Zakup nowocześniejszych, lżejszych i bardziej funkcjonalnych urządzeń nie jest wydatkiem służącym rehabilitacji, dopóki nie ma przesłanek, by uznać, że są one konieczne do przystosowania stanowiska pracy w związku z niepełnosprawnością pracownika – stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi
Skarga, którą rozpatrywał, dotyczyła zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (ZFRON). Pracodawca sfinansował z niego zakup trzech spawarek i dwóch przemysłowych maszyn szwalniczych. Następnie zwrócił się do naczelnika urzędu skarbowego o wydanie zaświadczeń wskazujących, że poniesione wydatki z ZFRON są pomocą de minimis. Spółka otrzymała postanowienie o odmowie ich wydania i złożyła zażalenie do dyrektora izby administracji skarbowej, ale ten je oddalił.
Zdaniem fiskusa z analizy przedstawionych przez pracodawcę dokumentów nie wynika, że poniesiony wydatek miał związek z niepełnosprawnością pracowników, a jedynie wpłynął na przyspieszenie i unowocześnienie wykonywanej przez nich pracy. Dlatego brak jest podstaw do obciążenia kontra ZFRON kwotą wydaną za zakup maszyn i tym samym do wydania zaświadczenia o pomocy de minimis. Dodał, że usprawnienia czy zwiększenia wydajności pracy w przedsiębiorstwie nie można utożsamiać ze zmniejszaniem ograniczeń wynikających z niepełnosprawności pracowników. W ocenie organu wspomniane wydatki należy traktować jako zakupy biznesowe, a jako takie powinny być kwalifikowane jako inwestycja w firmę i sfinansowane ze środków obrotowych spółki.
Pracodawca zaskarżył to rozstrzygnięcie do WSA. Zarzucił fiskusowi m.in. błędne zastosowanie par. 2 ust. 1 pkt 12 lit. e rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej w sprawie ZFRON (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1023), polegające na przyjęciu, że zakup urządzeń przez spółkę nie stanowił kosztu dostosowania miejsca i stanowiska pracy do potrzeb wynikających z rodzaju i stopnia niepełnosprawności pracowników w ramach realizacji indywidualnego programu rehabilitacji.
Sąd orzekł jednak, że skarga nie była zasadna. Podkreślił, że zgodnie z par. 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia, aby dany wydatek z pieniędzy ZFRON był uznany za służący rehabilitacji, musi istnieć związek przyczynowy pomiędzy nim a zmniejszeniem ograniczeń zawodowych niepełnosprawnego pracownika. W rozpoznawanej sprawie taki związek nie został wykazany. Dodatkowo rozporządzenie zawiera warunek, aby zakupione wyposażenie było dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych. Ponadto par. 4a mówi o tym, że warunkiem wykorzystania ZFRON jest dokonywanie wydatków w sposób celowy i oszczędny.
To wszystko oznacza, że nie można pochodzącymi z niego pieniędzmi finansować wszelkich wydatków na wyposażenie stanowiska pracy czy przystosowanie jego otoczenia do potrzeb osoby niepełnosprawnej, lecz jedynie tych, które spełniają cele określone w rozporządzeniu oraz są oszczędne. WSA, oceniając zakup spawarek oraz maszyn szwalniczych pod tym kątem, stwierdził, że wydatek nie spełniał żadnego z tych warunków. W opinii sądu stawiany przez pracodawcę zarzut naruszenia przez skarbówkę par. 2 ust. 1 pkt 12 lit. e nie był zasadny, bo formułując go, nie wykazał, na czym miałoby polegać dostosowanie miejsca i stanowiska pracy poprzez zakup spawarek i maszyn szwalniczych.
ORZECZNICTWO
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 9 lutego 2021 r., sygn. akt I SA/Łd 79/21 www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
