Obcokrajowiec posiada jednolite zezwolenie na pobyt czasowy i pracę u pracodawcy. Ważność dokumentu się kończy. Cudzoziemiec składa ponownie wniosek o udzielenie mu zezwolenia na pobyt i pracę w związku z zatrudnieniem u tego samego pracodawcy. Pracodawca zamierza go awansować i podnieść mu wynagrodzenie. Czy cudzoziemiec może wykonywać pracę na nowych warunkach przed wydaniem kolejnej decyzji? Jakich formalności należy dopilnować?
Cudzoziemiec może wykonywać pracę w oczekiwaniu na wydanie nowego zezwolenia na pracę lub na pobyt czasowy jedynie w przypadkach określonych przepisami. Dotyczy to sytuacji, kiedy pracownik nie zmienia pracodawcy, warunki wykonywania pracy nie uległy zmianie, a wniosek został złożony w terminie.
Aby zapewnić możliwość nieprzerwanego wykonywania pracy, w omawianej sytuacji należy jednak z awansem poczekać do uzyskania nowego zezwolenia na pobyt czasowy i pracę. Ewentualnie można uzyskać odrębne zezwolenie na pracę na nowe stanowisko (niezależnie od zezwolenia na pobyt i pracę), co może przyspieszyć awans pracownika.
Uwaga na terminy
Pracownik jest zobowiązany do złożenia wniosku o przedłużenie decyzji pobytowej najpóźniej w ostatnim dniu legalnego pobytu. Jeżeli terminu tego dotrzymał, urząd umieszcza w jego paszporcie stempel potwierdzający złożenie wniosku. Na podstawie stempla cudzoziemiec zachowuje prawo pobytu do zakończenia postępowania, choćby po złożeniu wniosku wygasła jego dotychczasowa wiza lub zezwolenie pobytowe. Pod pewnymi warunkami może on także kontynuować wykonywanie pracy u dotychczasowego pracodawcy bez ważnego zezwolenia, m.in. jeżeli oczekuje na przedłużenie swojego dotychczasowego zezwolenia na pobyt czasowy i pracę.
Dla zachowania prawa do wykonywania pracy istotne jest nie tylko złożenie wniosku o przedłużenie zezwolenia na pobyt czasowy najpóźniej ostatniego dnia obowiązywania poprzedniego zezwolenia, lecz także wniesienie go bez braków formalnych lub uzupełnienie ich w terminie. O tym, czy wniosek został złożony w terminie, rozstrzyga stempel umieszczony w paszporcie. Dla pewności pracodawca powinien poprosić pracownika o okazanie paszportu wraz ze stemplem potwierdzającym złożenie wniosku. Kopię strony ze stemplem należy przechowywać w aktach osobowych.
Kontynuacja zatrudnienia
Aby cudzoziemiec mógł legalnie kontynuować pracę, złożony wniosek o przedłużenie zezwolenia na pracę lub udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę musi dotyczyć pracy u tego samego pracodawcy oraz identycznego stanowiska. Możliwe jest określenie we wniosku innego miejsca wykonywania pracy czy też innego wynagrodzenia pracownika. Taka zmiana warunków wykonywania pracy nie uniemożliwia cudzoziemcowi jej legalnego kontynuowania pomimo wygaśnięcia dotychczasowego zezwolenia. Natomiast zmiana dotycząca pracodawcy lub stanowiska uniemożliwia kontynuację pracy. Wobec tego w omawianym przypadku pracodawca nie może swobodnie awansować pracownika.
Pracodawca musi poczekać ze zmianą stanowiska do wydania decyzji pobytowej, a następnie pracownik musi dodatkowo złożyć wniosek o zmianę dopiero co wydanego mu zezwolenia na pobyt i pracę poprzez zmianę stanowiska pracy. Zawiera ono bowiem informację, na jakim stanowisku pracuje pracownik.
Dla nowego stanowiska co do zasady konieczne jest też przeprowadzenie na nowo testu rynku pracy. Z tego obowiązku pracownik będzie zwolniony m.in. wtedy, jeżeli pracował uprzednio co najmniej trzy miesiące na oświadczeniu o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcowi lub ma wykonywać pracę, która znajduje się w wykazie zawodów określonych przez wojewodę, do których wykonywania nie jest potrzebne przeprowadzenie testu.
W okresie oczekiwania na zmianę decyzji w zakresie stanowiska istnieje możliwość przeniesienia cudzoziemca na inne stanowisko, ale tylko na okres nieprzekraczający 30 dni, za uprzednim poinformowaniem wojewody. Cała procedura zmiany stanowiska może zająć nawet kilka miesięcy, dlatego warto też rozważyć uzyskanie dla pracownika odrębnego zezwolenia na pracę.
Nie dotyczy oświadczeń
Warto zwrócić uwagę, że możliwość wykonywania pracy w okresie oczekiwania na udzielenie zezwolenia na pobyt dotyczy jedynie przypadków wykonywania uprzednio pracy na podstawie zezwolenia na pracę lub też właściwego zezwolenia na pobyt czasowy i pracę. Trzeba pamiętać, że cudzoziemiec wykonujący uprzednio pracę na podstawie oświadczenia o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcowi nie będzie mógł jej kontynuować po upływie jego ważności, pomimo oczekiwania na udzielenie odpowiedniego zezwolenia pobytowego.
Powyższe nie dotyczy osób posiadających niebieską kartę UE, które pod pewnymi warunkami mogą wykonywać pracę na innych warunkach niż określone w zezwoleniu, a nawet zmienić pracodawcę. Po upływie dwóch lat pobytu w Polsce na podstawie niebieskiej karty UE cudzoziemiec może pracować na odmiennych warunkach niż określone w zezwoleniu, m.in. na innym stanowisku, innego rodzaju umowie lub też na rzecz innego pracodawcy. W takim przypadku nie jest konieczna zmiana zezwolenia. Cudzoziemiec musi jednak w ciągu 15 dni roboczych od zaistniałej zmiany poinformować odpowiedni urząd wojewódzki.
CYKL: JESIEŃ Z GLOBAL MOBILITY
Dziś siódmy artykuł w ramach cyklu dotyczącego zatrudniania cudzoziemców w Polsce oraz delegowania rodzimych pracowników za granicę, realizowanego we współpracy z kancelarią Raczkowski Paruch. Pokazujemy w nim, jak uzyskać kolejne zezwolenie na pracę.
Poprzednie teksty z cyklu ukazały się w tygodniku Kadry i Płace:
● 1 września 2016 r. (DGP nr 169)
● 8 września 2016 r. (DGP nr 174)
● 15 września 2016 r. (DGP nr 179)
● 22 września 2016 r. (DGP nr 184)
● 6 października 2016 r. (DGP nr 194)
● 13 października 2016 r. (DGP nr 199)
Podstawa prawna
Ustawa z 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz.U. poz. 1650 ze zm.).
Ustawa z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 645 ze zm.).