Osoba ubiegająca się o pomoc społeczną nie musi do wniosku dołączać oświadczenia pozwalającego ośrodkowi pomocy społecznej na przetwarzanie jej danych, bo odbywa się to z mocy prawa.
Tak wynika ze stanowiska przygotowanego przez dr Edytę Bielak-Jomaa, generalnego inspektora ochrony danych osobowych (GIODO). Jest ono związane z praktyką postępowania ośrodków pomocy społecznej, które od osób starających się o wsparcie finansowe żądają pisemnej zgody na przetwarzanie ich danych osobowych.
GIODO wskazuje, że takie oświadczenie jest zbędne. Wyjaśnia, że jedną z przesłanek dopuszczalności przetwarzania danych osobowych, określoną w art. 23 ust. 1 pkt 2 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2135 ze zm.), jest niezbędność dokonania tej czynności dla zrealizowania uprawnienia lub spełnienia obowiązku wynikającego z przepisów prawa. Podobnie jest w przypadku danych szczególnie chronionych, które zgodnie z art. 27 ust. 2 pkt 2 wspomnianej ustawy można przetwarzać bez zgody osoby, o ile pozwala na to przepis szczególny innego aktu prawnego i stwarza pełne gwarancje ich bezpieczeństwa.
Doktor Edyta Bielak-Jomaa podkreśla, że te regulacje mają zastosowanie do przetwarzania danych osobowych przez miejskie ośrodki pomocy społecznej na potrzeby realizacji zadań zawartych w ustawie z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 930). W takiej sytuacji posiadanie dodatkowej przesłanki legalności, w postaci zgody osoby, której gromadzone informacje dotyczą, nie jest potrzebne. Co więcej, treść takiego oświadczenia może wprowadzać klienta ośrodka w błąd, sugerując, że jego wola w tym zakresie ma znaczenie przesądzające dla funkcjonowania organów gminy, zwłaszcza że może je w każdym czasie odwołać.
W swoim wystąpieniu GIODO zwraca też uwagę na niezgodne z przepisami działanie OPS dotyczące sposobu pozyskiwania danych osobowych z rejestrów prowadzonych przez urząd gminy. Ich zdobywanie poprzez rozmowę telefoniczną pracownika ośrodka z urzędnikiem nie znajduje podstawy prawnej w ustawie z 24 września 2010 r. o ewidencji ludności (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 722 ze zm.). Jej przepisy przewidują bowiem, że dane jednostkowe z rejestru PESEL, rejestrów mieszkańców oraz zamieszkania cudzoziemców są udostępniane na wniosek zainteresowanego podmiotu złożony w formie pisemnej lub za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Ważne
Pozyskiwanie przez OPS danych adresowych z urzędu gmin wymaga złożenia pisemnego wniosku