Dzisiaj mija rok od momentu, gdy inspektorzy pracy sprawdzają legalność zatrudnienia. Czy coś się zmieniło?
- Nowa ustawa o PIP, obowiązująca od 1 lipca 2007 r., rozszerzyła krąg zadań i uprawnień PIP o kontrolę przestrzegania przepisów dotyczących legalności zatrudnienia. Dzięki temu kontrolę przestrzegania całości prawa pracy prowadzi jeden organ - inspektor pracy. Obecnie inspektor PIP ma więc prawo przeprowadzić kompleksową kontrolę w zakładzie pracy, począwszy od zagadnień legalności zatrudnienia, przez kwestie dotyczące przestrzegania uprawnień pracowniczych, aż po sprawy bhp. Nie występują już więc sytuacje, gdy inspektor działającej przy urzędzie wojewódzkim tzw. policji pracy stwierdzał, np. że z pracownikami nie zawarto pisemnych umów o pracę, albo że pracują bez badań lekarskich i nie mógł podjąć interwencji. Musiał przesłać sprawę do PIP.
Jak dużo kontroli legalności zatrudnienia inspektorzy przeprowadzą w tym roku i które firmy będą najczęściej sprawdzane?
- Do końca roku planujemy ponad 20 tys. kontroli w zakresie legalności zatrudnienia. Z dotychczasowych doświadczeń wynika, że największa skala i ryzyko nielegalnego zatrudnienia istnieje w takich branżach, jak usługi hotelarskie i gastronomiczne, budownictwo, przetwórstwo przemysłowe, rolnictwo oraz handel. Potwierdzają to też wyniki ubiegłorocznych kontroli. W bieżącym roku wzięliśmy pod lupę większość z wymienionych branż. Inspektorzy będą też sprawdzać legalność zatrudnienia przy każdej kontroli z zakresu bhp w budownictwie, w tym również w firmach budujących drogi, mosty i wiadukty, rolnictwie i leśnictwie, a także przy każdej kontroli czasu pracy oraz bhp w placówkach handlowych, w tym wielkopowierzchniowych i piekarniach.
Ilu jest inspektorów, którzy mają uprawnienia do kontroli legalności i jak przebiega proces zdobywania uprawnień inspektora przez byłych pracowników tzw. policji pracy?
- Od roku kontrole legalności zatrudnienia prowadzą wszyscy zatrudnieni w PIP inspektorzy pracy, tj. 1,4 tys. Z nowymi zadaniami PIP przejęła też pracowników byłych służb legalności zatrudnienia w urzędach wojewódzkich. Jednak osoby te do 30 czerwca 2009 r. muszą ukończyć aplikację inspektorską w Ośrodku Szkolenia PIP we Wrocławiu. Dopiero po jej odbyciu i złożeniu egzaminu państwowego uzyskają uprawnienia do wykonywania kontroli jako inspektorzy pracy. Na przełomie 2008 i 2009 roku do inspekcji powinno więc trafić prawie 200 nowych inspektorów.