Uczestnicy pracowniczych planów kapitałowych mogą skorzystać z pieniędzy zgromadzonych na swoim rachunku PPK w dowolnym wybranym przez siebie momencie – należą bowiem do nich. Można je wypłacić praktycznie jednym kliknięciem, nawet bez konieczności rezygnacji z dalszego oszczędzania.

Środki zgromadzone w ramach pracowniczych planów kapitałowych stanowią prywatną własność uczestników PPK. Taka gwarancja wprost została ujęta w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych. A skoro są to prywatne środki, to nie dość, że w każdej chwili uczestnik PPK może swobodnie sprawdzić, ile ich zgromadził, to jeszcze zdecydować się na ich wypłatę.

Dostęp do rachunku

Wpłaty pracownika, pracodawcy oraz państwa są przekazywane na prywatny rachunek każdego uczestnika PPK. Oszczędzający nie musi załatwiać żadnych formalności z tym związanych – instytucję finansową, w której będzie prowadzony rachunek, wybiera pracodawca (powinien to zrobić w porozumieniu z pracownikami) i to on zawiera w imieniu pracownika zainteresowanego oszczędzaniem w PPK umowę o prowadzenie rachunku. Ten ostatni dostaje wówczas od instytucji finansowej powitalny pakiet informacyjny, a w nim m.in. dane niezbędne do pierwszego logowania. To niejedyna droga dostępu do informacji o pieniądzach.

Wygodnym sposobem kontrolowania stanu zgromadzonych w PPK środków jest zalogowanie się do serwisu Moje PPK – w tym przypadku nie trzeba pamiętać żadnych dodatkowych haseł, można to zrobić przez profil zaufany czy też np. za pośrednictwem banku, w którym uczestnik PPK ma swoje zwykłe konto. Tą drogą można m.in. zweryfikować łączną wartość środków zgromadzonych w ramach PPK, zobaczyć wysokość wpłat z podziałem na środki od pracownika, pracodawcy i państwa, sprawdzić nazwę pracodawcy i instytucji finansowej, która prowadzi i zarządza PPK w danej firmie, czy wygenerować raport z zestawieniem danych o swoich rachunkach i podsumowaniem całości środków zebranych w PPK.

Z kolei zalogowanie się na rachunek PPK w instytucji finansowej pozwala nie tylko na sprawdzenie stanu wpłat, lecz także na składanie różnych dyspozycji, np. wskazanie osób dziedziczących, zlecenie zwrotu, wypłaty lub zmiany sposobu inwestowania środków.

Czym jest zwrot

Celem pracowniczych planów kapitałowych jest umożliwienie oszczędzania na godną emeryturę, dlatego najkorzystniejsze jest wypłacanie zgromadzonych środków po 60. roku życia. Ponieważ jednak pieniądze w PPK są prywatną własnością, można je wycofać w dowolnym momencie, tyle że w niektórych przypadkach trzeba się liczyć z utratą części bonusów, które zachęcają do długoterminowego oszczędzania. Nigdy natomiast nie zostają naruszone wpłaty uczestnika.

Jeśli uczestnik dokonuje wypłaty przed 60. rokiem życia na dowolny cel, taka operacja nazywana jest „zwrotem”.

Co zrobić, by przeprowadzić zwrot środków PPK? Wystarczy zalogować się na swój rachunek PPK i złożyć odpowiednią dyspozycję, podając numer rachunku, na który mają być przelane pieniądze. Uczestnik PPK otrzyma wówczas w całości pieniądze, które pochodziły z wpłat z jego pensji, natomiast pieniądze, które dołożył mu na konto zakład pracy, będą podzielone. Zdecydowana większość, 70 proc., zostanie zwrócona uczestnikowi PPK, czyli trafi na wskazany przez niego rachunek bankowy; pozostałe 30 proc. trafi zaś do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jako składka emerytalna. W takiej sytuacji uczestnik nie otrzyma pieniędzy, które dołożyło państwo z Funduszu Pracy.

Co ważne, zwrot zawsze obejmuje całość zgromadzonych środków – nie można wypłacić ich w części. Warto też pamiętać, że nie ma limitów przeprowadzania takich operacji – można ich dokonywać tak często, jak się potrzebuje.

Wypłata na cele szczególne

Przepisy przewidują dwie sytuacje, w których oszczędzający w ramach pracowniczych planów kapitałowych mogą wycofać zgromadzone oszczędności z rachunku PPK przed sześćdziesiątką bez żadnych potrąceń, czyli m.in. bez utraty środków przekazanych przez państwo. To tzw. wypłata na cele szczególne.

Jest to możliwe w przypadku choroby samego uczestnika, jego małżonka czy dzieci. Jeśli będzie to jedna z chorób wymienionych w ustawie o PPK, jedną czwartą zgromadzonych pieniędzy można wypłacić bez żadnych konsekwencji. Będzie to możliwe np. w przypadku orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy wystawionej na co najmniej dwa lata, orzeczenia o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności (również na okres co najmniej dwóch lat) czy nowotworu złośliwego. Ustawodawca oddzielnie wskazał tu choroby osób dorosłych, a oddzielnie choroby dzieci.

Wniosek o wypłatę środków z PPK z tytułu choroby można składać wielokrotnie, pod warunkiem że każdy z nich będzie dotyczył innej jednostki chorobowej.

