Pracownikowi po zakończeniu korzystania z urlopu wychowawczego przysługuje prawo powrotu do zakładu pracy. Jakie obowiązki ciążą na pracodawcy wobec takiego pracownika? Na jakim stanowisku powinien go zatrudnić?
Powyższą kwestię reguluje przepis art. 1864 kodeksu pracy, który nakłada na pracodawcę obowiązek zatrudnienia pracownika powracającego z urlopu wychowawczego na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe - na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub innym, które musi jednak odpowiadać kwalifikacjom zawodowym pracownika. Dopuszczenie do pracy jest bezwzględnym obowiązkiem pracodawcy. Z tego względu w orzecznictwie przyjęto, iż pracodawca nie może odmówić zatrudnienia pracownicy po urlopie wychowawczym nawet wtedy, gdy nie dysponuje stanowiskiem dotychczasowym, równorzędnym lub odpowiadającym jej kwalifikacjom.
Uprawnieniu pracownika w zakresie powrotu do zakładu pracy towarzyszą gwarancje co do wysokości jego wynagrodzenia. Pracodawca po zakończeniu urlopu wychowawczego przez pracownika dopuszcza go bowiem do pracy za wynagrodzeniem nie niższym od wynagrodzenia za pracę przysługującego pracownikowi w dniu podjęcia pracy na stanowisku zajmowanym przed tym urlopem.
Z brzmienia cytowanego przepis wynika, iż punktem odniesienia do ustalenia wysokości wynagrodzenia za pracę dla osoby powracającej z urlopu wychowawczego ustawodawca uczynił nie zarobki tej osoby przed skorzystaniem z prawa do urlopu, lecz stan istniejący w chwili podjęcia przez nią pracy wyrażający się wysokością wynagrodzenia, jakie przysługuje w tej dacie na stanowisku zajmowanym przez nią przed urlopem (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 29 stycznia 2008 r., II PK 143/07, Monitor Prawa Pracy 3/2009).
Sąd Najwyższy zwraca uwagę, że jeśli w trakcie korzystania przez pracownika z urlopu wychowawczego doszło do zmian płacowych dotyczących tego stanowiska, to zmiany te mają znaczenie przy określaniu wysokości wynagrodzenia dla pracownika po powrocie z urlopu. Innymi słowy, niezależnie od tego, jakie ostatecznie stanowisko zajął pracownik po powrocie z urlopu, wynagrodzenie, jakie powinien uzyskać, nie może być niższe od wynagrodzenia przysługującego u danego pracodawcy aktualnie na stanowisku, które ten pracownik zajmował przed urlopem.