Zasiłek chorobowy przysługuje w czasie niezdolności do pracy stwierdzonej w zaświadczeniu lekarskim, nie dłużej niż przez okres wyznaczony obowiązującymi przepisami (na ogół jest to 182 dni). Niemniej jednak, jeszcze przed upływem tego okresu można utracić prawo do pobieranego zasiłku. Najczęstszymi przyczynami są wykonywanie w okresie zwolnienia pracy zarobkowej oraz odzyskanie zdolności do pracy.

Nie można pracować

Ubezpieczony, który w okresie orzeczonej niezdolności do pracy wykonuje pracę zarobkową lub wykorzystuje zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z jego celem, traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia. Przewiduje to art. 17 ust. 1 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Przepisy ustawy nie zawierają definicji „pracy zarobkowej”, której wykonywanie powoduje utratę prawa do zasiłku chorobowego. Doprecyzowania tego pojęcia dokonał jednak Sąd Najwyższy w wyroku z 5 kwietnia 2005 r. (I UK 370/04), w którym stwierdził, iż jest to każda aktywność ludzka zmierzająca do osiągnięcia zarobku, w tym pozarolnicza działalność gospodarcza, choćby nawet polegająca na czynnościach nieobciążających w istotny sposób organizmu przedsiębiorcy i zarazem pracownika pozostającego na zwolnieniu lekarskim. Zgodnie z innym wyrokiem Sądu Najwyższego z 9 października 2006 r. (II UK 44/06) tylko sporadyczna, wymuszona okolicznościami aktywność zawodowa może usprawiedliwiać zachowanie prawa do zasiłku chorobowego.

Należy podkreślić, że zawarte w przepisie dwie przesłanki powodujące utratę prawa do zasiłku chorobowego (wykonywanie pracy zarobkowej oraz wykorzystywanie zwolnienia od pracy w sposób niezgodny z jego celem) są niezależne od siebie. Oznacza to, że ubezpieczony traci prawo do zasiłku w razie wystąpienia którejkolwiek z nich. W przypadku więc wykonywania przez osobę ubezpieczoną pracy zarobkowej w czasie orzeczonej niezdolności do pracy nie bada się jej niezgodności z celem zwolnienia lekarskiego ani wpływu na stan zdrowia tej osoby. Nie jest również istotne, w jakim wymiarze czasu pracy osoba taka wykonuje pracę zarobkową, a także to, czy i w jakiej wysokości osiąga wynagrodzenie z tego tytułu.

Utrata prawa do zasiłku chorobowego dotyczy wyłącznie okresu objętego zaświadczeniem lekarskim, w którym nastąpiło podjęcie pracy zarobkowej lub wykorzystywanie zwolnienia niezgodnie z jego celem. Osoba ubezpieczona zachowuje natomiast prawo do zasiłku za pozostały okres zasiłkowy, którego nie dotyczy wspomniane zaświadczenie. Taki pogląd potwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z 25 lutego 2008 r. (I UK 249/07).

To jest tylko część artykułu, zobacz pełną treść w e-wydaniu Dziennika Gazety Prawnej: Kiedy traci się zasiłek chorobowy.
W pełnej wersji artykułu dowiesz się więcej na temat:
- Jak wygląda kontrola zwolnień
- Kiedy zaświadczenie zostanie uznane za fałszywe
- Co gdy ustaje niezdolność do pracy