Właściciel firmy jednocześnie zatrudniony na umowę zlecenia może zmienić tytuł ubezpieczenia.
ZUS nakazał właścicielowi firmy opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne – za okres od sierpnia 2003 r. do października 2005 r. – z tytułu działalności gospodarczej. W efekcie w decyzji z 24 marca 2006 r. wyliczył przedsiębiorcy, pracującemu równocześnie na podstawie umowy zlecenia, dodatkowe składki. Argumentował, że prowadząc firmę wykonywał pracę jako kierowca na podstawie umowy zlecenia, której przedmiot był taki sam jak przedmiot działalności.
Od tej decyzji właściciel odwołał się do sądu I instancji. Ten uznał, że ZUS błędnie przyjął, że przedmiot działalności ubezpieczonego jest tożsamy z czynnościami wykonywanymi na podstawie umów zlecenia. Ubezpieczony, zgodnie z art. 9 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (sus), mógł więc skorzystać z mechanizmu zbiegów ubezpieczenia z różnych tytułów. Mógł więc opłacać składki z umowy zlecenia. Sąd zmienił decyzję ZUS.
ZUS od wyroku odwołał się do sądu II instancji. Ten wskazał, że osoby pozostające w stosunku pracy i prowadzące równocześnie działalność gospodarczą nie podlegają dodatkowemu ubezpieczeniu z tego drugiego tytułu tylko wtedy, gdy podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne nie jest niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia. Dlatego, zdaniem sądu, nie ma żadnych podstaw do łagodzenia tego kryterium w stosunku do zleceniobiorców. Sąd zmienił zaskarżony wyrok i oddalił odwołanie ubezpieczonego.
Ten wniósł skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego. SN wskazał, że trafny jest zarzut właściciela firmy o naruszenie art. 9 ust. 2 ustawy o sus w brzmieniu obowiązującym przed 1 listopada 2005 r. Zgodnie z nim osoba spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami z kilku tytułów jest objęta obowiązkowo ubezpieczeniami z tego, który powstał najwcześniej. Może ona jednak dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami także z pozostałych, wszystkich lub wybranych tytułów, a także może go zmienić. Zdaniem SN przepis ten zezwala na zmianę przez ubezpieczonego tytułu ubezpieczeń.
SN uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania przez sąd II instancji.
Sygn. akt I UK 325/08