Rozmawiamy z IWONĄ TRZCIŃSKĄ, p.o. kierownika Działu Rynku Pracy Urzędu Pracy m.st. Warszawy - Starosta może przyznać bezrobotnemu dotację na działalność gospodarczą i związane z nią koszty pomocy prawnej, konsultacji i doradztwa. Bezrobotny może ubiegać się maksymalnie o pięciokrotność przeciętnego wynagrodzenia (obecnie 14,8 tys. zł). Nie będzie musiał zwrócić dotacji, jeśli będzie prowadził biznes przez co najmniej 12 miesięcy.
Jaką kwotę dotacji może otrzymać bezrobotny?
- Maksymalna wysokość odpowiada pięciokrotności przeciętnego wynagrodzenia wg GUS w ostatnim kwartale przed złożeniem wniosku. Obecnie maksymalna kwota to 14 756,80 zł. Bezrobotny może też ubiegać się o niższą kwotę wynikającą z kalkulacji planowanych zakupów.
Czy każdy bezrobotny może ubiegać się o dotację?
- Nie każdy. Z tego uprawnienia może korzystać tylko ten, który spełnia kilka warunków. Musi być zarejestrowany w urzędzie pracy. Ważne jest, aby w ciągu 12 miesięcy przed złożeniem wniosku nie odmówił bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji zatrudnienia, szkolenia, stażu, przygotowania zawodowego w miejscu pracy, wykonywania prac społecznie użytecznych, interwencyjnych lub robót publicznych. A także aby nie prowadził (nie miał zarejestrowanej) działalności gospodarczej przez ostatni rok i w ciągu pięciu lat nie otrzymał dotacji z Funduszu Pracy lub innych funduszy publicznych na podjęcie działalności gospodarczej.
Ponadto aby nie był w ciągu dwóch lat przed dniem złożenia wniosku skazany za przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu. Wszystkie warunki wymienione są w rozporządzeniu ministra pracy i polityki społecznej z 21 listopada 2005 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu dokonywania refundacji ze środków Funduszu Pracy kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego, przyznawania bezrobotnemu środków na podjęcie działalności gospodarczej oraz form zabezpieczenia zwrotu otrzymanych środków (Dz.U. nr 236, poz. 2002 z późn. zm.).
Czy bezrobotny, który ubiega się o dotacje na rozpoczęcie działalności gospodarczej, musi wziąć udział w szkoleniu poświęconym prowadzeniu własnego biznesu?
- Nie musi odbyć takiego szkolenia, żeby móc ubiegać się o jednorazowe wsparcie. Nasz urząd kilka razy w roku organizuje takie szkolenia. Osoba bezrobotna może się zgłosić i wziąć w nim udział. Szkolenie trwa od trzech do pięciu tygodni.
Obligatoryjne szkolenie dla kandydatów na przyszłych przedsiębiorców mogłoby zwiększyć ich szanse na przetrwanie na rynku.
- To zależy od dotychczasowego doświadczenia zawodowego i rodzaju planowanej działalności. Obowiązujące przepisy jednak tego nie wymagają.
Co zatem decyduje o przyznaniu bezrobotnemu dotacji?
- Prawidłowo wypełniony wniosek o przyznanie dotacji i dobry przemyślany biznesplan. No i oczywiście pula środków, którymi urząd dysponuje na ten cel.
Jakie błędy najczęściej popełniają wnioskodawcy?
- Często zapominają wpisać we wniosku numeru PKD planowanej działalności gospodarczej albo co prawda wpisują go, ale niezgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności Gospodarczej 2007. Nie zawsze parafują wszystkie strony wniosku, nie składają wymaganych podpisów, nie wypełniają wszystkich pól we wniosku, przedstawiają niespójne informacje dotyczące przygotowania do prowadzenia działalności, posiadanych środków finansowych, innych zobowiązań.
Zdarza się, że wypełniają wniosek na nieaktualnym wzorze lub samowolnie dokonują w nim zmian, wnioskują o kwotę przewyższającą pięciokrotność przeciętnego wynagrodzenia, składają wniosek po terminie, nie dołączają wszystkich załączników np.: kserokopii dokumentów potwierdzających wykształcenie, uprawnienia zawodowe i takich, które potwierdzają przebieg pracy zawodowej oraz posiadane kwalifikacje przydatne do prowadzenia planowanej działalności, np. świadectwa pracy, zaświadczenie o wykreśleniu z ewidencji działalności gospodarczej lub wypis z KRS w przypadku prowadzenia działalności w przeszłości.
Czy wymienione przez panią błędy powodują odrzucenie wniosku?
- Tak.
We wniosku bezrobotny przedstawia również biznesplan. Co musi zawierać?
- Tak naprawdę cały wniosek należy traktować jak biznesplan. Kandydaci na przyszłych przedsiębiorców powinni bardzo poważnie potraktować opisowe elementy wniosku. Im lepiej udokumentowane i przemyślane, tym większa szansa na pozytywną ocenę.
Jakie elementy biznesplanu są kluczowe?
- Wnioskodawcy muszą dobrze opisać mocne i słabe strony przedsięwzięcia. Muszą również przedstawić szanse jego powodzenia z punktu widzenia dochodów ludności, prognozowanego wzrostu gospodarczego, stóp kredytowych i inflacji. Muszą napisać, co zamierzają zrobić, jak chcą wykorzystać swoje atuty, żeby zminimalizować słabe strony. W opisie przedsięwzięcia zwykle koncentrują się na korzystnej lokalizacji firmy, dobrej jakości oferowanych produktów, konkurencyjnych lub niskich cenach usług, terminowości realizacji zleceń, bazie klientów.
Często jednak nie potrafią podać żadnych konkretnych informacji czy danych statystycznych uzasadniających takie stwierdzenia, np. jeżeli opisują konkurencję na rynku, wymagamy, aby podali nazwy konkurencyjnych firm w ich najbliższym otoczeniu i odnieśli się do własnej oferty.
Te wszystkie informacje są weryfikowane podczas analizy tabeli dotyczącej przychodów i kosztów z tytułu prowadzenia działalności, jak i tabeli dotyczącej planowanych zakupów. Dla pozytywnej oceny wniosku ma znaczenie konkretność, logika, powiązanie z sytuacją rynkową.
Jakie dane musi przedstawić wnioskodawca dla zobrazowania wydatków i dochodów z prowadzonej działalności?
- Bardzo konkretne. Musi określić średnie miesięczne przychody ze sprzedaży towarów i usług. Po stronie kosztów powinien wskazać wszystkie wydatki związane z tą działalnością. Są to np.: zakup towarów, usług, materiałów, wynagrodzenia brutto pracowników z należnymi składkami, najem lokalu, transport, media, usługi pocztowe, reklamowe, telekomunikacyjne, ubezpieczenia majątkowe firmy oraz składki na ubezpieczenie płacone przez przedsiębiorcę prowadzącego firmę. Kwestia uwzględnienia podatku od towarów i usług zależy od tego, czy wnioskodawca będzie vatowcem.
Należy pamiętać, że tabela ta ma charakter szacunkowy i odzwierciedla strukturę przychodów i kosztów. Jest narzędziem wspomagającym ocenę wniosku.
Czy wnioskodawca musi określić konkretnie miesięczny podatek i zysk, jaki chce osiągnąć?
- Musi określić średniomiesięczny zysk w kategoriach ekonomicznych oraz podatek, dlatego też w naszej tabeli jest wręcz podana metoda dokonania obliczenia.
Ilu bezrobotnych otrzymuje dotację?
- 30-40 proc. Wciąż wielu wnioskodawców z nonszalancją podchodzi do procedur ubiegania się o przyznanie jednorazowo środków na podjęcie działalności gospodarczej. Statystyki byłyby wyższe, gdyby zainteresowani przykładali większą wagę do kryteriów nie tylko merytorycznych, ale i formalnych.
Ile czasu ma bezrobotny na wydatkowanie dotacji?
- Zakupów można dokonywać po podpisaniu umowy, nie później jednak niż do 30 dni od dnia zarejestrowania działalności gospodarczej. Natomiast 45 dni to maksymalny czas na zarejestrowanie działalności gospodarczej liczony od dnia podpisania umowy. Łącznie więc daje to 75 dni na zakupy. Zakupy te muszą być również dokonane zgodnie z zapisami umowy i pozycjami podanymi we wniosku.
Jak powinien dokumentować wydatki?
- Fakturami, imiennymi paragonami, umowami kupna-sprzedaży z potwierdzoną płatnością podatku. Ich oryginały musi przedstawić w urzędzie pracy.
Czy przedsiębiorca jest kontrolowany w trakcie prowadzonej działalności?
- Działalność jest monitorowana. Pracownik urzędu przyjeżdża do firmy. Ma przy sobie kopie faktur zakupu i sprawdza, czy znajduje się on w pomieszczeniach firmy. Jeśli go nie ma, to przedsiębiorca musi przedłożyć wyjaśnienia, a nawet zwrócić dotację.
Kiedy jeszcze musi ją zwrócić?
- Przede wszystkim jeżeli narusza warunki określone w umowie. Wszystkie warunki mają takie samo znaczenie, np. dotacja musi być zwrócona, jeśli działalność zostanie zlikwidowana w ciągu pierwszego roku od jej podjęcia lub nie zostaną przedłożone dokumenty potwierdzające jej prowadzenie przez 12 miesięcy. Są to: zaświadczenie z ZUS o obowiązku opłacania składek ubezpieczeniowych płaconych z tytułu prowadzenia działalności i zaświadczenie z urzędu skarbowego o tym, że figuruje w jego ewidencji jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą.
• IWONA TRZCIŃSKA
ukończyła SGH w Warszawie. Ekspert Ministerstwa Rozwoju Regionalnego.
DGP
DGP
DGP