Spawacz w kopalni węgla brunatnego, zajmujący się bieżącymi robotami montażowo-górniczymi, także pracuje w warunkach szczególnych uprawniających do wcześniejszej emerytury
ZUS nie zgodził się, żeby ubezpieczony skorzystał z wcześniejszej emerytury, bo za krótko pracował w warunkach szczególnych (18, zamiast wymaganych 20 lat). Miałby wymagany staż, gdyby zakład uwzględnił mu dwa lata pracy w kopalni węgla brunatnego jako spawacz konserwator maszyn i urządzeń górnictwa odkrywkowego.
Ubezpieczony odwołał się od decyzji ZUS do sądu okręgowego pracy i ubezpieczeń społecznych. Ten przyznał mu prawo do wcześniejszej emerytury. Orzekł, że praca w kopalni węgla brunatnego jest pracą górniczą w rozumieniu art. 36 ust. 1 pkt 4 (obecnie art. 50c ust. 1 pkt 4) ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 153, poz. 1227 z późn. zm.). A taka praca jest wymieniona w wykazie B dział IV poz. 9 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. nr 8, poz. 43 ze zm.).
Zakład złożył apelację od wyroku do sądu apelacyjnego pracy i ubezpieczeń społecznych. Tym razem sędziowie odmówili spawaczowi prawa do wcześniejszej emerytury. Uznali, że praca na stanowisku spawacza w kopalni węgla brunatnego nie jest pracą górniczą, o której mowa w pkt 9 wspomnianego wykazu.
Pełnomocnik zainteresowanego złożył skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego. Ten ją poparł i przyznał powodowi prawo do świadczenia. SN uznał, że ubezpieczony był zatrudniony w górnictwie przy bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń wydobywczych w kopalni węgla brunatnego. O tym, że takie czynności zaliczane są do pracy górniczej, stanowi wyraźnie wspomniany art. 50c ust. 1 pkt 4 i nieobowiązujący obecnie art. 36 ust. 1 pkt 4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. A skoro przepis ustawowy o tym przesądza, to wykładnia rozporządzenia z 7 lutego 1983 r. nie może być z nim sprzeczna.
Zdaniem SN trzeba też pamiętać, że pkt 9 wykazu B wspomnianego rozporządzenia mówi o pracy górniczej w rozumieniu ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin. A ta w art. 5 ust. 1 pkt 4 wskazuje, że za pracę górniczą uważa się zatrudnienie m.in. na odkrywce w kopalniach węgla brunatnego przy bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń wydobywczych.
Ważne! Pracą górniczą w tzw. warunkach szkodliwych jest zatrudnienie na odkrywce w kopalniach węgla brunatnego przy bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń wydobywczych.

sygn. akt I UK 320/10