60-letni mężczyzna, ubiegając się o emeryturę, musi przed złożeniem wniosku być pracownikiem. Jeśli jest bezrobotny, ZUS sprawdza, co robił wcześniej.
ORZECZENIE
ZUS odmówił ubezpieczonemu prawa do wcześniejszej emerytury. W uzasadnieniu wskazał, że nie spełnia on warunków przewidzianych w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Ubezpieczony odwołał się od tej decyzji do sądu I instancji. Wskazał, że ukończył 64 lata i posiada staż ubezpieczeniowy wynoszący ponad 39 lat. Sąd uznał, że zgodnie z art. 29 ustawy emerytalnej ubezpieczony spełnia przesłanki do jej przyznania. Zmienił więc zaskarżoną decyzję ZUS i przyznał wnioskodawcy prawo do wcześniejszej emerytury.
ZUS nie zgodził się z tym wyrokiem i odwołał się do sądu apelacyjnego. Ten ustalił, że ubezpieczony nie wykazał 35-letniego okresu ubezpieczenia pracowniczego, bo w zaliczonym do ogólnego stażu ubezpieczenia (ponad 39 lat) prowadził on przez ponad 11 lat działalność gospodarczą. Sąd apelacyjny wskazał też, że ubezpieczony bezpośrednio przed uzyskaniem statusu osoby bezrobotnej prowadził firmę i nie podlegał ubezpieczeniu pracowniczemu. Uznał jednak, że w momencie orzekania ubezpieczony ukończył 65 lat i posiadał ponad 25-letni staż ubezpieczenia. Dlatego w ocenie sądu może on ubiegać się o emeryturę w normalnym wymiarze określonym w art. 27 ustawy emerytalnej. Sąd zmienił zaskarżony wyrok i podtrzymał decyzję ZUS.
Od wyroku tego ubezpieczony wniósł skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego. Ten wskazał, że ubezpieczony mężczyzna urodzony przed 1 stycznia 1949 r., który nie ukończył 65 lat, może przejść na emeryturę po skończeniu 60 lat, jeśli ma co najmniej 35-letni okres składkowy i nieskładkowy. Ponadto wcześniejsza emerytura przysługuje ubezpieczonym, którzy przed zgłoszeniem wniosku o emeryturę byli pracownikami oraz w okresie ostatnich dwóch lat podlegali ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz pozostawali w stosunku pracy co najmniej przez pół roku.
Sąd Najwyższy uznał, że przed złożeniem wniosku o wcześniejszą emeryturę ubezpieczony miał status bezrobotnego z prawem do zasiłku dla bezrobotnych. W związku z tym podlegał ubezpieczeniu emerytalnemu. Warunki do nabycia prawa do wcześniejszej emerytury spełnia jednak tylko taki bezrobotny, dla którego ostatnim ubezpieczeniem było pobieranie zasiłku dla bezrobotnych bezpośrednio po rozwiązaniu stosunku pracy. W ocenie SN ubezpieczony bezpośrednio przed pobieraniem zasiłku dla bezrobotnych nie pozostawał w stosunku pracy, ale prowadził działalność gospodarczą, a to wyklucza prawo do otrzymania wcześniejszej emerytury.
Sąd Najwyższy oddalił skargę kasacyjną.
Sygn. akt III UK 6/09