Przyznanie pracownikowi premii za wykonanie określonych zadań jest częstą formą dodatkowego wynagradzania pracowników. Czy w sytuacji gdy pracownik nie wykonał określonych na dany rok zadań, może dochodzić od pracodawcy wypłaty premii w wysokości proporcjonalnej?
Premia za wykonanie określonych zadań jest zwykle skonstruowana tak, że jest to określony procent od wysokości rocznego wynagrodzenia (np. 20 proc. rocznego wynagrodzenia brutto). Zadania są określane zwykle co roku i mogą zarówno obejmować cele indywidualne, jak i uzależniać wypłatę premii od wyników finansowych spółki lub grupy kapitałowej. W wyroku z 22 listopada 2001 r. (I PKN 691/00) Sąd Najwyższy dopuścił możliwość wypłaty premii w sytuacji, gdy zadania te wykonane są tylko częściowo. Pomimo niewykonania zadania w całości SN nakazał wypłatę premii w zmniejszonej wysokości. W omawianej sprawie pracownik opracował proszek chemiczny do produkcji, jednak nie uzyskał zakładanych przez pracodawcę wyników sprzedaży tego produktu. Drugi wynalazek, który opracował, w ogóle nie został dopuszczony do produkcji.
Pracodawca wykazywał, że na pracowniku ciążył obowiązek prowadzenia marketingu w celu uzyskania zakładanych, a nieosiągniętych wyników sprzedaży proszku. Pomimo to sąd zwrócił uwagę na prawo pracownika do otrzymania godziwego wynagrodzenia, w tym premii, oraz na zasadę ekwiwalentności pracy i wynagrodzenia za nią. Sąd opisał dwie sytuacje. Pierwsza, gdy są wyznaczone zadania premiowe, których realizacja ma dla pracodawcy sens tylko wtedy, gdy nastąpią one w określonym czasie i w określonej skali. Jeśli te zadania nie zostaną zrealizowane, to pracownik nie ma w ogóle prawa do premii. Druga sytuacja to taka, w której zadanie premiowane zrealizowane po wyznaczonym czasie lub w niepełnym rozmiarze zachowuje dla pracodawcy taką samą lub zmniejszoną doniosłość. Tak było w omawianej sprawie. Realizacja zadania na poziomie 50 proc. nie spowodowała wycofania się pracodawcy z produkcji i sprzedaży proszku, gdyż kontynuował ją. Dlatego też sąd uznał, że pracownikowi należy się premia w wysokości odpowiednio zmniejszonej do stopnia zrealizowanego zadania.