Urlop zdrowotny 2024. Kto może z niego skorzystać? Nie tylko nauczyciele [LISTA]

Urlop zdrowotny to specjalny rodzaj urlopu, który służy podreperowaniu nadwątlonego pracą zdrowia. Wbrew powszechnej opinii, przysługuje on nie tylko nauczycielom. Mogą z niego skorzystać także inne grupy zawodowe. Kto może pójść na urlop dla poratowania zdrowia? Na jakich zasadach?

Urlop dla poratowania zdrowia, nazywany również urlopem zdrowotnym, to szczególna forma płatnego urlopu przysługująca pracownikom, których stan zdrowia uległ pogorszeniu w związku z wykonywaną pracą. Choć najczęściej korzystają z niego nauczyciele, to warto podkreślić, że nie są oni jedyną grupą uprawnioną do tego rodzaju zwolnienia. Czym jest urlop dla poratowania zdrowia i komu przysługuje?

Urlop dla poratowania zdrowia. Komu przysługuje?

Urlop dla poratowania zdrowia to specjalna forma płatnego urlopu, przysługująca pracownikom, których stan zdrowia uległ pogorszeniu w związku z wykonywaną pracą. Dotyczy to zwłaszcza zawodów, gdzie występują szkodliwe warunki, wpływające negatywnie na stan zdrowia. Wówczas skorzystanie z urlopu zdrowotnego pozwala pracownikom dojść do siebie i wrócić do wykonywania obowiązków.

Przepisy dotyczące urlopu dla poratowania zdrowia nie są zawarte w Kodeksie pracy, lecz regulują je odpowiednie przepisy branżowe, tak jak np. Karta Nauczyciela.

Kto może skorzystać z urlopu dla poratowania zdrowia? [LISTA]

Prawo do płatnego urlopu zdrowotnego przysługuje różnym grupom zawodowym. Z urlopu dla poratowania zdrowia mogą skorzystać m.in.:

• sędziowie - urlop zdrowotny nie może przekraczać sześciu miesięcy; udziela go Minister Sprawiedliwości
• prokuratorzy - urlop dla poratowania zdrowia nie może przekraczać 6 miesięcy; udzielany jest przez Prokuratora Krajowego
• górnicy - mają prawo do płatnego urlopu zdrowotnego na leczenie sanatoryjne lub wczasy profilaktyczno-lecznicze, jeżeli uzyskają orzeczenie o potrzebie korzystania z tego typu wsparcia zdrowotnego
• kuratorzy zawodowi - urlop zdrowotny w wymiarze nieprzekraczającym 6 miesięcy; udzielany przez Ministra Sprawiedliwości
• kontrolerzy NIK - wymagany jest wcześniejszy okres zatrudnienia - nie krótszy niż 5 lat; urlop zdrowotny może być przyznany najwyżej dwukrotnie w okresie zatrudnienia w NIK; udzielany w wymiarze nieprzekraczającym łącznie 12 miesięcy przez Prezes Najwyższej Izby Kontroli
• pracownicy Państwowej Inspekcji Pracy -pracownicy wykonujący lub nadzorujący czynności kontrolne mają prawo do płatnego urlopu zdrowotnego na podstawie skierowania na leczenie uzdrowiskowe albo rehabilitację uzdrowiskową; urlop nie może przekraczać 30 dni w roku kalendarzowym; udzielany przez Głównego Inspektora Pracy
• strażacy Państwowej Straży Pożarnej - urlopu zdrowotnego udziela się na podstawie orzeczenia komisji lekarskiej podległej Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji
• nauczyciele akademiccy - urlop zdrowotny przysługuje nauczycielom akademickim do ukończenia 65 r. ż. po co najmniej 10 latach zatrudnienia w uczelni; łączny wymiar urlopu dla poratowania zdrowia w okresie całego zatrudnienia nie może przekraczać roku.

Każda z tych grup ma swoje własne warunki i zasady korzystania z tego rodzaju urlopu, które są regulowane przepisami szczegółowymi.

Urlop dla poratowania zdrowia dla nauczycieli 2024. Na jakich zasadach?

Nauczyciele w Polsce mają prawo do urlopu dla poratowania zdrowia, a jego zasady są precyzyjnie określone w rozporządzeniu Ministra Zdrowia w sprawie orzekania o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia. Oto najważniejsze informacje dotyczące tego rodzaju urlopu dla nauczycieli.

Kiedy nauczyciele mogą wziąć urlop zdrowotny? [KRYTERIA]

Urlop dla poratowania zdrowia należy się w celu leczenia choroby zagrażającej wystąpieniem choroby zawodowej lub choroby, do której powstania mogą przyczynić się czynniki w pracy lub sposób jej wykonywania.

