Zakład opieki zdrowotnej, który odmówił zatrudnienia osoby, która wygrała konkurs, na stanowisko naczelnej pielęgniarki, musi wypłacić jej odszkodowanie za sześć lat pracy na tym stanowisku.
Przeprowadzone przez szpital dwa postępowania konkursowe na stanowisko naczelnej pielęgniarki wyłoniły tę samą kandydatkę. Nie zostały one unieważnione, a komisje konkursowe nie zakwestionowały z przyczyn formalnych prawidłowości zgłoszenia jej kandydatury. Pielęgniarka, która wygrała konkurs, miała wykształcenie średnie, upoważniające do wykonywania zawodu. Ukończyła także wyższe studia magisterskie na kierunku edukacja zdrowotna i promocja zdrowia oraz studia podyplomowe z zakresu organizacji i zarządzania w ochronie zdrowia oraz z zakresu ubezpieczeń zdrowotnych. Miała też ponadpięcioletni staż pracy w zawodzie pielęgniarki. Szpital jednak odmówił zawarcia z nią umowy o pracę, dlatego pielęgniarka wniosła do sądu o zasądzenie od szpitala 172 tys. zł odszkodowania za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu.
W ocenie sądu wykształcenie i doświadczenie zawodowe kandydatki odpowiadały wymaganiom przewidzianym w taryfikatorze kwalifikacyjnym dla zatrudnienia jej na stanowisku naczelnej pielęgniarki. Mając na uwadze art. 44a ust. 5 ustawy z 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (t.j. Dz.U. z 2007 r. nr 14, poz. 89 z późn. zm.), sąd potwierdził, że wobec odmowy zawarcia z nią umowy o pracę przez szpital przysługuje jej roszczenie o nawiązanie terminowego (sześcioletniego) stosunku pracy na stanowisku naczelnej pielęgniarki. Sąd wyliczył, że różnica między miesięcznym wynagrodzeniem, które otrzymywałyby od szpitala, gdyby wykonywała przez sześć lat obowiązki naczelnej pielęgniarki, a wynagrodzeniem, które otrzymuje u obecnego pracodawcy, wynosi 115 tys. zł. Taka wysokość odszkodowania została zasądzona od szpitala na jej rzecz.
Od tego wyroku szpital odwołał się. Sąd II instancji podzielił on stanowisko sądu I instancji w kwestii dotyczącej obowiązku zawarcia przez szpital umowy o pracę na stanowisku naczelnej pielęgniarki ze zwyciężczynią konkursu. Sąd wskazał też, że chociaż art. 44a ust. 5 ustawy o ZOZ zobowiązuje jego kierownika do zawarcia umowy o pracę z kandydatem wyłonionym w drodze ważnego konkursu, samo wyłonienie kandydata nie zastępuje oświadczenia woli pracodawcy, skoro wybór dokonany przez komisję konkursową nie jest wyborem w rozumieniu art. 73 kodeksu pracy. Z tego względu szpital, odmawiając nawiązania z pielęgniarką umowy o pracę, ewidentnie naruszył prawo. Sąd II instancji oddalił apelację szpitala, który wniósł skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego.
SN ten uznał, że źródłem zobowiązania do złożenia oświadczenia woli o nawiązaniu stosunku pracy z osobą, która wygrała konkurs na stanowisko naczelnej pielęgniarki, jest art. 44a ust. 5 ustawy o ZOZ. Przepis ten stanowi dla osoby uprawnionej (wybranej w drodze konkursu) podstawę żądania nakazania zakładowi opieki zdrowotnej złożenia oświadczenia woli o nawiązaniu stosunku pracy.
Zdaniem SN z mocy tego przepisu powstaje więc między stronami stosunek zobowiązaniowy, z którego po stronie dłużnika wynika obowiązek złożenia oświadczenia woli, a po stronie wierzyciela uprawnienie do żądania jego złożenia. Odmowa złożenia przez dłużnika oświadczenia woli oznacza niewykonanie tego zobowiązania i może uzasadniać odpowiedzialność odszkodowawczą.
Sygn. akt II PK 1/08