Pojęcia urlop ojcowski i tacierzyński często bywają stosowane zamiennie, co jest dużym błędem, bowiem są to dwa zupełnie różne przywileje, przysługujące w określonych przypadkach. Choć mają pewne wspólne cechy, różnice między nimi są na tyle znaczące, że każda osoba, które chce skorzystać z przysługujących dni wolnych, powinna je znać.
Wspólnym elementem dla urlopu ojcowskiego i tacierzyńskiego jest konieczność podlegania ubezpieczeniu chorobowemu. Nie ma znaczenia, czy jest ono płacone w ramach obowiązkowych, czy dobrowolnych składek ubezpieczeniowych. Oznacza to, że wolne dni będą przysługiwać zarówno osobom pracującym na podstawie umowy o pracę, jak i prowadzącym działalność gospodarczą lub zatrudnionym na podstawie umowy zlecenia. Oba urlopy przysługują w momencie narodzin dziecka lub przysposobienia/przyjęcia dziecka na wychowanie w ramach rodziny zastępczej.
Urlop ojcowski. Ile wynosi i jak można z niego skorzystać?
Urlop ojcowski wynosi maksymalnie 14 dni kalendarzowych. Można wykorzystać go w całości lub podzielić równo na dwie części po 7 dni. Co ważne, wolne można wziąć w dowolnym momencie, do ukończenia przez dziecko 1. roku życia. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby urlop ojcowski nałożył się z urlopem macierzyńskim matki. Aby móc skorzystać z tego przywileju, pracownik musi złożyć wniosek najpóźniej na 7 dni przed planowaną datą urlopu. Co jeszcze należy wiedzieć na ten temat?
- W przypadku niewykorzystania wolnego do 1. roku życia dziecka, urlop ojcowski przepada, bez prawa do wypłaty ekwiwalentu.
- Urlop jest płatny w wysokości 100 proc. podstawy wymiaru zasiłku. Za wolne dni płaci ZUS.
- Do wniosku należy dołączyć odpisu skróconego aktu urodzenia dziecka, kopię prawomocnego postanowienia sądu o przysposobieniu dziecka (w przypadku adopcji) oraz oświadczenie pracownika dotyczące tego, czy korzystał już z urlopu.
Zgodnie z Kodeksem pracy, pracodawca ma obowiązek uwzględnić wniosek pracownika o urlop ojcowski. Jeśli jednak dokument zostanie złożony później niż 7 dni przed planowaną datą wolnego, pracodawca ma prawo odmówić.
Urlop tacierzyński. Co należy o nim wiedzieć?
Urlop tacierzyński jest bezpośrednio powiązany z urlopem macierzyńskim. Długość pierwszego zależy od tego, w jakim wymiarze kobieta wykorzystała przysługujące jej wolne. Trzeba jednak pamiętać, że nie może ona zrzec się wolnego szybciej niż 14 tygodni po porodzie. Jak długo może trwać urlop tacierzyński?
- 6 tygodni - jeśli kobieta zrzeknie się macierzyńskiego po 14 tygodniach i urodzi jedno dziecko lub rodzice przyjmą jedno dziecko na wychowanie.
- 17 tygodni - jeśli urodzi się dwójka dzieci lub dwójka zostanie przyjęta na wychowanie.
- 19 tygodni - jeśli urodzi się trójka dzieci lub trójka zostanie przyjęta na wychowanie.
- 21 tygodni - jeśli urodzi się czwórka dzieci lub czwórka zostanie przyjęta na wychowanie.
- 23 tygodnie - jeśli urodzi się piątka dzieci lub więcej lub piątka zostanie przyjęta na wychowanie.
Urlop tacierzyński trzeba wybrać w całości, nie może on zostać podzielony na części. Poza tym należy go wykorzystać od razu po tym, gdy matka zrezygnuje z urlopu macierzyńskiego. Jeśli chodzi o terminy, pracownik musi zgłosić fakt przejęcia urlopu partnerkinajpóźniej na 14 dni przed planowanym dniem rozpoczęcia wolnego. Warto pamiętać, że kobieta musi powiadomić swój zakład pracy o skróceniu urlopu przynajmniej 7 dni przed planowanym powrotem do pracy. Za urlop tacierzyński płaci ZUS. Wolne jest płatne w 100 proc. podstawy wymiaru zasiłku. Podstawę stanowi z kolei średnie wynagrodzenie z ostatnich 12 miesięcy przed rozpoczęciem urlopu tacierzyńskiego.