Przedstawiamy drugą i zarazem ostatnią część komentarza do rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1949; dalej: rozporządzenie).
Kontynuujemy w nim analizę par. 2 ust. 1, który ustanawia wyjątki od ogólnej zasady wynikającej z ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1778 ze zm.; dalej: ustawa systemowa), zgodnie z którą podstawę wymiaru składek stanowi przychód ubezpieczonego, co w przypadku pracowników oznacza przychód uzyskiwany ze stosunku pracy. Przepisy rozporządzenia stosuje się jednak nie tylko do zatrudnionych na umowę o pracę, lecz także m.in. do zleceniobiorców i osób wykonujących pracę na podstawie innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, jak również członków rad nadzorczych.
Na mocy par. 2 ust. 1 pkt 20 składki nie będą odprowadzane od wartości świadczeń funduszu utworzonego na cele socjalno-bytowe na podstawie układu zbiorowego pracy u pracodawców, którzy nie tworzą zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, do wysokości nieprzekraczającej rocznie kwoty odpisu podstawowego. Ze składek zwolnione będzie także świadczenie urlopowe wypłacane na podstawie przepisów o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Podobnie będzie ze świadczeniami wypłacanymi przez niektóre firmy swoim pracownikom w czasie, gdy pobierają oni np. wynagrodzenie chorobowe lub zasiłki z ubezpieczenia chorobowego. Do istotniejszych z punktu widzenia i pracowników, i pracodawców wyłączeń należą także korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług (np. karnety sportowe) oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.
W rozporządzeniu uregulowano też tryb postępowania w przypadku przekroczenia w skali roku przez podstawę wymiaru składek dla danego ubezpieczonego równowartości 30 przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń. Zgodnie z jeszcze obowiązującym art. 19 ust. 1 ustawy systemowej jest to maksymalna kwota, od jakiej można odprowadzić składkę emerytalną i rentową w ciągu roku kalendarzowego. Rozporządzenie precyzuje, że po osiągnięciu tej kwoty płatnik nie oblicza i nie opłaca tych składek, a dane te pozyskuje albo z własnych obliczeń, albo otrzymuje taką informację z ZUS. Jeśli jednak płatnik odprowadził zbyt wysokie składki, to powinien niezwłocznie złożyć dokumenty korygujące. ZUS ma 30 dni od ich otrzymania na zwrot nadwyżki. Płatnik powinien pamiętać, że część nadwyżki pobrana niezasadnie od ubezpieczonego musi mu zostać zwrócona. Przepisy te prawdopodobnie zostaną uchylone w 2019 r.
TYDZIEŃ Z KOMENTARZAMI – baza publikacji
Dotychczas w tygodniku Kadry i Płace komentowaliśmy m.in. ustawy:
● z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych
● z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy
● z 16 kwietnia 20 04 r. o czasie pracy kierowców
● z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych
● z 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych
● z 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy
● z 13 kwietnia 2007 r. o PIP
● z 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach
● z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa
● z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę
● z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych
● z 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych
● z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy