Pracownicy socjalni, którzy będą sprawdzali, czy rodzice nie marnotrawią pieniędzy z programu 500+, będą w tym celu wypełniać specjalną część formularza stosowanego przy przyznawaniu świadczeń z pomocy społecznej.
Jego wprowadzenie przewiduje rozporządzenie ministra rodziny pracy i polityki społecznej z 25 sierpnia 2016 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz.U. poz. 1406). Dotychczasowy druk został poszerzony o dwie części oznaczone jako VIII i IX. Pierwsza z nich ma być stosowana przy przyznawaniu specjalnego zasiłku opiekuńczego.
Przepisy ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 114 ze zm.) przewidują, że z osobą starającą się o tę formę wsparcia jest przeprowadzany rodzinny wywiad środowiskowy. Jego celem jest sprawdzenie, czy opiekun faktycznie zajmuje się niepełnosprawnym krewnym, przy czym informacje w tej sprawie są aktualizowane co sześć miesięcy. Jednak do tej pory formularz wywiadu nie przewidywał odrębnej części odnoszącej się do tego obowiązku i pracownicy socjalni wykorzystywali do tego celu część I lub IV.
Podobny problem dotyczył też osób ubiegających się i otrzymujących świadczenie pielęgnacyjne. Dla nich przeznaczona została nowa część wywiadu – IX. Dodatkowo ma być ona stosowana również w przypadkach przewidzianych w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy z 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. poz. 195). Przepis ten stanowi, że gmina, a także marszałek województwa może zlecić kierownikowi OPS przeprowadzenie wywiadu środowiskowego, jeśli pojawią się wątpliwości co do właściwego sprawowania opieki nad nieletnim oraz marnotrawienia lub wydatkowania niezgodnie z przeznaczeniem świadczeń z programu 500+. Jeśli informacje się potwierdzają, pieniądze są zamieniane na pomoc rzeczową lub na opłacenie usług dla rodziny. Z danym resortu rodziny wynika, że do końca lipca br. było 439 takich przypadków.
– Przy sprawdzaniu, czy rodzina faktycznie marnotrawi pieniądze, pracownicy również korzystali z części I lub IV wywiadu, tyle tylko, że są tam takie rubryki dotyczące np. sytuacji zdrowotnej lub mieszkaniowej, które nie są przydatne przy weryfikacji wątpliwości związanych ze świadczeniem wychowawczym. Teraz, gdy mamy do dyspozycji odrębny druk, będzie nam łatwiej – wskazuje Agata Bednarz, kierownik działu pomocy środowiskowej Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Kielcach.
Część IX liczy cztery strony składające się z miejsca na podanie danych osoby, z którą jest przeprowadzany wywiad, oraz rubryk, gdzie pracownik socjalny przedstawia swoje ustalenia oraz wnioski.
Etap legislacyjny
Wchodzi w życie 11 września br.