Sąd pracy, wbrew żądaniu pracownika, może zasądzić na jego rzecz odszkodowanie, zamiast przywrócić go do pracy. Czy na taką decyzję mają wpływ relacje pomiędzy pracodawcą a pracownikiem?
Jednym z roszczeń przysługujących pracownikowi, z którym bezprawnie rozwiązano stosunek pracy, jest żądanie przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach. Sąd pracy może nie uwzględnić tego żądania pracownika, gdy ustali, że uwzględnienie takiego żądania jest niemożliwe lub niecelowe. W takim przypadku sąd pracy orzeka o odszkodowaniu.
Z orzecznictwa wynika, że jedną z przyczyn nieuwzględniania roszczeń o przywrócenie do pracy ze względu na przesłankę niecelowości jest istnienie sytuacji konfliktowej pomiędzy pracownikiem a pracodawcą, która może wpływać negatywnie również na atmosferę w pracy i być uciążliwa dla pozostałych pracowników.
Nie ulega wątpliwości, że sam konflikt między stronami stosunku pracy nie przesądza jeszcze o niecelowości przywrócenia pracownika do pracy, zwłaszcza gdy jest on wynikiem toczącego się procesu sądowego. Można bowiem przyjąć, że sytuacja konfliktowa jest typowym następstwem skierowania przez pracownika sprawy bezprawnego zwolnienia na drogę sądową (por. wyrok SN z 4 stycznia 2008 r., I PK 179/07, M.P.Pr. 2008/5/250).
Przy ocenie roszczenia pracownika o przywrócenie do pracy z punktu widzenia kryterium celowości jego dalszego zatrudniania istotne znaczenie ma ustalenie przyczyny zachodzącego konfliktu, czasu jego trwania i stopnia intensywności. W ocenie SN celowość orzekania przywrócenia do pracy jest wątpliwa, jeżeli konflikt między stronami jest poważny, długotrwały, głęboki, a przede wszystkim zawiniony przez pracownika lub powstały na tle dotyczących go okoliczności, tym bardziej jeżeli chodzi o pracownika na stanowisku kierowniczym lub działacza związku zawodowego (por. wyrok SN z 28 lipca 1999 r., I PKN 110/99, OSNP/2000/21/780). Ponadto ocena celowości przywrócenia pracownika do pracy powinna uwzględniać obiektywny interes pracodawcy, a nie indywidualne rozumienie tego interesu przez poszczególnych pracowników.