BEATA CHOLEWKA - Pielęgniarki i położne mogą się dokształcić na studiach pomostowych finansowanych z UE. Mogą to zrobić także osoby, którym wygasło prawo wykonywania zawodu
Komisja Europejska zgodziła się na skrócenie niektórym pielęgniarkom studiów pomostowych do 1150 godzin. Czy spowodowało to większe zainteresowanie?
W październiku rozpoczyna studia prawie 9,2 tys. osób, czyli prawie tyle samo co wcześniej w ciągu dwóch lat. Zainteresowanie jest większe, bo studia trwają krócej. W wyniku rozmów z Komisją absolwentki liceów medycznych mogą zdobyć tytuł licencjata w pielęgniarstwie już po dwóch, a nie jak dotychczas po trzech lub po pięciu semestrach. Dla porównania, żeby zostać pielęgniarką z tytułem specjalisty, trzeba odbyć kształcenie specjalizacyjne, które trwa dwa lata.
Jakie dofinansowanie otrzymuje pielęgniarka, która podejmuje studia pomostowe?
W ramach projektu ma sfinansowany cały cykl kształcenia. Koszt studiów, który pokrywamy ze środków unijnych, waha się w zależności od uczelni od 1,7 tys. do 2,3 tys. zł. Pielęgniarki ponoszą tylko drobne opłaty, np. za wydanie legitymacji czy dyplomu licencjata.
Program zakładał, że docelowo 24 tys. pielęgniarek ukończy studia pomostowe. Czy uda się to zrealizować?
Już wiadomo, że z powodu skrócenia dwóch ścieżek studiów i wzrostu zainteresowania wskaźnik zostanie zrealizowany nawet z nadmiarem. Będzie to możliwe również dzięki temu, że ceny oferowane przez uczelnie w przetargu były niższe niż zakładane przez nas pierwotnie. Kolejne rekrutacje na studia będziemy przeprowadzać aż do roku 2013. Planujemy w tych latach coroczne nabory około 4 – 5 tys. osób. To oczywiście nie pozwoli ukończyć studiów pomostowych wszystkim pielęgniarkom, które były aktywne zawodowo w systemie ochrony zdrowia przed 2004 rokiem i są potencjalnymi kandydatkami do uzupełnienia kształcenia do poziomu wymaganego przez Unię. Jest ich około 230 tys. Podkreślamy zawsze, że nie ma obowiązku ukończenia tych studiów, podjęcie ich ma charakter fakultatywny.
Czy sytuacja zawodowa pielęgniarek, które już ukończyły studia pomostowe, poprawiła się?
Z ankiet, które wypełniają, wynika, że te studia pomagają w karierze zawodowej. Dzięki ich ukończeniu 43 proc. z nich otrzymało podwyżkę, a 41 proc. awansowało na wyższe stanowisko. To są twarde rezultaty tego projektu, ale są też inne korzyści, takie jak poszerzenie i odświeżenie wiedzy. Program studiów jest zaktualizowany i dostosowany do potrzeb nowoczesnej medycyny, zawiera nowe trendy medyczne, z którymi pielęgniarki się nie spotykały, poruszając się tylko w zamkniętym obszarze swojej praktyki zawodowej, np. na oddziale pediatrycznym.
Jakie warunki musi spełnić pielęgniarka lub położna, która chce przystąpić do programu?
Muszą wziąć udział w rekrutacji przeprowadzonej przez uczelnię, która otrzymała unijne dofinansowanie. Od 2008 roku do programu zostało włączone 57 z 67 wszystkich uczelni w Polsce, które oferują pielęgniarkom studia pomostowe. Warunki, na jakich prowadzą one rekrutacje, są bardzo różne. Może to być konkurs świadectw, egzaminy ustne, testy, rozmowy kwalifikacyjne.
Czy takie studia mogą podjąć pielęgniarki pracujące za granicą?
Zgodnie z interpretacją Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, z którym realizujemy ten program, nie ma żadnych przeszkód, aby pielęgniarka, która pracuje za granicą, nie mogła doprowadzić do uznania jej kwalifikacji poprzez ukończenie studiów pomostowych w Polsce, jeśli posiada obywatelstwo polskie. Zdarza się więc, że pielęgniarki przyjeżdżają na te studia np. z Anglii, gdzie na co dzień pracują.
Czy osoba, która podejmuje studia pomostowe, musi mieć czynne prawo wykonywania zawodu?
Nie ma literalnego wymogu posiadania prawa wykonywania zawodu pielęgniarki lub położnej przez osoby podejmujące te studia. Warunkiem przystąpienia do projektu jest wykonywanie pracy, może to być nawet wolontariat. Mieliśmy podczas rekrutacji takie przypadki, które budziły pewne wątpliwości. Na przykład studia chciała podjąć osoba, która obecnie wykonuje zawód nauczyciela w szkole podstawowej, ale w formie wolontariatu opiekuje się dziećmi w hospicjum. Pytaliśmy o MPiPS i uzyskaliśmy korzystną interpretację.
Czy taka osoba po skończeniu studiów bez problemu otrzyma prawo wykonywania zawodu? Prawo nie mówi przecież wprost, że ukończenie studiów pomostowych niweluje przerwę w wykonywaniu zawodu pielęgniarki lub położnej.
Niezależnie od udziału w studiach pomostowych kwestie takie jak przerwa w wykonywaniu zawodu pielęgniarki lub położnej czy uzyskanie prawa wykonywania zawodu należą zgodnie z ustawą o zawodach pielęgniarki i położnej do kompetencji samorządu zawodowego.