Jeżeli rodzice mają więcej niż jedno niepełnosprawne dziecko i nie pracują, to każde z nich będzie mogło otrzymywać pomoc finansową za zajmowanie się nimi.
Takie jest założenie przygotowanego przez senatorów projektu nowelizacji ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 114 ze zm.). Stanowi on realizację wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 18 listopada 2014 r. (sygn. akt SK 7/11), który orzekł o bezprawności przepisów umożliwiających uzyskiwanie świadczenia pielęgnacyjnego tylko przez jednego z rodziców. Wprawdzie orzeczenie sędziów odnosiło się do art. 17 ust. 5 pkt 4 ustawy w brzmieniu obowiązującym do 13 października 2011 r., to jednak ograniczenie w liczbie przyznawanych świadczeń zostało utrzymane, a jego zakres został nawet rozszerzony. Obecnie 1,3 tys. zł miesięcznego wsparcia nie może być przyznane, jeżeli inny członek rodziny osoby sprawującej opiekę ma ustalone prawo nie tylko do świadczenia pielęgnacyjnego lub dodatku do zasiłku na urlopie wychowawczym, ale też specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna.
Projekt senacki zakłada więc wykreślenie całego pkt 4 z art. 17 ust. 5 ustawy, a dodatkowo również pkt 4 w art. 16a ust. 8. Zawiera on bowiem analogiczną przesłankę negatywną, tyle że odnoszącą się do specjalnego zasiłku opiekuńczego, czyli świadczenia przysługującego za opiekę nad osobą, która niepełnosprawna stała się w dorosłym życiu. To oznacza, że na zmianie zyskają nie tylko opiekunowie mający minimum dwoje niepełnosprawnych dzieci, ale też rodziny, w których np. matka ma przyznane świadczenie pielęgnacyjne na potomka, a jej mąż zajmuje się swoim niesamodzielnym rodzicem.
– Teraz przepisy nie pozwalają mu na uzyskiwanie specjalnego zasiłku opiekuńczego. Gdyby propozycja Senatu została uchwalona, uprawnienie do innego świadczenia nie będzie już stanowiło przeszkody – mówi Piotr Spiżewski, kierownik działu świadczeń rodzinnych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Puławach.
Natomiast ta nowelizacja nie przewiduje wykonania drugiego z wyroków trybunału z 18 października 2014 r. (K 38/13), który również dotyczył świadczenia pielęgnacyjnego. W tym orzeczeniu za sprzeczne z konstytucją zostało uznane stosowanie jako kryterium, od którego zależy jego przyznanie, wieku powstania niepełnosprawności (18 lub 25 lat). Nowelizację przepisów w tym względzie ma przygotować rząd.
Etap legislacyjny
Projekt nowelizacji przed I czytaniem