Automatyczna pokrywa na basen nie służy rehabilitacji

Samo poniesienie wydatku z zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (ZFRON) na wyposażenie stanowiska pracy dla niepełnosprawnego pracownika nie jest wystarczające do uznania, że został dokonany prawidłowo, bo musi być powiązany bezpośrednio z potrzebami wynikającymi z rodzaju i stopnia dysfunkcji zdrowotnej.

Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny (WSA) w Gorzowie Wielkopolskim, który rozpatrywał skargę w sprawie gospodarowania pieniędzmi ZFRON. Pracodawca sfinansował z tych środków zakup automatycznej pokrywy basenowej na pilota i wystąpił do urzędu skarbowego o uznanie tego wydatku za pomoc de minimis. Jako uzasadnienie dla tego wydatku firma wskazywała, że obsługą urządzeń na basenie oraz utrzymaniem go w czystości zajmują się pracownicy gospodarczy, wśród których są osoby niepełnosprawne. Mieliby oni trudności ze stosowaniem zwykłej pokrywy nakładanej ręcznie, dlatego została kupiona automatyczna. Jest to więc wydatek, który można zaliczyć do wyposażenia stanowiska pracy, który likwiduje ograniczenia zawodowe związane z wykonywaniem ich obowiązków.

Takiego stanowiska nie podzielił naczelnik urzędu skarbowego, który odmówił wydania zaświadczenia o pomocy de minimis, a także dyrektor izby administracji skarbowej, który oddalił zażalenie pracodawcy. Obydwa organy fiskusa stwierdziły, że naruszył on przepisy rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 19 grudnia 2007 r. w sprawie ZFRON (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1145). Wprawdzie zawarty w nim katalog wydatków, które mogą być sfinansowane z pieniędzy tego funduszu, ma charakter otwarty, ale aby konkretny wydatek mógł stanowić pomoc de minimis, musi być celowy i odpowiadać potrzebom osób niepełnosprawnych. Nie może więc to być wydatek uniwersalny, służący każdemu pracownikowi na danym stanowisku pracy. Takim zaś jest zakup automatycznej pokrywy, która może być w identyczny sposób obsługiwana zarówno przez pracownika niepełnosprawnego, jak i bez dysfunkcji zdrowotnej.

Pracodawca zaskarżył postanowienie odmawiające zaświadczenia do WSA. Zarzucił w niej organom skarbowym błędną wykładnię przepisów. Ponadto powoływał się na orzecznictwo sądów, które wskazują na możliwość finansowania z ZFRON wydatków niezwiązanych bezpośrednio z niepełnosprawnością, ale służących faktycznie osobom niepełnosprawnym, w tym takich, które podnoszą komfort i bezpieczeństwo pracy. Jednak WSA orzekł, że skarga nie zasługiwała na uwzględnienie, i ją oddalił. Zdaniem sądu przy ocenie wydatku z ZFRON jako dokonanego w ramach pomocy de minimis należy przeanalizować czy był on celowy. To oznacza, że sam fakt, że zakupione urządzenie stanowi wyposażenie stanowiska pracy nie jest wystarczające do uznania go za celowy. Poniesione wydatki z ZFRON muszą być bowiem dostosowane do potrzeb niepełnosprawnych pracowników, a te z kolei wynikają z rodzaju i stopnia ich niepełnosprawności.

W efekcie jak podkreślił WSA, musi wystąpić związek przyczynowy między poniesionym wydatkiem a zmniejszeniem ograniczeń zawodowych niepełnosprawnego pracownika. Tego wymogu nie spełnia zakup automatycznej pokrywy basenowej, ponieważ urządzenie może być wykorzystywane przez każdego pracownika. Sąd dodał, że z całą pewnością ułatwia ono wykonywanie czynności polegającej na przykrywaniu basenu, ale nie jest to środek służący rehabilitacji niepełnosprawnego pracownika, który poprawi jego sytuację poprzez zmniejszenie jego ograniczeń zawodowych. ©℗