczności sprawowania opieki nad chorym dzieckiem albo decyzję o konieczności izolacji lub kwarantanny dziecka wydaną przez inspektora sanitarnego, to wtedy już ma prawo do wypłaty zasiłku opiekuńczego z tytułu opieki nad dzieckiem chorym.

dobrowolna kwarantanna

▶ Czy świadczenia należą się też przy dobrowolnej kwarantannie?
Osoby, które dobrowolnie poddadzą się kwarantannie, podejrzewając, że miały kontakt z osobą z koronawirusem, lecz nie otrzymają zaświadczenia lekarskiego e-ZLA ani decyzji inspektora sanitarnego, nie są uprawnione do otrzymania świadczeń pieniężnych w razie choroby.

dokumenty dla pracodawcy

▶ Jakie dokumenty powinien przedłożyć pracodawcy pracownik będący w izolacji albo na kwarantannie w celu wypłaty wynagrodzenia chorobowego albo zasiłku chorobowego?
– Jeśli chodzi o izolację, to postawą do tego będzie wydane przez lekarza zwolnienie lekarskie – wyjaśnia Tomasz Augustyniak, dyrektor Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Gdańsku.
Natomiast w przypadku kwarantanny wystarczy oświadczenie pracownika o tym, że na niej przebywał. Może je dostarczyć po powrocie do pracy.
Karolina Kanclerz, radca prawny, partner w PCS Paruch Chruściel Schiffter | Littler Global, zaznacza, że to, jakie dokumenty pracownik powinien przedłożyć pracodawcy, aby można było mu wypłacić wynagrodzenie chorobowe albo zasiłek chorobowy, zależy od tego, jaka jest podstawa przebywania pracownika na kwarantannie. – Jeśli jest nią decyzja inspektora sanitarnego, wówczas dokument ten jest podstawą wypłaty świadczeń. Dlatego aby uzyskać wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek chorobowy, pracownik powinien dostarczyć decyzję pracodawcy. Jeśli jednak pracownik przebywa na kwarantannie nie na podstawie decyzji, lecz w związku z przekroczeniem granicy zewnętrznej UE, wówczas, aby uzyskać świadczenia, powinien złożyć specjalne oświadczenie o odbywaniu obowiązkowej kwarantanny po przekroczeniu granicy – wskazuje Karolina Kanclerz. Ekspertka dodaje, że w tym drugim przypadku oświadczenie powinno zawierać: imię i nazwisko pracownika, numer PESEL, jeżeli go posiada, serię i numer paszportu, jeżeli był okazywany funkcjonariuszowi Straży Granicznej w ramach kontroli, dzień rozpoczęcia i zakończenia odbywania kwarantanny oraz podpis. Oświadczenie to pracownik powinien złożyć pracodawcy w terminie do trzech dni roboczych od dnia zakończenia obowiązkowej kwarantanny. Stanowi ono także dowód usprawiedliwiający nieobecność w pracy w okresie jej odbywania.
– Warto dodać, że od 1 kwietnia 2020 r. osoba poddana kwarantannie na podstawie decyzji inspektora sanitarnego lub w związku z przekroczeniem granicy po 31 marca 2020 r. odbywa ją razem z domownikami. To oznacza, że osoby te również mają prawo do świadczeń za okres kwarantanny. W celu ich otrzymania składają analogiczne oświadczenie o odbywaniu obowiązkowej kwarantanny, które przekazują swojemu pracodawcy w terminie do trzech dni roboczych od dnia zakończenia kwarantanny – wyjaśnia Karolina Kanclerz.
Jeśli zasiłek chorobowy jest wypłacany przez ZUS, a nie przez pracodawcę, pracodawca przekazuje decyzję lub oświadczenie pracownika do ZUS niezwłocznie – nie później niż w terminie siedmiu dni.
Płatnik składek, który nie jest obowiązany do wypłaty świadczenia pieniężnego z tytułu choroby, oświadczenie pracownika, o którym mowa w pytaniu poprzednim, przekazuje do ZUS nie później niż w terminie siedmiu dni.

opinia eksperta

Co mówią przepisy ustawy i rozporządzenia

DGP
Chory pracownik trafia pod opiekę służb sanitarno-epidemiologicznych, które w takim przypadkach działają zgodnie z ustawą z 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Ustawa nakłada obowiązek stosowania się do nakazów i zakazów organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej służących zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych. Wszystkie osoby przebywające w Polsce zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy są zobowiązane do poddawania się m.in. leczeniu, nadzorowi epidemiologicznemu, hospitalizacji, izolacji czy kwarantannie.
Zgodnie z rozporządzeniem ministra zdrowia z 6 kwietnia 2020 r. w sprawie chorób zakaźnych powodujących powstanie obowiązku hospitalizacji, izolacji lub izolacji w warunkach domowych oraz obowiązku kwarantanny lub nadzoru epidemiologicznego osoby, u których stwierdzono zakażenie wirusem SARS-CoV-2 lub zachorowanie na COVID-19, lub u których jest podejrzenie zakażenia lub zachorowania, zostają przez lekarza skierowane na: hospitalizację, leczenie ambulatoryjne, izolację lub izolację w warunkach domowych. A to oznacza, że nie mogą opuszczać miejsca szpitala lub miejsca izolacji, a tym bardziej wykonywać dalej swoich obowiązków w zakładzie pracy.
Osoby skierowane do izolacji w warunkach domowych z rozpoznaniem zakażenia wirusem SARS-CoV-2 nie później niż w siódmej dobie odbywania izolacji w warunkach domowych otrzymują na swój numer telefonu wiadomość tekstową o konieczności skontaktowania się z lekarzem rodzinnym w celu uzyskania informacji o czasie trwania izolacji domowej.
Zgodnie z rozporządzeniem zakończenie izolacji następuje:
1) po 3 dniach bez gorączki oraz bez objawów infekcji ze strony układu oddechowego, ale nie wcześniej niż po 13 dniach od dnia wystąpienia objawów – w przypadku pacjenta z objawami klinicznymi;
2) po 10 dniach od daty uzyskania pierwszego dodatniego wyniku testu diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2 – w przypadku pacjenta bez objawów klinicznych, chyba że lekarz rodzinny, który udzielił teleporady lub porady w warunkach domowych nie wcześniej niż w ósmej dobie odbywania tej izolacji, przedłuży okres jej trwania. ©℗