Wypłata bez potrąceń jest możliwa również wtedy, gdy środki te uczestnik PPK przeznacza na wkład własny do kredytu hipotecznego związanego z budową lub przebudową budynku mieszkalnego czy też zakupem lub nabyciem udziału we współwłasności domu, mieszkania lub gruntu. Z tego rozwiązania mogą skorzystać tylko osoby, które nie ukończyły jeszcze 45 lat. Trzeba tylko pamiętać, że pieniądze pobrane na wkład własny trzeba zwrócić w ciągu maksymalnie 15 lat na swój rachunek PPK, można je więc potraktować jak nieoprocentowaną pożyczkę.

Zwrot lub wypłata nie oznacza rezygnacji…

Niezależnie od tego, czy uczestnik PPK dokonuje zwrotu (wypłaty na dowolny cel przed 60. rokiem życia) czy wypłaty na cel szczególny (wkład własny do kredytu hipotecznego lub w związku z chorobą), wypłata środków nie oznacza rezygnacji z dalszego oszczędzania. Rachunek uczestnika PPK nadal będzie zasilany wpłatami własnymi oraz pracodawcy, a także dopłatami państwa, a uczestnik PPK będzie mógł te środki wypłacać, jeśli zechce. Jeżeli więc ktoś znalazł się w sytuacji, w której chce skorzystać ze środków zgromadzonych na rachunku PPK, może to zrobić bez obawy, że rezygnuje już na zawsze z możliwości oszczędzania w tym systemie.

Wyjątkiem jest wypłata po osiągnięciu 60. roku życia – automatycznie wiąże się ona z zakończeniem wpłat na rachunek PPK.

…a rezygnacja nie oznacza wypłaty

Udział w PPK jest dobrowolny, co oznacza, że uczestnik PPK w każdej chwili może zrezygnować z dalszego oszczędzania. Tu z kolei warto pamiętać, że sama rezygnacja nie oznacza wypłaty środków. Deklaracja rezygnacji zablokuje kolejne wpłaty ze strony uczestnika, pracodawcy i państwa, ale pieniądze do tej pory zgromadzone na rachunku będą nadal pracować na korzyść uczestnika PPK. Oczywiście, jeśli zechce, w dowolnym momencie będzie mógł złożyć swojej instytucji finansowej dyspozycję ich wypłaty.

Co po 60. urodzinach

Największe korzyści przynosi wypłata środków gromadzonych w PPK po osiągnięciu 60. roku życia. Jest kilka wariantów wypłaty pieniędzy po sześćdziesiątce.

Domyślna forma to jednorazowa wypłata 25 proc. środków i otrzymywanie pozostałej części co miesiąc przez 10 lat (120 rat). Wypłata w tej formie będzie zwolniona z 19-proc. podatku od zysków kapitałowych, czyli podatku Belki.

Korzyści fiskalne to niejedyna zaleta tego rozwiązania. W tym wariancie pracownik zyskuje dostęp do zgromadzonych przez siebie środków przez dłuższy okres przebywania na emeryturze, a to przekłada się na jego bezpieczeństwo finansowe w dłuższym horyzoncie czasowym.

Uczestnik PPK może zdecydować też o wypłacie jednej czwartej zgromadzonych środków i zmniejszeniu liczby rat, nawet do jednej. W takim przypadku trzeba się jednak liczyć z zapłatą podatku od zysku od 75 proc. wypłaconych w ten sposób pieniędzy.

Warto wspomnieć, że pieniądze gromadzone w PPK są dziedziczone, nie trzeba się więc śpieszyć z ich wypłatą. Gdyby uczestnik PPK zmarł, zanim wypłaci wszystkie zgromadzone środki, pozostała jeszcze na rachunku część nie przepadnie, ale trafi do spadkobierców.

Wynagrodzenie z bonusem

Pracownicze plany kapitałowe to powszechny system oszczędzania dla pracowników. Ich celem jest pomnażanie prywatnych oszczędności z myślą o zwiększeniu bezpieczeństwa finansowego Polaków.

Wpłaty na konto PPK pochodzą z trzech źródeł: od pracodawcy, pracownika i państwa. Wpłata podstawowa (obowiązkowa) w przypadku pracodawcy wynosi 1,5 proc. wynagrodzenia, a w przypadku pracownika 2 proc. Zarówno pracodawca, jak i pracownik mogą zadeklarować także przekazywanie wpłat dodatkowych (dobrowolnych) – odpowiednio do 2,5 proc. i 2 proc.

Państwo dodaje do tej puli określone kwoty. Oszczędzający przez co najmniej trzy miesiące otrzyma jednorazowo 250 zł wpłaty powitalnej. Następnie zaś co roku, po spełnieniu określonych warunków, jego konto będzie zasilane kwotą 240 zł.

Do PPK obowiązuje automatyczny zapis osób zatrudnionych w wieku 18–55 lat. Udział w PPK nie jest jednak obowiązkowy, dlatego każdy pracownik ma możliwość rezygnacji z tej drogi oszczędzania; wolę taką powinien przedstawić pracodawcy. Autozapis jest powtarzany co cztery lata.

Kolejny autozapis w PPK ruszył 1 marca 2023 r. Osoby, które do tej pory nie uczestniczyły w PPK, zostaną automatycznie zapisane do programu, chyba że ponownie złożą pracodawcy deklarację o rezygnacji.

Obecnie w pracowniczych planach kapitałowych oszczędza ponad 2,5 mln Polaków, co daje partycypację na poziomie prawie 35 proc.

ikona lupy />
Ile zarobiły Fundusze Zdefiniowanej Daty PPK / Dziennik Gazeta Prawna - wydanie cyfrowe
TBN

Partner

ikona lupy />
Materiały prasowe
ikona lupy />
Materiały prasowe