Budżet opłaci składki emerytalne i rentowe za rodziców z firmą opiekujących się potomstwem do piątego roku życia. Dodatkowe uprawnienia zyskają też rolnicy.
Na podpis prezydenta czeka ustawa z 26 lipca 2013 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw. Zgodnie z nią państwo opłaci składki osobom, które przerwą prowadzenie działalności gospodarczej na czas opieki nad dzieckiem. Wysokość takich wpłat będzie jednak zależeć od okresu prowadzenia firmy.
W trakcie ostatniego posiedzenia Sejmu posłowie głosowali nad poprawkami do wspomnianej ustawy zgłoszonymi przez Senat. Przyjęta została m.in. ta wprowadzająca zasadę, że osobistą opiekę nad dzieckiem można sprawować przez okres do 3 lat, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nie 5. roku życia.
Nowe przepisy w praktyce zrównują uprawnienia pracowników oraz zleceniobiorców i prowadzących firmy. Umożliwiają opłacanie składek emerytalnych za dwie ostatnie z wymienionych grup osób w okresie odpowiadającym urlopowi wychowawczemu (jeśli sprawują samodzielną opiekę nad dzieckiem).
Jeżeli zainteresowani będą mogli udowodnić, że byli ubezpieczeni przez okres co najmniej 6 miesięcy przed rozpoczęciem opieki, to ten okres zostanie im zaliczony jako składkowy. Należności będą dopisane do konta emerytalnego. Państwo, za pośrednictwem ZUS, sfinansuje im składki liczone od podstawy wymiaru w wysokości 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia.
Zainteresowani takim rozwiązaniem muszą jednak zaprzestać prowadzenia firmy lub zawiesić jej działalność na podstawie art. 14a ust. 1d ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.).
Wprowadzenie możliwości korzystania z przerwy na opiekę nad dzieckiem chwali Dorota Wolicka, dyrektor biura interwencji Związku Przedsiębiorców i Pracodawców. Wskazuje, że rodzice prowadzący firmy będą wreszcie traktowani tak samo jak pracownicy.
– Dochodziło bowiem do sytuacji, że osoby przedsiębiorcze nie mając dochodów z prowadzenia firmy w czasie opieki nad dzieckiem, miały do wyboru albo zawiesić prowadzenie biznesu, albo zrezygnować z zajmowania się potomkiem – dodaje Dorota Wolicka.
Na takich samych zasadach będą mieć finansowane składki osoby zatrudnione na podstawie umowy-zlecenia. Prawo takie w okresie opieki nad dzieckiem uzyskali także duchowni, którzy przez okres pół roku nieprzerwanie podlegali ubezpieczeniom społecznym.
Z kolei należności za osoby bez stażu ubezpieczeniowego będą płacone od podstawy wymiaru wynoszącej 75 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia. Z takiej możliwości skorzystają bezrobotni oraz osoby, które były zatrudnione na podstawie zakończonych już umów terminowych.
Nowe przepisy wprowadzają także zmiany do ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t.j. Dz.U. z 2008 r. nr 50, poz. 291 z późn. zm.). Dzięki temu rodzic ubezpieczony w KRUS otrzyma zasiłek macierzyński z tytułu przyjęcia dziecka do lat siedmiu na wychowanie. Dodatkowo za rolników lub domowników ubezpieczonych w KRUS będą płacone składki emerytalno-rentowe za czas opieki nad podopiecznym (tak jak za okres urlopu wychowawczego pracowników). Środki na ten cel będą pochodzić z dotacji budżetu państwa do funduszu emerytalno-rentowego. Nowe rozwiązania wejdą w życie 1 września 2013 r.
Etap legislacyjny
Ustawa trafi do podpisu prezydenta