Przysługuje nauczycielom, którzy spełniają łącznie wszystkie poniższe warunki:

• zatrudnienie na pełen etat na dzień przed złożeniem wniosku o urlop zdrowotny,
• umowa na czas nieokreślony,
• przepracowane nieprzerwanie co najmniej 7 lat w szkole w wymiarze nie niższym niż 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć (w tym czasie dopuszczalne są okresy czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby oraz urlopu innego niż wypoczynkowy, pod warunkiem że łącznie nie trwały dłużej niż sześć miesięcy),
• posiadanie orzeczenia lekarza medycyny pracy o potrzebie udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia lub skierowania od lekarza rodzinnego na leczenie uzdrowiskowe albo rehabilitację uzdrowiskową.

Wniosek o urlop dla poratowania zdrowia

Aby uzyskać urlop zdrowotny, nauczyciel musi złożyć pisemny wniosek do dyrektora szkoły o skierowanie na badania lekarskie w celu uzyskania orzeczenia lekarskiego potwierdzającego potrzebę udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia. Nauczyciel nie jest zobowiązany do uzasadniania wniosku ani informowania pracodawcy o przyczynie ubiegania się o urlop zdrowotny. Jeśli spełnia wymagane kryteria, dyrektor w ciągu siedmiu dni od otrzymania wniosku skieruje nauczyciela na badanie lekarskie do lekarza medycyny pracy.

Natomiast jeśli nauczyciel posiada skierowanie od lekarza rodzinnego na leczenie uzdrowiskowe lub rehabilitację uzdrowiskową, dyrektor szkoły udziela mu urlopu dla poratowania zdrowia na tej podstawie.

Wniosek o urlop zdrowotny można złożyć także podczas usprawiedliwionej nieobecności w pracy, np. będąc na urlopie wypoczynkowym.

Proces orzekania o potrzebie udzielenia urlopu

Lekarz medycyny pracy decyduje o udzieleniu urlopu na podstawie wyników badań, dokumentacji medycznej oraz opinii komisji lekarskiej. Zarówno nauczyciel, jak i dyrektor szkoły mają prawo do odwołania od orzeczenia lekarskiego do wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy.

Choroby uprawniające do urlopu dla poratowania zdrowia [LISTA]

Lista chorób, których wystąpienie może uprawniać do skorzystania z urlopu zdrowotnego przez nauczycieli jest długa. Oto wybrane grupy chorób:

• niektóre choroby narządu mowy (np. guzki strun głosowych) - te jedne z najczęstszych schorzeń zawodowych nauczycieli
• niektóre choroby układu ruchu,
• niektóre choroby układu krążenia,
• niektóre choroby układu oddechowego,
• niektóre choroby układu pokarmowego,
• niektóre choroby skóry,
• niektóre choroby nowotworowe.

W przypadku nauczycieli, decydujące jest, czy choroba jest wynikiem warunków pracy.

Jak długo może trwać urlop dla poratowania zdrowia?

• Nauczyciel może korzystać z urlopu zdrowotnego kilkukrotnie w ciągu zatrudnienia, ale jednorazowo nie dłużej niż 1 rok.
• Kolejny urlop może być udzielony po upływie roku od zakończenia poprzedniego.
• Pierwszy urlop dla poratowania zdrowia można wziąć dopiero po przepracowaniu co najmniej 7 lat w szkole.

Kiedy nie nauczyciel nie weźmie urlopu dla poratowania zdrowia?

Nauczyciel nie może iść na roczny urlop zdrowotny, jeżeli brakuje mu mniej niż rok do nabycia prawa do emerytury. Może przebywać na urlopie dla poratowania zdrowia maksymalnie do końca miesiąca, który poprzedza miesiąc, w którym nabędzie uprawnienia emerytalne.

Zobacz też:Zmiany w przychodniach i szpitalach od 1 lutego. Czeka nas sporo nowości [LISTA]

Jakie wynagrodzenie w trakcie urlopu dla poratowania zdrowia?

• W czasie urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciel otrzymuje pełne wynagrodzenie podstawowe (bez np. nadgodzin) i zachowuje prawo do dodatków.
• W trakcie urlopu zdrowotnego nauczyciel traci prawo do trzynastej pensji.
• Urlop ten jest okresem składkowym, uwzględnianym przy ustalaniu okresu emerytalnego oraz zalicza się do lat wysługi potrzebnych do uzyskania nagrody jubileuszowej.

Zakaz pracy zarobkowej w trakcie urlopu zdrowotnego

W trakcie urlopu zdrowotnego nauczyciel nie może podjąć żadnej płatnej pracy. Za pobieranie wynagrodzenia podczas urlopu zdrowotnego i jednoczesną działalność zarobkową nauczycielowi grożą zarzuty karne za oszustwo i wyłudzanie nienależnego wynagrodzenia.