oświadczenie bez decyzji

▶ Czy pracownik może wystawić oświadczenie o kwarantannie w sytuacji, gdy nie ma decyzji inspekcji sanitarnej?
Co do zasady nie. Musi mieć dokument, który będzie potwierdzał prawdziwość złożonego przez niego oświadczenia (zwłaszcza że może być ono weryfikowane). Od tej zasady są jednak wyjątki. Jak zaznacza Karolina Kanclerz, radca prawny, partner w PCS Paruch Chruściel Schiffter | Littler Global, gdy obowiązek odbycia kwarantanny wynika wprost z przepisów prawa, tj. dotyczy osób powracających z zagranicy albo osób zamieszkujących lub wspólnie gospodarujących z osobami objętymi obowiązkową kwarantanna, podstawą otrzymania świadczeń będzie oświadczenie pracownika o kwarantannie. Warto jednak zaznaczyć, że jeśli pracownik samodzielnie podejmuje decyzję o samoizolacji i przebywaniu na kwarantannie, prawo do świadczenia nie będzie przysługiwało.
Przepisy przewidują jeszcze dodatkową formę skierowania danej osoby na kwarantannę. W przypadku podejrzenia lub rozpoznania zachorowania na chorobę szczególnie niebezpieczną i wysoce zakaźną lekarz (odpowiednio: przyjmujący do szpitala) kierujący do izolacji, kwarantanny lub zlecający izolację w warunkach domowych, kierując się własną oceną stopnia zagrożenia dla zdrowia publicznego, poddaje osobę (odpowiednio: podejrzaną o zachorowanie, chorą na chorobę szczególnie niebezpieczną i wysoce zakaźną lub osobę narażoną na zakażenie) hospitalizacji, izolacji, kwarantannie, badaniom lub zleca izolację w warunkach domowych – również w przypadku, gdy brak jest decyzji inspektora sanitarnego, a osoba podejrzana o zachorowanie, chora lub narażona na zakażenie nie wyraża zgody na odpowiednio: hospitalizację, izolację, kwarantannę, wykonanie badania lub izolację w warunkach domowych.
– O takiej sytuacji lekarz jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić państwowego powiatowego inspektora sanitarnego. Lekarz dokonuje też odpowiedniej adnotacji w dokumentacji medycznej, która stanowi potwierdzenie faktu kwarantanny. Jeżeli uzna, że ze względu na stan zdrowia uzasadnione jest orzeczenie o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby i wystawi zaświadczenie lekarskie, pracownik może ubiegać się o świadczenia z tytułu choroby na ogólnych zasadach – zauważa Karolina Kanclerz.

weryfikacja

▶ Czy pracodawca ma prawo sprawdzić oświadczenie pracownika?
Jak najbardziej. – W tej sprawie zwraca się do właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego – mówi pomorski wojewódzki inspektor sanitarny Tomasz Augustyniak
Zdaniem Izabeli Zawackiej, radcy prawnego z kancelarii Zawacka & Rdzeń Prawo Przedsiębiorstw i HR, pracodawca mający wątpliwości, czy pracownik rzeczywiście przebywa na kwarantannie lub izolacji, może wezwać go do okazania odpowiedniej decyzji lub zaświadczenia.
– Jeśli pracownik przedłoży oświadczenie o odbywaniu obowiązkowej kwarantanny, pracodawca może wystąpić do właściwego organu państwowej inspekcji sanitarnej w celu weryfikacji danych zawartych w oświadczeniu – potwierdza Karolina Kanclerz, radca prawny z PCS Paruch Chruściel Schiffter | Littler Global. Zaznacza jednak, że takie wystąpienie wymaga uzasadnienia. ©℗
Podstawa prawna
• art. 2, art. 5, art. 6, art. 34 ust. 2, art. 35 ustawy z 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1239; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1493)
• par. 1, par. 2 rozporządzenia ministra zdrowia z 1 września 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie chorób zakaźnych powodujących powstanie obowiązku hospitalizacji, izolacji lub izolacji w warunkach domowych oraz obowiązku kwarantanny lub nadzoru epidemiologicznego (Dz.U. poz. 1506)
• rozdział 2 rozporządzenia Rady Ministrów z 31 marca 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz.U. poz. 566).
• par. 2 ust. 2, par. 4, par. 5 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z 9 października 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz.U. poz. 1758).
• ustawa z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 256; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 1298).
• art. 6 ust. 2 pkt 1‒2 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 870).
• rozporządzenie ministra zdrowia z 6 kwietnia 2020 r. w sprawie chorób zakaźnych powodujących powstanie obowiązku hospitalizacji, izolacji lub izolacji w warunkach domowych oraz obowiązku kwarantanny lub nadzoru epidemiologicznego (Dz.U. z 2020 r. poz. 607).