Mężczyzna prowadził działalność gospodarczą i jednocześnie był rolnikiem – z tego tytułu podlegał ubezpieczeniu. Gdy przekroczył dopuszczalną kwotę przychodu, wyrejestrował się z KRUS i zgłosił do obowiązkowych ubezpieczeń do ZUS. Uważał, że ma prawo do zachowania ulgowych, 24-miesięcznych składek. Czy miał rację?
Początkujący przedsiębiorca ma prawo do niższych składek przez pierwsze dwa lata prowadzenia firmy. Obciążenia składkowe są znacząco niższe, bo w 2016 r. zamiast składek od co najmniej 2433 zł (60 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia) można je odprowadzać od kwoty 555 zł (30 proc. minimalnego wynagrodzenia). Wydawałoby się, że przepis jest skonstruowany dość prosto – zgodnie z art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych prawo do niższych składek ma prowadzący działalność gospodarczą przez pierwsze 24 miesiące jej prowadzenia. To sformułowanie budzi jednak wątpliwości, zwłaszcza u przedsiębiorców – zastanawiają się oni, czy to oznacza, że każdemu przyznano bonus w postaci ulgowych 24 miesięcy, które mogą być wykorzystane w dowolnym czasie, czy też jest to termin nieprzekraczalny, który płynie od momentu rozpoczęcia prowadzenia działalności. Treść samego przepisu oraz orzecznictwo stoją na stanowisku, że zawieszenie działalności nie ma wpływu na bieg ulgi (szerzej pisaliśmy o tym w DGP nr 120 z 23 czerwca 2016 r.).
Wątpliwości miał też mężczyzna, który jednocześnie był rolnikiem i prowadził biznes. Gdy przekroczył dopuszczalną kwotę przychodu, wyrejestrował się z KRUS i zgłosił do obowiązkowych ubezpieczeń do ZUS. Jego zdaniem okres podlegania ubezpieczeniu z innego tytułu (w tym wypadku – ubezpieczeniu rolników) nie wlicza się do okresu ulgowych 24 miesięcy.
Zdaniem ZUS jest to stanowisko nieprawidłowe (decyzja nr 388 z 3 października 2016 r., nr DI/100000/43/1011/2016). ZUS wskazał na literalne brzmienie art. 18a, który mówi o rozpoczęciu prowadzenia działalności, a nie o rozpoczęciu podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tego tytułu. W czasie gdy mężczyzna podlegał ubezpieczeniom rolniczym, był to dla niego dobrowolny tytuł do ubezpieczeń. Mógł, ale nie musiał odprowadzać z tego tytułu składek. Nie zmienia to jednak faktu, że bieg 24-miesięcznego okresu preferencyjnego rozpoczął się, gdy podjął on działalność gospodarczą.
Podstawa prawna
Art. 18a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 963 ze zm.).
