Uzasadnienia wypowiedzenia umowy o pracę nie można doprecyzować dopiero przed sądem

Chcemy wręczyć pracownikowi oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę. Zawarliśmy w nim dość ogólne powody (naruszenie obowiązków pracowniczych). Czy w razie odwołania możemy je doprecyzować na etapie postępowania sądowego? Mamy dowody na naruszenia.

Zgodnie z art. 30 par. 4 kodeksu pracy (dalej: k.p.) w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony lub o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinna być wskazana przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy.

Bez ogólników przy podawaniu przyczyny

Wspomniany art. 30 par. 4 k.p. jest obudowany bogatym orzecznictwem sądów, w którym podkreśla się przede wszystkim, że przyczyny wypowiedzenia powinny być dla pracownika zrozumiałe i konkretne. Nie mogą być zbyt ogólnikowe. Ma to wymiar również praktyczny. Aby pracownik mógł okoliczności te zakwestionować przed sądem, muszą być mu znane. Powszechnie przyjmuje się także, że pracodawca nie może zmieniać przyczyn wypowiedzenia na etapie postępowania sądowego. Sąd rozpatrujący odwołanie bada jedynie istnienie przyczyn wskazanych w oświadczeniu, niezależnie od innych, nawet uzasadnionych, które pracodawca po raz pierwszy przedstawił podczas procesu.

Na marginesie warto dodać, że po wejściu w życie przepisów najnowszej nowelizacji kodeksu pracy (oczekująca na podpis prezydenta ustawa z 8 lutego 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy i niektórych innych ustaw) pracodawca będzie zobowiązany również uzasadniać umowy zawarte na czas określony.

Niekiedy pracodawcy nie tyle zmieniają przed sądem uzasadnienie wypowiedzenia, ile je doprecyzowują, bo to wskazane w uzasadnieniu było zbyt ogólnikowe. Na temat możliwości takiego postępowania wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z 23 sierpnia 2022 r., sygn. akt II PSKP 93/21.

Wszystkie argumenty w dacie złożenia oświadczenia

W rozpatrywanej sprawie podczas spotkania odwołującej się z pracodawcą, który wręczał jej oświadczenie o wypowiedzeniu, nie sprecyzowano przyczyn wypowiedzenia wskazanych w jego treści. Same przyczyny były sformułowane bardzo ogólnie, jak np. niewywiązywanie się przez pracownicę z nałożonych na nią obowiązków pracowniczych.

Jak zeznała odwołująca się, nie rozumiała ona przyczyn wypowiedzenia, nie wiedziała, jakich oczekiwań pracodawcy nie spełniła i jakich konkretnie zachowań dotyczą stawiane jej zarzuty. Poza tym nikt z obecnych na spotkaniu nie wyjaśnił jej tych ogólnie sformułowanych przyczyn wypowiedzenia.

SN podkreślił, że skonkretyzowane powody rozwiązania umowy o pracę pracodawca powinien przedstawić pracownikowi najpóźniej w dacie złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu. Przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie w oświadczeniu pracodawcy powinna być sformułowana klarownie, by z łatwością dało odczytać się, jakie zarzuty stawia się pracownikowi. W przeciwnym wypadku należy uznać, że przepisy o wypowiadaniu umów zostały naruszone.

Podobnie w opisywanej w pytaniu sytuacji można się spodziewać, że w razie sporu sąd wyda zbliżony wyrok.©℗