Jeżeli pracodawca zastrzegł w zaświadczeniu, że przyznał jednorazową nagrodę w miesiącu, to dochód ten nie podlega zaliczeniu przy obliczaniu zasiłku rodzinnego. Nie był on stale uzyskiwany w okresie, na jaki ustalane było prawo do świadczeń rodzinnych.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy decyzję Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej, działającego z upoważnienia Wójta Gminy, odmawiającą przyznania kobiecie zasiłku rodzinnego, wraz z dodatkami.

SKO uznało, że decyzja organu GOPS jest prawidłowa i nie narusza ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych. Potwierdziło prawidłowość wyliczenia dochodu rodziny i przekroczenie kryterium dochodowego ustalonego dla czterech domowników. Kolegium wskazało, że w skład rodziny wchodzi wnioskodawczyni, jej mąż oraz dwaj synowie.

Ustaliło, że w okresie od 9 listopada 2017 r. do 5 czerwca 2018 r. kobieta była zarejestrowana jako bezrobotna i pobierała zasiłek. Następnie od 6 grudnia 2017 r. do 5 czerwca 2018 r. odbywała staż w Zakładzie Gospodarki Komunalnej, a od 6 czerwca 2018 r. podjęła tam zatrudnienie. Za lipiec 2018 r. wnioskodawczyni uzyskała dochód w wysokości 2.928,47 zł netto, w tym 1883,61 zł wynagrodzenia zasadniczego i 1044,86 zł nagrody jednorazowej.

Kolegium wyjaśniło, że GOPS prawidłowo przyjął do wyliczeń całość wynagrodzenia otrzymanego w miesiącu następującym po miesiącu, w którym nastąpiło uzyskanie dochodu. Podał, że z art. 3 pkt 1 ustawy nie wynika, aby za dochód nie powinna zostać uznana, obok wynagrodzenia, także kwota uzyskanej jednorazowo nagrody. W definicji tej nie ma podziału na dochód miesięczny będący stałym elementem wynagrodzenia oraz część zmienną wynagrodzenia, to jest np. premię miesięczną, czy jednorazową nagrodę. SKO dodało, że kwota nagrody nie stanowi utraty dochodu.

To spotkało się ze skargą do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie. Kobieta wskazała, że dostała wezwanie, by przedłożyć zaświadczenie o zarobkach za miesiąc lipiec, ponieważ umowa o pracę zawarta została 6 czerwca 2018 r. Podkreśliła, że umowa o pracę określa wynagrodzenie miesięczne w wysokości 1883,61 zł netto i takie wynagrodzenie otrzymuje co miesiąc. Przyznana w lipcu 2018 r. nagroda była uznaniowa i tylko jednorazowa.

WSA 2 kwietnia 2019 r. uchylił obie decyzje administracji.

Sąd stwierdził, że dochodem członka rodziny jest przeciętny miesięczny dochód osiągnięty w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy. Zasadą jest zatem przyjmowanie do wyliczeń uśrednionego, comiesięcznego dochodu z roku kalendarzowego poprzedzającego okres zasiłkowy (w rozpatrywanej sprawie z 2017 r.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem sądów administracyjnych - jednorazowe nagrody, nagrody jubileuszowe, zapomogi związane z zatrudnieniem, czy jednorazowo wypłacone zaległe świadczenia przyjmuje się do ustalania przeciętnego miesięcznego dochód osiągniętego w roku poprzedzającym okres. Inaczej jest jednak w sytuacji, gdy dochód ustalany jest w oparciu o dochód uzyskany po roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy tylko za jeden miesiąc – a tak było w tej sprawie.

Sąd orzekł, że prawo do świadczeń rodzinnych ustalane jest na podstawie dochodu zbliżonego do dochodu faktycznie uzyskiwanego przez rodzinę w okresie pobierania świadczeń, a nie przeciętnego dochodu uzyskiwanego w roku poprzednim, chyba że od poprzedniego roku nie zaszły zasadnicze zmiany w sytuacji dochodowej rodziny. Zdaniem WSA, jeżeli tak jak w niniejszej sprawie, pracodawca zastrzegł w zaświadczeniu, że przyznał skarżącej w lipcu jednorazową nagrodę w kwocie 1044,86 zł, to dochód ten nie podlegał zaliczeniu, gdyż nie był uzyskiwany w okresie, na jaki ustalane było prawo do świadczeń rodzinnych.

Wyrok WSA w Olsztynie sygn. II SA/Ol 183/19