Rozmawiamy z PROF. LESZKIEM JASIŃSKIM - Większość opracowań, artykułów i książek pochodzących z INE PAN mieści się w nurcie ekonomii stosowanej. Niektóre powstają na konkretne zamówienie. W wielu inicjatywach uczestniczą ludzie praktyki gospodarczej.
Jakie osiągnięcia naukowe świadczą o istotnej pozycji INE PAN we współczesnej ekonomii w Polsce?
– Prowadzimy prace w zakresie ekonomii teoretycznej i polityki gospodarczej. Są wśród nich regularne badania koniunktury w Polsce. Przy tej okazji stawiamy krótkookresowe prognozy makroekonomiczne. Zajmujemy się także problemami gospodarki światowej, w tym integracją europejską. W Instytucie mamy cztery zakłady makroekonomii, mikroekonomii, gospodarki światowej i ekonomii instytucji. Z punktu widzenia liczby pracowników jesteśmy instytutem PAN średniej wielkości. Jesteśmy mniejsi od wielu wydziałów uczelni ekonomicznych, uniwersytetów i politechnik, co nie pozostaje bez wpływu na wybór kierunków naszej pracy. W ostatnich latach opublikowaliśmy, może najbardziej obszerną ze wszystkich, analizę sytuacji polskich przedsiębiorstw po wejściu do Unii Europejskiej.
Prowadzimy regularne badania firm najbardziej innowacyjnych, chyba najszersze w skali kraju. W tym roku udostępniliśmy szesnaście unikalnych raportów o przedsiębiorstwach innowacyjnych we wszystkich województwach. Każdego roku publikujemy ranking tak zwanych Pereł Polskiej Gospodarki, czyli przedsiębiorstw w pewnym sensie najlepszych w kraju. Kontynuujemy stałe badanie mikroekonomicznych podstaw wzrostu gospodarczego. W ubiegłym roku uczestniczyliśmy w trzech dużych badaniach przyszłości typu foresight, jakie zaczynają się upowszechniać w naszym kraju. Myślę, że duża jest w tym zasługa środowiska PAN, zwłaszcza Instytutu Podstawowych Problemów Techniki. Bardzo aktywnym promotorem badań foresight jest prof. Michał Kleiber, prezes PAN. W INE PAN pojawiła się książka, ciągle jedyna, na temat metodycznych aspektów prowadzenia takich badań.
Czy pracownicy Instytutu specjalizują się w określonej dziedzinie ekonomii?
– Nasi pracownicy sięgają często po zagadnienia niszowe, rzadko podejmowane. Tematy ich zainteresowań są zróżnicowane, od analizy sytuacji przedsiębiorstw, po politykę gospodarczą, od społecznych aspektów działalności gospodarczej po badania makroekonomiczne, od analizy regionalnej w Polsce po gospodarkę Ameryki Łacińskiej. Ostatnio wydaliśmy najbardziej obszerną publikację na temat poglądów zdobywców Nagrody Nobla z ekonomii, uwzględniliśmy Paula Krugmana, laureata z jesieni 2008 roku.
W jaki sposób osiągnięcia naukowe INE PAN przekładają się na wiedzę użyteczną dla gospodarki?
– Wiele wskazanych wyżej opracowań, artykułów i książek mieści się w nurcie tak zwanej ekonomii stosowanej. Niektóre opracowania powstają na konkretne zamówienie. Nie próbujemy wyliczyć tego w procentach, ale jestem przekonany, że większość prac ma charakter praktyczny, aplikacyjny. Czysta teoria stanowi mniejszość. Cieszymy się, że w wielu naszych inicjatywach uczestniczą ludzie z praktyki gospodarczej. W pierwszych dniach kwietnia 2009 r. miało miejsce doroczne seminarium pn. Ekonomia i etyka. Organizujemy je razem Fundacją Godła Promocyjnego Teraz Polska. Wśród prelegentów, obok osób z kręgów gospodarczych, znalazł się pan Tadeusz Czajka, wójt podpoznańskiej gminy Tarnowo Podgórne. A jest to gmina sławna, z całą pewnością od lat jedna z najlepszych w kraju. Osobą wprowadzającą do dyskusji był Tadeusz Płoski, biskup polowy Wojska Polskiego, który przedstawił zasady etyki katolickiej w działalności biznesowej.



Kto w praktyce korzysta z wiedzy eksperckiej reprezentantów Instytutu?
– Profesor Ryszard Bugaj jest doradcą ekonomicznym prezydenta. Nie jest on pierwszą osobą z INE PAN w roli doradcy głowy państwa do spraw gospodarczych. Jeden z naszych profesorów jest w zarządzie Narodowego Banku Polskiego, inny w radzie dużego banku komercyjnego. W przeszłości z INE PAN wywodzili się posłowie, senatorowie, ministrowie, a raz premier. Pracownicy INE PAN są obecni również w innych placówkach naukowych: na Uniwersytetach Warszawskim i Jagiellońskim, na Politechnikach Warszawskiej i Łódzkiej, w Szkole Głównej Handlowej, w uczelniach prywatnych.
Jakie powody skłoniły Instytut do skonstruowania oferty edukacji podyplomowej w zakresie ekonomii i zarządzania?
– Jesteśmy zdania, że z takim wyzwaniem damy sobie radę. Instytut PAN jest placówką badawczą, ale nasi ludzie mają doświadczenie dydaktyczne. Myślę, że jako dobrzy badacze okażą się dobrymi wykładowcami. Tradycja akademicka uznaje, że do dobrej pracy ze studentami niezbędne jest prowadzenie własnych badań. Jedno ułatwia drugie.
PROF. LESZEK JASIŃSKI
dyrektor Instytutu Nauk Ekonomicznych Polskiej Akademii Nauk
INE PAN ul. Nowy Świat 72 (Pałac Staszica), 00-330 Warszawa, tel. 22 656 64 31 Dziekanat Studiów Podyplomowych, Warszawa, Plac Defilad 1 (PKiN) pok.909
www.inepan.waw.pl, rachunkowosc@inepan.waw.pl, mba@inepan.waw.pl