Członek zarządu spółki kapitałowej został odwołany z pełnionej funkcji, a następnie wręczono mu wypowiedzenie umowy o pracę. Czy odwołanie stanowi powód do zwolnienia? Czy w takiej sytuacji przysługuje mu odprawa z ustawy o zwolnieniach grupowych?
Odwołanie pracownika ze stanowiska członka zarządu spółki kapitałowej stanowi uzasadnioną przyczynę uzasadniającą wypowiedzenie mu umowy o pracę, której zawarcie wiązało się bezpośrednio z powołaniem go na to stanowisko (por. wyrok Sądu Najwyższego z 25 listopada 1997 r., I PKN 388/97). Jeśli chodzi natomiast o prawo zwolnionego członka zarządu do odprawy, to przysługuje ono pracownikom, w tym również członkom zarządu, jeśli dojdzie do sytuacji, o której mowa w art. 10 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.
Zgodnie z tym przepisem prawo do odprawy przysługuje w przypadku zwolnień indywidualnych w razie konieczności rozwiązania przez pracodawcę zatrudniającego co najmniej 20 pracowników stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracownika, jeżeli przyczyny te stanowią wyłączny powód uzasadniający wypowiedzenie stosunku pracy lub jego rozwiązanie na mocy porozumienia stron.
Ciężar dowodu istnienia okoliczności leżących po stronie pracownika, które eliminowałyby obowiązek wypłaty odprawy zwolnionemu członkowi zarządu (np. niewłaściwe wykonywanie obowiązków pracowniczych), spoczywa w przypadku ewentualnego sporu na pracodawcy. Pracownika (członka zarządu) natomiast obciąża dowód istnienia okoliczności przytoczonych przez niego w celu wykazania, że dane wypowiedzenie jest nieuzasadnione. Takie stanowisko zostało potwierdzone w orzecznictwie SN (wyrok z 2 lutego 2010 r., II PK 184/09), który orzekł, iż wypowiedzenie umowy o pracę z powodu odwołania pracownika z funkcji członka zarządu spółki handlowej następuje z przyczyn niedotyczących pracownika w rozumieniu art. 8 w związku z art. 10 ust. 1 ustawy z 13 marca 2003 r., chyba że pracodawca udowodni, iż przyczyną odwołania z funkcji były okoliczności dotyczące pracownika.